Wie de komende jaren met de auto Amsterdam in wil, zal het steeds moeilijker krijgen. De stad gaat parkeerplaatsen opheffen en sommige straten afsluiten. Er komt langzaamaan meer ruimte voor de fiets en het openbaar vervoer. In de Noorse hoofdstad Oslo zijn ze een stuk radicaler: daar is de auto in het centrum niet meer welkom.
Wat heeft die aanpak opgeleverd en wat heeft Amsterdam ervan geleerd?
Terug naar een paar jaar geleden. Het linkse stadsbestuur van Oslo ging toen de strijd aan met de auto en parkeerplaatsen verdwenen, maar een concreet plan lag er niet. Dat maakte het lastig om het centrum echt autovrij te maken, vertelt Terje Elvsaas, woordvoerder van de gemeente Oslo. "We wilden Oslo groener en leefbaarder maken. We wilden van alle auto's af, maar dat was te ambitieus. Je hebt mobiliteit nodig."
Uiteindelijk verscheen begin dit jaar het zogenoemde Car-Free Livability Program, waarmee de laatste parkeerplaatsen uit het centrum werden verwijderd. Sindsdien is de binnenstad een oase van rust. Toch rijden er nog wel een paar auto's. "Je kunt in sommige straten nog wel rijden, maar het is moeilijker om in bepaalde straten te komen. Sommige zijn afgesloten", zegt Elvsaas.
De plannen voor een autovrije binnenstad zetten aanvankelijk kwaad bloed bij burgers en bestuurders in Oslo. De protestpartij Folkeaksjonen Nei Til mer Bompenger (Campagne tegen meer Tolgelden) kwam afgelopen september zelfs met 4 zetels in de gemeenteraad. Volgens Cecilie Lyngby, tweede op de lijst van die partij, slaan de plannen te ver door. "Ze hebben 3000 parkeerplaatsen weggehaald uit het centrum. Het is voor mensen met een auto erg ingewikkeld geworden om ergens te komen."
Bewoners en ondernemers betrokken
Ook in Amsterdam liggen er plannen om de auto uit de stad te weren, zij het in veel minder extreme mate. In de komende acht jaar zullen 10.000 parkeerplaatsen uit de stad verdwijnen als het aan wethouder Sharon Dijksma (PvdA) ligt.
In totaal telt Amsterdam 432.000 parkeerplaatsen, waarvan 265.000 op straat. Hoewel 10.000 plekken weinig lijkt, zal erdoor de stad veranderen. Dijksma wil voornamelijk parkeerplekken binnen de Ring schrappen.
Dijksma reisde vorig jaar met een delegatie af naar Oslo om inspiratie op te doen. "We hebben daar geleerd dat het heel belangrijk is om bewoners en ondernemers er goed bij betrokken te houden. Men heeft ook gezegd: maak eerst een plan en ga daarna uitleggen wat je precies gaat doen. Dat ligt er nu in Amsterdam. Dat gaan we stap voor stap met behulp van bewoners en ondernemers ook uitvoeren", aldus Dijksma.
De stadsdelen mogen nu reageren op de plannen van het Amsterdamse bestuur. De definitieve Agenda Autoluw wordt dan eind dit jaar gepresenteerd.
