Het vervoeren van goederen over zee is op dit moment historisch duur. Met als gevolg dat onze meubels, elektronica en andere goederen in prijs zullen stijgen. Oorzaak: een door lockdowns ontregelde zeehandel.
"Deze prijsstijging is ongekend", zegt havengeograaf Bart Kuipers. Het gebruik van een zeecontainer kostte voor de pandemie ongeveer 2000 dollar, per enkeltje van China naar Europa. "Nu moet je het vier- of vijfvoudige betalen om je goederen, vaak met vertraging, uit China te krijgen. Er zijn zelfs bedrijven die nu 12.000 betalen voor een container."
Systeem ontregeld
Om duidelijk te krijgen waarom dit speelt, moeten we terug naar het begin van de pandemie. China kondigde een totale lockdown af en alle productie kwam stil te liggen. Daarop haalden rederijen hun containerschepen uit de vaart en moesten importeurs hun bestellingen uitstellen. "Het systeem werd ontregeld", aldus Kuipers.
De vraag naar goederen steeg na de Chinese lockdown enorm. Volgeladen containerschepen voeren naar Europa en de Verenigde Staten. "Maar er gaan te weinig lege containers terug naar China", legt Kuipers uit. "Het vervoeren van lege containers levert de rederijen niks op. Het is daarom niet rendabel voor rederijen om grote hoeveelheden containers mee te nemen." Hierdoor is er een enorme schaarste aan lege containers in China en hopen de goederen zich op in de havens.
Containeropslagbedrijf Kramer Group merkt de gevolgen. Eigenaar André Kramer moest een lading containers bij de concurrent onderbrengen. Zijn eigen terrein staat vol met 20.000 lege containers:
Volgens Kuipers gaan we deze prijsstijging merken in onze portemonnee. "Veel producten uit China zijn goedkoop maar worden nu geconfronteerd met hoge vervoersprijzen. In veel winkels gaan we echt wel wat extra moeten betalen." Ook de prijzen van grote goederen, zoals meubels, koelkasten, en wasmachines, zullen stijgen, verwacht Kuipers.
Tuinset 200 dollar duurder
Het bedrijf van Arthur Davidse, tuinmeubelgroothandel Persoon, wordt hard geraakt door de containerschaarste. "Zeker de helft van onze tuinmeubels staat al een tijd in Azië klaar om verscheept te worden."
Zijn goederen zijn volumineus, dus duur om te vervoeren. "Van een tuinset gaan er ongeveer dertig in één container. Met de prijsstijging betalen we zo'n zesduizend dollar extra. Dan kom je dus op ongeveer tweehonderd dollar per tuinset bovenop de prijs."
Davidse denkt dat het machtsspel van grote rederijen ook een belangrijke rol speelt in de prijsstijging van containers. "Het lijkt erop dat de rederijen misbruik maken van de situatie."
De grote rederijen werken samen in drie verschillende allianties. Samen zijn zij verantwoordelijk voor ongeveer tachtig procent van de omzet op de belangrijkste vaarroutes. De allianties zijn tot stand gekomen omdat ze elkaar vroeger kapot concurreerden, legt havengeograaf Kuipers uit. "De vaarbedrijven halen nu gezamenlijk veel capaciteit uit de markt en vervoeren relatief weinig containers, met als gevolg dat hun winsten enorm hoog zijn."
Voorlopig betalen we nog extra voor onze spullen uit China.
Kuipers benadrukt dat de rederijen ook heel slechte tijden hebben gehad. Ook André Kramer, eigenaar van een containeropslagbedrijf, heeft begrip voor de rederijen. "Ik geef ze wel gelijk, want ze hebben vroeger miljarden verloren. Dit is de tijd dat rederijen hun wonden kunnen gaan likken, maar dat lukt niet in een paar maanden." Hij denkt dat rederijen daarom terughoudend zullen zijn om snel extra capaciteit op de markt te brengen, omdat dat ten koste gaat van hun winst.
Davidse: "De handel uit Azië kan alleen in een container naar Europa vervoerd worden. Rederijen kunnen nu dus zelf bepalen hoe hoog ze de prijzen maken. Wij zijn een te kleine speler om een plek op zo'n schip te eisen. Dat bepalen zij."
Adempauze
Kuipers denkt dat het Chinese Nieuwjaar aankomende week voor een korte adempauze gaat zorgen. Dan ligt de economie voor twee weken helemaal plat en worden er nauwelijks nieuwe spullen geproduceerd, terwijl de rederijen wel doorvaren.
Volgens Kramer, de eigenaar van het containeropslagbedrijf, zullen de containerprijzen op den duur wel weer zakken. "We merken op ons depot dat de volumes iets afnemen." Ook ziet hij dat de containerprijzen stabiliseren. "Maar voorlopig betalen we nog extra voor onze spullen uit China."
