Amsterdammers willen rust behouden: 'Verplaats Wallen, stop toeristenwinkeltjes'

Waar je normaal door de stad moet zien te worstelen, is het nu stil in Amsterdam. Het massatoerisme stond al langer ter discussie, maar de rust in de stad tijdens corona is voor Amsterdammers een mooie kans om van de 'schreeuwende pretparktoeristen' af te komen.

"Het is magisch, onecht", omschrijft Dionijs de Hoog, van het Amsterdamse bewonersplatform 'Stop de Gekte'. "Buren zoeken elkaar op, drinken koffie met elkaar. Dat is nog nooit gebeurd."

De rust die corona bracht, heeft bij Amsterdammers de ogen geopend, zegt Mascha ten Bruggencate, voorzitter dagelijks bestuur van stadsdeel centrum. "Ik zie dat de discussie versnelt."

30.000 handtekeningen

Vorig jaar waren er bijna 20 miljoen overnachtingen van toeristen in de stad. In een petitie roept het stadsbestuur nu op om het aantal terug te brengen naar 12 miljoen. De petitie is al zo'n 30.000 keer ondertekend. De gemeenteraad zal zich er nu over moeten buigen. De initiatiefnemers mogen een referendumverzoek indienen.

Zo zijn er meer ideeën. Ten Bruggencate noemt de verplaatsing van de Wallen buiten de binnenstad: "Er wordt op dit moment gepraat over een erotisch centrum." Ook wordt bekeken of het 'bestemmingsplan winkeldiversiteit' op de schop kan, zodat de gemeente eerder een stokje kan steken voor de komst van nieuwe toeristische winkels.

Hoe zit de stad eruit na corona? Eerder maakte Nieuwsuur een reportage over de inrichting van steden. Meer dan ooit waren we aangewezen op ons huis en onze buurt. Wie tijdens corona geen tuin had was aangewezen op een nabijgelegen park, dat soms moest worden ontruimd. Dat roept de vraag op of de inrichting nog wel van deze tijd is.

De Amsterdamse burgemeester Femke Halsema zegt ook de ambitie te hebben om het aantal toeristen in de stad te verminderen. Ze vreest voor problemen als toeristen straks in grote aantallen terugkeren. Bovendien laat de stilte in het centrum tijdens de coronacrisis volgens haar zien hoe afhankelijk het centrum is geworden van toeristen en dagjesmensen. Amsterdammers mijden de binnenstad.

De gemeente wil in de toekomst onder meer vastgoed aankopen om de Amsterdamse binnenstad leefbaarder te maken voor bewoners. Zo zou het stadsbestuur zelf kunnen bepalen wat voor winkels en cafés er komen en de uitsluitend op toeristen gerichte monocultuur kunnen tegengaan.

Haast maken

Volgens Jan van der Borg, hoogleraar toerisme in Leuven en Venetië, moet de gemeente snel ingrijpen om te voorkomen dat Amsterdam binnen korte tijd het overvolle Venetië achterna gaat. Het is wat hem betreft 'vijf voor twaalf'. Venetië beleefde ook rustige weken, maar inmiddels is het volgens Van der Borg weer bijna net zo druk als voor de corona-uitbraak.

Ook De Hoog vindt dat de gemeente haast moet maken met de plannen. "Vijftien jaar geleden schrok ik als mensen de Wallen een pretpark noemden, maar inmiddels kan ik het niet anders omschrijven. Ik vind het leuk als het een beetje druk is, maar op dit moment is het niet meer leefbaar."

Ten Bruggencate, Van der Borg en De Hoog zijn het eens dat de stad toeristen nodig heeft. Maar de grote groepen toeristen die nauwelijks iets uitgeven, hoeven na corona niet meer terug te komen.