Negen jaar lang werden er deuren op een kier gezet en weer dichtgeslagen. Negen jaar lang verdrongen onderhandelaars zich voor de camera's om vooral de ander de schuld te geven van de mislukking. Maar dat is verleden tijd, althans zo lijkt het, nu na het CNV vandaag ook de FNV-leden in meerderheid voor het pensioenakkoord stemden.
Hiermee lijkt niets het pensioenakkoord meer in de weg te staan. Maar over heel veel onderdelen moet nog onderhandeld worden. Econoom Mathijs Bouman bespreekt de de drie belangrijkste punten.
Zware beroepen en zzp'ers
Ten eerste het vroegpensioen voor zware beroepen. Volgens het pensioenakkoord komt er een regeling die het mogelijk maakt voor mensen met een zwaar beroep om eerder te stoppen. "Maar de regeling is nog helemaal niet klaar, eerst moeten werkgevers en werknemers onderhandelen aan de cao-tafel. De uitwerking van deze regeling moet nog gebeuren", vertelt Bouman.
Ook zijn er nog veel vragen over de nieuwe regeling voor de zzp'ers die zich verplicht moeten gaan verzekeren voor arbeidsongeschiktheid, maar hoe dit zal gaan is nog niet duidelijk. Bouman: "Voor wie gaat het gelden? Wat wordt de premie? En gaat de overheid dit doen of de commerciële verzekeraar? Dit is allemaal nog onduidelijk."
Doorsneepremie
Maar het moeilijkste is toch wel het afschaffen van de zogenaamde doorsneepremie. Er komt een nieuwe manier van premieheffing. In het huidige systeem betalen we allemaal ieder jaar naar verhouding even veel, of je nu oud of jong bent.
"Het ingewikkelde is, als je jong bent en je levert één euro in dan kan je daar wel veertig jaar rendement op trekken. Maar als je zestig bent niet", aldus Bouman.
Dus de euro die veertig jaar lang wordt belegd, of de euro die maar een paar jaar rendeert, levert hetzelfde stukje pensioen op. En eigenlijk krijg je dan als jongere te weinig pensioen voor je inleg, maar later als je ouder bent te veel. "Als iedereen bij dezelfde werkgever zou werken, dan maakt het niet uit, maar dit is niet het geval. Vooral veel vrouwen werken bijvoorbeeld in het begin van hun leven fulltime, en later parttime. Die worden dus niet gecompenseerd. De fase dat je het terug zou horen te krijgen, maak je dan niet mee."
In het nieuwe systeem betaalt iedereen nog steeds evenveel premie, maar een jongere bouwt daar meer pensioen mee op dan een oudere. De subsidie van jong naar oud is dan verdwenen.
"De veertigers en de vijftigers zijn de verliezers van dit nieuwe systeem en de vraag is hoe die groep gecompenseerd wordt. Sociale partners, pensioenfondsen en pensioenexperts moeten dit samen uit gaan werken", aldus Bouman.
Al met al zijn nog flink wat hobbels te nemen zegt Bouman. "Op een aantal punten moeten duidelijk nog keuzes gemaakt worden. En dat zijn nou net de pijnlijkste punten."
Bovendien levert de minder snelle stijging van de AOW-leeftijd ook nog wat problemen op. "Iedereen is daar wel heel blij mee, maar we krijgen de komende twintig jaar wel met heel veel vergrijzing te maken. Door de snelle stijging van de AOW-leeftijd, zorgden we dat het aantal mensen dat potentieel in staat is om te werken gelijk bleef. Nu krijgen we een probleem. En hoe gaan we dat oplossen? Met migranten? Of met robotisering?"
