Er komt een zogeheten parlementaire ondervraging naar de financiering van moskeeën in Nederland. De Tweede Kamer stemde daar vandaag mee in. Het gaat hierbij om geldstromen afkomstig uit 'onvrije landen', zoals Saoedi-Arabië. Met dit geld zou 'ongewenste beïnvloeding' mee kunnen komen, aldus de Kamer.
In golfstaten zoals Saoedi-Arabië geldt een fundamentalistische variant van de islam die een ultraorthodoxe samenleving nastreeft. Deze oliestaten kennen een sterke zendingsdrang om hun versie van de islam naar andere landen te exporteren. Ook naar islamitische migrantengemeenschappen in West-Europa.
Ministerie hield informatie geheim
De Tweede Kamer vraagt al jaren om duidelijkheid over de situatie in Nederland. Hoeveel moskeeën worden gefinancierd vanuit de Golf, en welke 'onwenselijke' beïnvloeding komt daarbij mee? Nieuwsuur en NRC legden vorig jaar bloot hoe Saoedische dollars een schijnbaar doodgewone moskee in Dordrecht beïnvloedde. Ook onthulden zij dat de Haagse As-Soennah-moskee gefinancierd is door een Koeweitse organisatie wiens predikers de jihad vergoelijken.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken bleek jarenlang in het geheim op de hoogte te zijn gehouden door de ambassades van Koeweit en Saoedi-Arabië over welke moskeeën geld aanvragen in de Golf. Het ministerie had deze informatie geheimgehouden, ondanks aanhoudende vragen van de Tweede Kamer.
Na de publicaties besloot het ministerie de informatie toch met de Kamer te delen. Eerst vertrouwelijk, en later in het openbaar. Maar de Kamer vermoedt dat de informatie vanuit de ambassades nog maar het topje van de ijsberg vormt. Bovendien hebben onderzoekers de kwestie nog altijd niet adequaat kunnen onderzoeken.
De Tweede Kamer kiest daarom nu voor het instrument van een parlementaire ondervraging - het zwaarste onderzoeksmiddel na een parlementaire enquête. Met zo'n ondervraging, die sneller werkt dan een enquête omdat er geen onderzoek aan vooraf gaat, kan de Kamer verschillende mensen oproepen als getuigen en ze onder ede horen.
Ondervragingen
De Kamercommissie die de ondervraging gaat uitvoeren is van plan om verschillende financiële en juridische deskundigen te horen over 'de problematiek in het algemeen'. Ook wil de commissie een aantal 'onvrije landen' als 'casus' onderzoeken. "Gedacht kan worden aan Saoedi-Arabië en Turkije", schrijft de commissie in haar voorstel.
Dit laatste zal nog niet zo makkelijk worden, aangezien inwoners uit deze landen niet verplicht kunnen worden om mee te werken aan de ondervraging. Wel geldt die verplichting voor iedereen die zich in Nederland bevindt en voor iedere rechtspersoon die in Nederland gevestigd is of haar bedrijfsactiviteiten gedeeltelijk in Nederland uitoefent. De vraag is of de verplichting om voor de enquêtecommissie te verschijnen ook voor medewerkers van bijvoorbeeld de Saoedische of Turkse ambassade in Nederland geldt.
De Kamercommissie die de ondervragen gaat leiden bestaat uit onder andere uit Michel Rog (CDA), Mark Harbers (VVD), Rutger Schonis (D66) en Gert-Jan Segers (ChristenUnie). Waarschijnlijk zal Rog de commissie gaan leiden.
