Het coronavirus houdt Brabant al een maand in zijn greep. In de provincie zijn tot nu toe de meeste besmettingen en ook de meeste doden gevallen. Brabanders leven deze weken op het ritme van de uitvaarten. De ene na de andere. Sommige uitvaartondernemers hebben het zo druk dat ze nee moeten verkopen.
Dorpen in Oost-Brabant als Uden, Erp, Schijndel en Boerdonk zien de ene na de andere oudere ziek worden en overlijden. Vaak zonder dat ze in het ziekenhuis zijn opgenomen en zijn getest op corona. In de cijfers van het RIVM worden deze sterfgevallen niet meegeteld als corona-doden.
Huisartsen in de regio zijn daar kritisch over, zegt huisarts Eduard Graat uit Uden. "Ik had gisteren drie sterfgevallen en maar een daarvan was positief getest. De andere twee hadden echt klachten die pasten bij corona, maar zijn niet getest en dus ook niet doorgegeven als overleden door corona."
'Mensen gaan toch bij elkaar staan'
Graat vertelt dat hij veel meer sterfgevallen ziet. "Elke dag een of twee, normaal gaat het om één overlijden in de week." Ook uitvaartondernemer Ton Claassen uit Veghel heeft het veel drukker. "Doorgaans is er een melding per dag, nu dagelijks twee tot drie. En dat zijn nog alleen de uitvaarten die wij verzorgen."
Het heeft tot gevolg dat hij bijvoorbeeld ook meer doodskisten moet bestellen. "Het gaat om het dubbele ten opzichte van normaal." Ook vertelt Claassen dat het plaatselijke crematorium nu ook op zondag open is. "Om de grote vraag naar crematies in te vullen zijn ze nu zeven dagen per week geopend."
Het uitvaartwerk doet Claassen noodgedwongen per telefoon. Dat valt hem zwaar. "Je kunt luisteren naar iemands verhaal, maar mensen zien nu niet dat ik betrokken ben bij wat hen overkomt. Je kunt wat zeggen, maar zij zien mijn ogen en gezicht niet. Dat maakt het heel moeilijk. Daar ben ik verdrietig om."
Corona heeft ook grote invloed of de manier van rouwen en afscheid nemen, zegt Claassen. "Er mogen maximaal vier mensen bij een afscheid zijn, omdat je de afstand van 1,5 meter in acht moet nemen. Dat kan niet, dat gaat gewoon niet. Je hebt troost nodig, dus de mensen gaan toch bij elkaar staan."
Ik hoor van genoeg mensen, ook ouderen, dat ze bang zijn. Die komen echt niet meer buiten
Uit nood ontstaan in Brabant nieuwe rituelen rond het afscheid van dierbaren. Zo ook in Boerdonk, een dorp van achthonderd inwoners waar het virus flink rondwaart. Een van de doden is de mede-oprichter van vereniging RKSV Boerdonk, waarvan 350 dorpsbewoners lid zijn. Hij overleed afgelopen week aan het virus, net als zijn vrouw.
"Jan Penninx was een zeer geziene man op de club. Helaas heeft hij op hoge leeftijd te maken gekregen met corona en is hij overleden", zegt RKSV-voorzitter Mieke van der Doelen. "Normaal zou het dorp zijn uitgelopen voor zo'n afscheid, maar dat kan nu niet." Daarom heeft ze bewoners gevraagd om de vlag halfstok te hangen.
"Als eerbetoon voor Jan en zijn vrouw en al die mensen die hiermee te maken hebben. Want het is te bizar voor woorden hoeveel mensen er ziek zijn, in het ziekenhuis hebben gelegen of liggen, die thuis in quarantaine hebben gezeten of al helaas ontvallen zijn in dit kleine dorpje. Het zijn hele moeilijke tijden voor iedereen."
Ondertussen is het leven in Boerdonk een beetje stilgevallen. "Er hangt hier een doodse stilte. De jeugd zit binnen. Iedereen blijft op afstand van elkaar, maakt geen praatjes meer", zegt Van der Doelen. "Ik hoor van genoeg mensen, ook ouderen, dat ze bang zijn. Die komen echt niet meer buiten."
