Moet Staatsbosbeheer, de grootste boseigenaar van Nederland, stoppen met het kappen van grote delen bos, zoals natuurorganisaties eisen. Of is het kappen juist een goede methode om de biodiversiteit in Nederland te versterken?
De kritiek op het kapbeleid van Staatsbosbeheer is de laatste weken niet van de lucht. Op diverse plekken in Nederland zien natuurliefhebbers bossen verdwijnen en kale vlaktes en bebouwing verschijnen.
"Volgens mij vinden we allemaal bomen belangrijk. Dus laten we niet elkaar bediscussiëren, maar zorgen dat er meer bos in Nederland komt", zegt Harrie Hekhuis, directeur van Staatsbosbeheer. "Mensen moeten eerst beseffen wat kaalkap is: dat doen we om het bos te verjongen."
De directeur roept de minister op om met duidelijk beleid te komen. "Laten we het klimaat en de biodiversiteit combineren."
Hekhuis is niet van plan het kappen voorlopig te staken. Hij maakt onderscheid in verschillende sooten kap. "Het gaat ten eerste om regulier bosbeheer, daarna het kappen van zieke bomen en ten derde kappen we voor natuurherstel. Dat onderscheid vinden mensen lastig."
Belangen houtindustrie
Frits van Beusekom, oud-directeur Natuurbehoud bij Staatsbosbeheer, is het niet met Hekhuis eens. De ontbossing in Nederland is volgens hem doorgeslagen. "Lange tijd was het geen kaalkap, maar gewoon uitdunnen. Dan kon het bos zich ontwikkelen. Daar is weinig tegen in te brengen", zegt Van Beusekom.
Maar Staatsbosbeheer laat zich nu leiden door de belangen van de houtindustrie, vindt Van Beusekom. "Die houtindustrie moet de bomen verwerken en stellen eisen. Zij zeggen: we willen rechte bomen van een bepaalde omvang. De houtindustrie bepaalt daarmee de manier waarop de bossen worden geëxploiteerd. Maar bossen zijn niet de zaak van de houtindustrie, het is een zaak van ons allemaal."
"Wij werken echt vanuit het bos, wat de natuur aangeeft", zegt Hekhuis. "Het begint echt bij het bos. Als je denkt dat wij meer hout gaan kappen, dan zouden we meer inkomsten hebben. En dat is niet zo. Het beetje geld dat we verdienen met hout gaat terug naar bosbeheer."
Kijk hieronder hoe bos op de Sallandse Heuvelrug verdwijnt.
Staatsbosbeheer 'oogst' jaarlijks driehonderdduizend kuub hout uit de bossen. Dat levert 25 miljoen op. Die kap is jaren geleden afgesproken in het kader van het beleidsplan Natura 2000. Het doel daarvan was het stimuleren van biodiversiteit in Nederland.
Bomen moeten daarvoor plaatsmaken. En dat is definitief, want de gekapte bomen hoeven volgens Natura2000 niet op een andere plek gecompenseerd te worden. Omdat het bos wordt omgevormd naar een andere vorm van natuur, is herplanten overbodig.
CO2
Volgens het onlangs afgesloten concept-Klimaatakkoord moet er in Nederland juist méér bos komen. Omdat bossen belangrijk zijn voor de opslag van broeikasgas CO2 dat verantwoordelijk is voor de opwarming van de aarde.
Ruim zestig natuurorganisaties, waaronder het Wereld Natuur Fonds, Natuurmonumenten, Natuur & Milieu zeggen dat de 'kaalkap' daarmee in strijd is. Jonge bomen nemen minder CO2 op dan oude bomen. Een duurzaam bosbeheer waarbij hier en daar een boom wordt gekapt leidt volgens hen tot een extra CO2-opslag van bijna 0,2 megaton per jaar.
