Is dit nog een feestelijke traditie? Die vraag werpt de politie op na de "grillige en drukke start" van het nieuwe jaar. Met meer schade, meer vuurwerkincidenten en meer geweld tegen de politie. Volgens korpschef van de Nationale Politie Erik Akerboom is de maat na deze jaarwisseling echt vol.
"Helaas wordt Oud en Nieuw een slechte traditie van geweld. Alcohol en vuurwerk zijn helaas een slechte combinatie", zegt Akerboom in Nieuwsuur. De politie ziet dat ongepast en onveilig gedrag met vuurwerk toeneemt. Het aantal incidenten tijdens de jaarwisseling steeg met 12 procent.
Wat de politie betreft komt er een verbod op zwaar knalwerk en vuurpijlen, Akerboom pleitte daar in 2017 al voor. De Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) kwam dat jaar met hetzelfde advies, maar vorig jaar zomer werd duidelijk dat het kabinet geen landelijk vuurwerkverbod wil instellen.
De korpschef roept het kabinet op om op dat besluit terug te komen. "Kijk nog eens goed naar wat er afgelopen nachten is gebeurd en naar het advies van de OVV. En kijk naar de straffen die worden opgelegd op het moment dat agenten of andere hulpverleners worden belaagd, die kunnen omhoog."
Koen Simmers, hoofdagent in Tilburg, werkt al jaren tijdens Oud en Nieuw. Hij spreekt van een heel onrustige jaarwisseling. "Collega's zijn bekogeld met vuurwerk, er zijn stenen door ruiten gegooid, we hebben te maken gekregen met geweld. We zijn echt van melding naar melding geracet."
Volgens Simmers is de sfeer heel erg omgeslagen. "Een paar jaar geleden stapte ik nog uit m'n auto en wenste ik iedereen een gelukkig nieuwjaar, toen was het wat gemoedelijker. Nu is er veel agressief gedrag, door iedereen eigenlijk. Door heel normale mensen."
Korpschef Akerboom beaamt dat. "We zien dat het niet meer alleen de hooligans, criminelen of klassieke lastpakken zijn, het is een wijdverbreid fenomeen. Mensen maken zich schuldig aan gedrag dat we niet kunnen tolereren. Dan moeten wij optreden en dat wordt niet zo gemakkelijk geaccepteerd."
Vuurwerkvrije zones
Akerboom wijst op de verantwoordelijkheid van burgers zelf. "Het gaat om een mentaliteitsverandering. Maatregelen kunnen daarbij helpen, Zo kunnen mensen die zich misdragen bijvooreeld een meldplicht opgelegd krijgen. Maar ik denk dus ook aan hogere straffen en een vuurwerkverbod."
Verschillenden gemeenten deden een proef met vuurwerkvrije zones. Een goed initiatief volgens Akerboom, maar een landelijke oplossing is uiteindelijk beter. "Anders ontstaat er een soort lappendeken. Dan moeten wij als politie met elke gemeente andere afspraken maken en dat is ingewikkeld."
Hij vindt dat we Oud en Nieuw nu geen geslaagde traditie meer kunnen noemen. "Sterker nog, een feest waarbij zoveel doden en gewonden vallen, waarbij zoveel schade is en politie wordt bekogeld, dat is een mislukking. Dat zullen we onder ogen moeten zien en daarnaast dus maatregelen moeten nemen."
Bekijk hieronder het volledige studiogesprek met Akerboom en Simmers: