De huisartsenzorg staat onder druk. Er zijn veel openstaande vacatures voor huisartsen en patiëntenstops bij huisartspraktijken. Het vinden van een opvolger is moeilijk. In verschillende delen van Nederland is het probleem aanzienlijk, Zeeland spant de kroon.
Huisarts Van der Veen uit het Zeeuwse Wissenkerke is deze maand na 31 jaar gestopt met zijn praktijk. "De praktijkvoering is zo veranderd. In 1988 begon ik samen met mijn vrouw en nu werkte ik met acht mensen. Ik was meer manager dan dokter."
Maar een opvolger vinden is ingewikkeld. Steeds meer jonge artsen vinden het praktijkhouderschap te zwaar en kiezen er daarom voor om waarnemer te worden. Ze laten zich ad hoc op verschillende plekken inhuren en doen zo losse diensten als huisarts. Op deze manier zijn ze verlost van de administratieve rompslomp en de verantwoordelijkheid voor een praktijk.
De jonge generatie huisartsen heeft geen trek meer in de enorme werkdruk. Ze willen meer tijd voor het gezin en ze vinden het daarnaast ook belangrijk dat een partner ook werk moet vinden. Gezinnen aarzelen om die reden om te verhuizen naar Zeeland.
Stijgende zorgkosten
De consequentie is wel dat de band tussen patiënt en huisarts zo meer naar de achtergrond verdwijnt. Waarnemers hebben niet dezelfde kennis van de patiënt als de eigen huisarts. In de praktijk betekent dit een grotere kans op een doorverwijzing of een bloedonderzoek, met als gevolg dat de zorgkosten stijgen.
Waarnemers zijn niet goedkoop. Een waarnemer wordt per uur betaald. Het waarneemtarief is vrij onderhandelbaar: een waarnemer en praktijkhouder bepalen samen het bedrag dat zal worden betaald. Door de krapte op de arbeidsmarkt is de uurprijs de afgelopen jaren alleen maar gestegen. Op deze manier verdienen de jonge artsen een goed belegde boterham en kunnen ze werken en op vakantie gaan wanneer zij dat zelf willen.
De hoge werkdruk werd huisarts Van der Veen allemaal te veel. Hij vond het te zwaar om een praktijk te runnen en daarnaast ook nog alle administratie te doen èn ook de verplichte avond- weekend en nachtdiensten te moeten doen. Van der Veen heeft twee jaar moeten zoeken naar een opvolger: "Het was moeilijk om iemand te vinden, vooral omdat het een solopraktijk is. Vroeger zat hier in elk dorp een dokter en nu zijn er steeds meer samenwerkingsverbanden met veel steeds meer medewerkers."
Een huisartsenechtpaar uit het nabijgelegen Kamperland heeft de praktijk van Van der Veen erbij genomen. In de praktijk in Wissenkerke zal vanaf nu niet meer voortdurend een huisarts beschikbaar zijn.
Stijging vrouwelijke huisartsen
Het aantal vrouwelijke huisartsen is de afgelopen jaren fors toegenomen. Maar zij kiezen er vaak voor om in een deeltijd te werken. Dus voor iedere huisarts die met pensioen gaat zijn dan twee nieuwe huisartsen nodig.
De huisartsentekorten zijn het grootst in provincies als Noord-Holland-Noord, Drenthe, Groningen, de Achterhoek en Zuid-Limburg. Maar in Zeeland is de nood het hoogst. Daar zijn de komende vijf jaar meer dan honderd huisartsen nodig om het zorgniveau op peil te houden. De manier waarop tot nu toe geworven is, levert te weinig op.
Daarom wordt er een nieuwe wervingscampagne gestart, een initiatief van onder meer de provincie en de zorgverzekeraar. Het is een op de persoon toegespitste werving; een grote campagne om artsen en hun gezinnen over te halen naar Zeeland te komen. Met de data die ze verzamelen via de website zeelandlandinzee.nl proberen ze vacatures en potentiële kandidaten te 'matchen'.
Huisarts Van der Veen is net gestopt met zijn praktijk, maar gaat nog niet met pensioen. Hij gaat op een laag pitje verder als waarnemer. "Er valt een last van me af. De spanning en de continue verantwoordelijkheid begon zwaar te wegen."
