Na een zenuwslopende nacht gaat het nek-aan-nek tussen president Donald Trump en uitdager Joe Biden. Terwijl de uitslag nauwlettend wordt gevolgd, gaat op social media ook veel nepnieuws rond de afgelopen 24 uur. Nieuwsuur-verslaggever Rudy Bouma houdt het bij.
Een voorbeeld van nieuws dat niet klopt komt van de president zelf. Trump beloofde gisteren nog op Fox News dat hij niet vroegtijdig de overwinning zou uitroepen. Twitter had ook aangekondigd dat niet toe te zullen staan. Maar in de vroege ochtend twitterde Trump al wel over 'een grote overwinning'.
Dat werd gedoogd door Twitter. Een tweede tweet werd 'mogelijk misleidend' genoemd en werd verborgen op het platform. Trump beweert, zonder bewijs te leveren, dat de Democraten proberen de verkiezingsoverwinning te stelen.
Ook Facebook heeft het bericht van Trump gelabeld. Het platform maakt gebruikers erop attent dat de stemmen nog worden geteld. Volgens het platform zijn de tweets waarin Trump de overwinning claimt 'prematuur'.
Nieuw label voor Trump-tweet
Trump brengt vanmiddag opnieuw poststemmen in diskrediet nadat de Democraten een inhaalslag maken. Dit was verwacht omdat relatief veel Democraten per post stemmen en die later worden geteld. Twitter heeft de tweet weer verborgen en voorzien van een waarschuwing.
De afgevallen Democratische kandidaat Bernie Sanders voorspelde deze reactie van Trump een week geleden al.
Socialemediabedrijven zijn scherp op misleidende berichten. Ook premature berichten van Democratische zijde krijgen een label. Een tweet waarin de voorzitter van de Democratische partij in Wisconsin claimt dat Biden de staat heeft veroverd, krijgt ook waarschuwingen.
Nepnieuws en hoaxes over stemproces
Naast tweets van betrokken politici is er nog meer misleidende informatie die rondgaat. Die desinformatie en hoaxes gaan voornamelijk over onregelmatigheden in het stemproces. Zo werd er geclaimd dat in een wijk in Miami in Florida, een zwaarbevochten staat, bijna een kwart van de stembiljetten zouden zijn geweigerd vanwege ontbrekende handtekeningen.
De tweet werd 4600 keer geretweet, maar er klopte helemaal niets van. Het juiste percentage is een half procent. Ook acteur George Takei, bekend van Star Trek, deelde de onwaarheid op Twitter, meldt persbureau AP.
Stembiljetten werden niet weggegooid
Een activist met bijna 300.000 volgers toont een Instagrampost van Sebastian Machado, een vermeende stembusmedewerker in Philadelphia. Die zou schrijven dat hij al meer dan honderd stembiljetten voor Trump heeft weggegooid, en dat Philadelphia 'blauw' zal kleuren. De kiescommissie kent Machado helemaal niet. Zijn naam bestaat ook helemaal niet in de stad Erie, waar hij zou wonen.
Wisconsin heeft niet meer stemmen dan kiezers
De activist verspreidt meer nepnieuws over de verkiezingen. Zo beweert hij dat er in 'swingstate' Wisconsin meer stemmen zijn geteld (3.239.920) dan er geregistreerde kiezers zijn. Dat wijst volgens hem op verkiezingsfraude.
Maar hij gebruikt verouderde cijfers uit 2018, blijkt uit een factcheck van Snopes. Inmiddels zijn er meer (3.684.726) geregistreerde kiezers in de staat. Verschillende Nederlandse politici van Forum voor Democratie en de PVV trapten erin, constateert nepnieuwsdeskundige Peter Burger.
In Philadelphia tonen de Republikeinen een foto waarop te zien zou zijn dat een onbekende man een stembus meeneemt in de auto. De tweet ging viraal nadat Gateway Pundit, een bekende rechtse nieuwswebsite, de tweet overnam. Maar de man op de foto is volgens de autoriteiten gewoon een medewerker van het stembureau, die volledig bevoegd is om de stembus te vervoeren.
Stembureau níet geblokkeerd door Trump-supporter
Er werd eerder ook gezegd dat een Trump-supporter een stembureau in Clifton, New Jersey blokkeerde. Dat is niet het geval, zegt de politie. Een Biden-aanhanger die het op Twitter beweerde, verwijderde later zijn tweet nadat Buzzfeed het checkte en als 'misleidend' labelde.
Stenen niet voor relschoppers
Er gingen onjuiste berichten rond over stapels stenen die klaar zouden zijn gelegd voor relschoppers van Black Lives Matters. Ook tijdens protesten van BLM werden er foto's met dergelijke beschuldigingen rondgestuurd. Ze kloppen niet. Vaak gaat het om oude foto's van stenen op bouwplaatsen.
QAnon-aanhangers in Congres
Het is sinds gisterenavond zeker dat een aanhanger van complottheorie QAnon een plek krijgt in het Amerikaanse Congres. De Republikeinse Marjorie Taylor Greene uit Georgia plaatst al sinds 2017 berichten over een 'vermeende elite van Satan vererende pedofielen'. Die gedachten komen overeen met de complottheorie QAnon, wiens aanhangers denken dat Trump tegen die elite strijdt.
Ook noemt Greene zwarte mensen 'slaven'. Ze beschuldigde de Joodse miljardair George Soros van samenwerken met de nazi's. In de campagne repte de Republikeinse er niet over. Ook QAnon-aanhanger Rob Chase krijgt een plek in het Huis van Afgevaardigden. Hij schreef onder meer dat "Trump strijdt tegen het plan van de Deep State om de VS te vernietigen om een mondiale New World Order tot stand te brengen".
Twitter heeft negentig Nederlandse QAnon-accounts verwijderd die desinformatie plaatsten over de Amerikaanse verkiezingen.
Eerder maakten we een uitgebreide reportage over QAnon: