Alleen Nederland en het Verenigd Koninkrijk stemmen vandaag voor de Europese Verkiezingen, morgen en in het weekend zijn de andere lidstaten aan de beurt. Nederland mag pas een voorlopige uitslag bekend maken als de laatste verkiezingen - dat zijn die in Italië - op zondag om 23:00 achter de rug zijn. De stemmen worden wel al donderdagavond geteld, maar die mogen nog niet gepubliceerd worden.
GeenPeil, een politiek initiatief van GeenStijl, gaat voor de tweede keer proberen om zo snel mogelijk met een voorspelling van de uitslag te komen.
Hoofdredacteur van GeenStijl Bart Nijman vindt het belangrijk dat we al eerder dan zondagavond een voorspelling van een uitslag horen. "Omdat we in Nederland gewend zijn om de uitslag meteen die avond al te horen en niet drie dagen later. Als de uitslag een paar dagen in handen blijft van een klein groepje mensen wek je wantrouwen op. Zeker in deze tijd waarin er weinig vertrouwen is, wil je die schijn vermijden."
Maar Nederland mag de uitslagen niet eerder publiceren omdat de Europese Commissie vreest voor beïnvloeding van andere landen. Waarom kiest Nederland er dan niet voor om ook op zondag te stemmen?
Volgens Europese regels moeten de Europese parlementsverkiezingen plaatsvinden tussen donderdag en zondag. In Nederland is het traditie om op woensdag te stemmen, vrijdag, zaterdag en zondag vallen af vanwege religieuze redenen. Voor de Europese verkiezingen blijft donderdag dus als enige optie over.
Nijman zou er overigens geen enkel bezwaar tegen hebben om voortaan de Europese verkiezingen op zondag te houden.
Vrijwilligers
De stembureaus tellen vanavond meteen de stemmen. Gebruikelijk is dat in de stembureaus de uitslagen van dat specifieke bureau hardop worden voorgelezen, burgers mogen daarbij zijn. Dus ook vrijwilligers van GeenPeil.
Zo'n 1400 vrijwilligers hebben zich online gemeld om de uitslagen van stembureaus op te halen, vertelt Nijman. GeenPeil wil bij zoveel mogelijk stembureaus uitslagen ophalen en op basis daarvan een voorspelling doen.
"Dat bleek vorig jaar goed te werken. Veel vrijwilligers die dit jaar meedoen, hebben vijf jaar geleden ook al uitslagen opgehaald", aldus Nijman.
Verificatie
Volgens Nijman zijn er verschillende controlemiddelen en verificatiemiddelen ingebouwd om te garanderen dat de juiste gegevens worden doorgegeven.
"Ten eerste is het proces van de uitslagen ophalen niet vrijblijvend, je moet geduld hebben en je krijgt instructies. Daarnaast zorgen we ervoor dat de uitslagen die we binnenkrijgen getoetst worden door een telteam. Die zetten ze af tegen eerdere uitslagen van die stembureaus, als dat te erg afwijkt worden die eruit gefilterd."
"Ook vinden we het belangrijk dat de stembureaus weten dat we in vrede komen", zegt Nijman. "Daarom hebben we alle gemeenten proactief gemaild. Ook Binnenlandse Zaken heeft in een brief laten weten dat vrijwilligers van GeenPeil komen, en dat dat gewoon mag."
