"Begin juni zei hij ineens dat hij een andere baan had en zat ik met een klas zonder leerkracht tot het einde van het schooljaar." Schooldirecteur Maarten Neomagus van de Ds. J.J. Buskesschool in de Rotterdamse wijk Zevenkamp moest halsoverkop op zoek naar een nieuwe leraar toen groep 7 plots zonder kwam te zitten.
"Dan is het snel schakelen. We hebben het op kunnen lossen met drie dagen per week een student die in de laatste fase van de lerarenopleiding zit en twee dagen per week ad hoc inval." Dat betekent dat groep 7 twee dagen per week steeds andere leraren heeft. "Dat is absoluut niet wenselijk", zegt Neomagus. "Ik snap dat de leerkracht naar een andere plek wilde, maar ik had liever dat hij dan wel het jaar had afgemaakt."
Hij hoort ook van collega-directeuren dat het vaker voorkomt dat leraren vóór het einde van het schooljaar vertrekken. "Wat je vaker ziet is dat als leerkrachten een nieuwe baan dichterbij huis kunnen krijgen, dat ze die overstap maken en naar een andere school gaan, ook middenin het schooljaar."
Cijfers van de lerarenvacature-website Meesterbaan ondersteunen de ervaringen van Neomagus. Het aantal vacatures dat maandelijks wordt geplaatst op de site groeit het hele jaar. Behalve in het 'hoogseizoen' van april tot en met juni, werden er ook in de andere maanden van 2018 meer vacatures geplaatst dan in 2017. In oktober werden bijvoorbeeld 43 procent meer vacatures geplaatst dan in oktober 2017.
In totaal werden er in 2017 ruim 14700 vacatures geplaatst op Meesterbaan, en in 2018 bijna 19100. In de eerste helft van 2019 zette de groei van het maandelijkse aantal geplaatste vacatures door. In januari kwamen er bijvoorbeeld 1318 vacatures bij en in april 3023.
Veel mogelijkheden om te vertrekken
Voorzitter Herbert de Bruijne van scholenkoepel Openbaar Onderwijs aan de Amstel herkent de trend. "We zien een toenemend aantal mensen dat tussentijds vertrekt. Vorig jaar waren het er bij ons een tiental, nu veertig á vijftig."
Zeker jongeren wisselen sneller van baan, zegt De Bruijne. "De reden is vaak dat ze dichterbij huis kunnen werken. Dat is zeker in Amsterdam een probleem, waar leraren moeilijk een betaalbare woning kunnen vinden. Ze wonen daarom in randgemeenten en als ze daar aan een baan kunnen komen, zijn ze weg."
Juist de schaarste aan leraren vergroot dit probleem, zegt De Bruijne. "Er zijn veel beschikbare vacatures, en dus meer mogelijkheden voor leraren om al tijdens het schooljaar van baan te wisselen. De mobiliteit is groot."
'Leerlingen gun je goede afronding'
Voor de leerlingen is de ontwikkeling 'absoluut onwenselijk', zegt directeur Neomagus van de Buskesschool. "Die gun je een goede afronding van het schooljaar, met dezelfde leerkracht. We moeten steeds kijken hoe we kunnen zorgen dat het onderwijs gewaarborgd blijft."
Voor komend schooljaar heeft de school voor alle groepen leraren weten te regelen, zegt Neomagus. "We hadden drie vacatures en we hadden niet veel keuze, maar iedere klas heeft een leraar. Daar zijn we blij mee." Directeur Neomagus heeft net voor de schoolvakantie bekend gemaakt zelf ook te vertrekken. Hij gaat naar een andere school in Rotterdam. De vervanging is gelukkig al geregeld. "De adjunct-directeur schuift door en wordt de nieuwe directeur. Ze kan het hier moeiteloos overnemen."