Het ministerie van Onderwijs gaat grootschalig onderzoek laten doen naar psychische problemen onder studenten in het hoger onderwijs. Er zijn al langer zorgen over toenemende stress onder studenten vanwege onder meer het leenstelsel, prestatiedruk en sociale media.
Vorig jaar bleek uit onderzoek onder 3000 studenten door de Hogeschool Windesheim dat bijna zeven op de tien studenten vaak tot zeer vaak prestatiedruk ervaart. Maar onderzoek over of het stressniveau onder deze generatie studenten stijgt, is er nog amper. Verschillende universiteiten hebben nu programma 's opgezet om studenten te helpen bij de balans tussen studie en ontspanning.
Yoram Meijaard, student technische informatica: "Het is een probleem als je gewoon te veel dingen in te korte tijd gaat doen. Het is een beetje alsof je op je pc alle programma's tegelijkertijd opstart en verwacht dat alles het blijft doen. Dat werkt niet. Mensen hebben een grens."
Volgens student Nederlands Ashley leidt de wetenschap dat je met een studie ook een flinke studieschuld opbouwt, soms tot angstgevoelens. "Soms denk ik erover na en dan krijg ik een boost aan stress, dat is gewoon super beangstigend. En als je dan verder denkt: wat als ik over tien jaar ga trouwen met iemand die óók 50.000 euro studieschuld heeft. Hoe gaan we dan ooit nog een hypotheek krijgen?"
"Ik ben zelf naar de huisarts geweest, ik had wat lichamelijke klachten in combinatie met mentale klachten. Toen zei hij: volgens mij heb jij een burn-out", vertelt student Lyanne Wiersema. "Maar ja, ik heb mezelf er ook wel ingewerkt omdat ik het leuk vind om veel verschillende dingen te doen en het liefst allemaal tegelijk."
Wiersema: "Ergens denk ik dat stress ook angst is, en als je stress ervaart is dat angst om te falen. Angst om iets niet te halen, of een baan niet krijgen omdat dat cv niet goed is."
Marieke de Bakker, hoofd studentenzaken van de Universiteit van Utrecht (UU): "Gelukkig gaat het met de meeste studenten goed. Maar we krijgen vaker signalen dat studenten meer last hebben van stress. Het wordt zorgelijk als studenten aangeven: dit is niet prettig meer."
De UU organiseert daarom een speciale welzijnsweek voor studenten. Onderdeel daarvan is de voorstelling Time Out! waarbij stressende studenten een spiegel krijgen voorgehouden. De stichting Podium T wil met dit 'interventietheater' het gesprek onder studenten over hun drukke leven initiëren.
Ashley: "Er zit een scène in waarin iemand zegt: 'Als ik mijn tentamen niet haal, haal ik mijn vak niet en dan haal ik mijn jaar niet. Dan moet ik nog meer geld betalen.' Dat was heel herkenbaar. Als je één ding niet goed doet is er sprake van een soort domino-effect."
Volgens de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving zijn niet de studenten veranderd, maar de maatschappij wel. De raad die het kabinet en de Kamer adviseert over gezondheidsvraagstukken schreef in 2018 een essay over de mentale druk onder jongvolwassenen.
Liesbeth Noordegraaf-Eelens van de raad: "Als het om zoveel mensen gaat moet je niet alleen naar het individu kijken, maar breder: wat is het maatschappelijk probleem hier?"
Volgens de raad zien zoekende jongeren zich geconfronteerd met 'starre en knellende' maatschappelijke verwachtingen van hoe het leven van jongvolwassenen eruit zou moeten zien. De raad adviseert de 'harde maatstaven' voor wat succes is minder rigide toe te passen. Minder nadruk bijvoorbeeld op cijferlijsten en volle cv's als je als werkgever een pas afgestudeerde voor een baan overweegt. Noordegraaf-Eelens: "Veel meer kijken naar wat iemand in de toekomst kan en niet zozeer naar wat heeft iemand al gedaan."
