In oktober 2018 was het zo ver. Vanaf dat moment konden Canadezen legaal cannabis kopen in speciale wietwinkels. Een gram kost ze omgerekend zo'n 7,50 euro. Ze mogen het delen met anderen, maar nooit doorverkopen.
Net als in Nederland is in Canada de productie en de verkoop van softdrugs voor de georganiseerde misdaad een zeer winstgevende handel. Naast dat criminelen een grote thuismarkt hebben, smokkelen ze hun wiet naar de Verenigde Staten. De regering van premier Justin Trudeau hoopte door de legalisering de georganiseerde misdaad een gevoelige slag toe te brengen. Dat lijkt vooralsnog nauwelijks gelukt.
Voor Nederland zijn de ontwikkelingen in Canada interessant. Het kabinet wil softdrugs weliswaar niet legaliseren, maar de overheid start volgend jaar wel in zo'n tien gemeentes met experimenten met gecontroleerde wietteelt. Ook hier is het doel om de teelt uit de criminele sfeer te halen.
Misbruik van cannabisvergunningen
Rechercheur Jim Walker en zijn collega's van de politie in de provincie Ontario hebben sinds de legalisering al tientallen illegale verkooppunten aangetroffen en gesloten. Deze verboden wietwinkels blijven veel gebruikers trekken, omdat wiet er een stuk goedkoper is dan bij legale verkopers: 5 euro in plaats van 7,50 euro per gram.
Die illegale winkels, zo vertelt Walker, zijn niet zijn lastigste probleem. Echt zorgen maakt hij zich over het misbruik dat criminelen maken van cannabisvergunningen die overheidsorganisatie Health Canada uitgeeft aan mensen die wietplanten kweken voor medicinaal gebruik. Per vergunning mag iemand honderd wietplanten verbouwen. Maar je mag ook met andere vergunninghouders samen verbouwen.
Aangezien de controle op het kweken van medicinale wiet beperkt is, worden de vergunningen als dekmantel gebruikt door criminele bendes. "Criminelen zien het als een verminderd risico omdat ze legale toestemming hebben om te verbouwen", zegt Walker.
"Wie is verantwoordelijk om dit te controleren? Is het Health Canada? Zijn het de opsporingsautoriteiten? Het is een grijs gebied dat ze hebben uitgebuit."
Een maand geleden werd op een boerderij ten noorden van Toronto een enorme illegale cannabis-kwekerij opgerold. Er werden naast 20.000 wietplanten ook wapens, geld en synthetische drugs gevonden. Walker noemt dit als voorbeeld van een criminele organisatie die op grote schaal vergunningen voor medicinale cannabis misbruikte. "Wat ze verbouwden werd allemaal gebruikt als handelswaar om hun criminele activiteiten mee te bekostigen."
Werkterrein verlegd
De speciale teams van de politie zien ook dat criminelen hun werkterrein verleggen, onder meer naar het internet. Walker: "Er is een enorm online aanbod aan cannabis. Alleen al het aantal sites dat in Ontario adverteert met 'nu wiet bestellen, vandaag nog in huis', is overweldigend."
Walker is ervan overtuigd dat de Canadese politie uiteindelijk erin zal slagen om de georganiseerde drugsbendes een slag toe te brengen. Al zal het nog veel tijd en moeite kosten.
