De angst voor escalatie is groot, nu Amerika de Iraanse top-generaal Qassem Soleimani met een drone-aanval heeft gedood. In Iran is woedend gereageerd en Iraanse leiders hebben wraak gezworen. De hoogste leider, Ayatollah Khamenei waarschuwt dat de VS een "zware vergelding wacht".
"De Amerikanen zullen worden gestraft voor deze oorlogsdaad", zegt professor Mohammad Marandi van de universiteit in Teheran. Hij heeft nauwe banden met het Iraanse bewind. "Ze hebben een hooggeplaatste Iraanse generaal gedood in Irak. En bij die aanval is ook een hooggeplaatste Iraakse commandant omgekomen."
Wat voor straf de Amerikanen staat te wachten, kan Marandi niet zeggen. "Daar ga ik niet over. De Iraanse en Iraakse autoriteiten moeten daar een besluit in nemen." Hij denkt wel dat Iran en Irak de druk op de VS zullen verhogen. "De arrogantie van de Amerikaanse regering zal niet langer worden getolereerd."
'VS heeft Irak vernietigd'
Soleimani wordt door de Amerikanen verantwoordelijk gehouden voor de dood van honderden Amerikanen en leden van de internationale coalitie. De afgelopen maanden zou de top-generaal aanvallen op bases in Irak hebben georkestreerd. Volgens Marandi zijn die beschuldigingen onterecht.
"De Amerikanen geven Iran de schuld van de dood van Amerikaanse militairen in Irak. Maar dat klopt niet. Irakezen hebben die Amerikanen vermoord, omdat ze bezet worden. Op dit moment zijn Amerikaanse troepen gestationeerd in Irak, maar dat land zal de bezetting niet langer tolereren."
Marandi spreekt van een illegale invasie in Irak. "De Amerikanen hebben het land vernietigd. Ze negeren de regering en doen wat ze zelf willen. Deze wreedheden kunnen niet zo doorgaan. De VS zal uiteindelijk worden gedwongen om Irak te verlaten. We zien de boosheid groeien bij de Iraakse politiek en bevolking."
Volgens Marandi zit de VS in een zwakke positie. "Het land heeft vijanden gemaakt in de hele regio en kan hier geen oorlog winnen. Iran is veel machtiger en heeft machtige bondgenoten in de regio." Vanavond werd bekend dat de VS als voorzorgsmaatregel 3000 extra militairen naar het Midden-Oosten stuurt.
Ook andere landen die "de soevereiniteit van Iran" niet respecteren, zullen daarvoor een prijs betalen, zegt de professor. Hij doelt dan op regimes in de regio zoals Saudi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten. "Onderschat niet de wil van de Iraniërs om hun soevereiniteit te verdedigen."
Alle landen die zich agressief gedragen richting Iran of samenwerken met Amerika aan intimidatie van Iran, moeten volgens hem oppassen. "Zoals het er nu voorstaat, denk ik dat westerse burgers en mensen die niet bij deze regio horen op veilig moeten spelen en de regio zo snel mogelijk moeten verlaten."
Het atoomakkoord wankelt
De verhoudingen tussen de VS en Iran waren al lange tijd hooggespannen, de liquidatie van Soleimani heeft het verder op scherp gezet. Bij de spanningen speelt het atoomakkoord met Iran, waaruit Amerika zich heeft teruggetrokken, een grote rol. Volgens Trump kon Iran met dat akkoord gewoon doorgaan met het ontwikkelen van kernwapens.
In onderstaande video laten we zien hoe de relatie tussen de VS en Iran verslechterde nadat Trump het akkoord opzegde:
Om Iran te dwingen tot een nieuw en uitgebreider atoomakkoord, werden er nieuwe economische sancties ingesteld tegen het land. De Iraanse economie werd hard getroffen met onrust en binnenlandse protesten als gevolg. Maar het plan om Iran aan de onderhandelingstafel te dwingen bleek niet te werken.
Want ondanks alle druk op Iran, bleven onderhandelingen over een nieuw atoomakkoord uit. Volgens Marandi hoeft de VS daar ook niet op te hopen. "Een nieuw akkoord zal er niet komen. Als de Amerikanen in gesprek willen met de Iraniërs, kunnen ze het huidige atoomakkoord gaan toepassen."
