Na het uitstellen van de stemming over het brexit-akkoord, ging de Britse premier Theresa May vandaag opnieuw in gesprek met Europese leiders. Grootste knelpunt blijft de grens tussen Ierland en Noord-Ierland na de brexit: Noord-Ierland verlaat dan de Europese Unie, terwijl Ierland lid blijft.
Bij de gesprekken tijdens die Europese brexit-tour zal vast en zeker het woord backstop zijn gevallen: een soort veiligheidsmechanisme dat ervoor moet zorgen dat de grens tussen Ierland en Noord-Ierland open blijft. Dat is namelijk na tientallen jaren strijd in Noord-Ierland afgesproken.
In het geval van de backstop blijven het Verenigd Koninkrijk en de EU tijdelijk in gemeenschappelijk handelsgebied zonder grenzen en tarieven. Alleen zullen er voor Noord-Ierland meer Europese regels gelden dan in het VK. En het VK kan niet zelf deze noodoplossing stopzetten.
Leven op de automatische piloot
Aan de Noord-Ierse grens roept elke discussie over het openblijven van de grens emotioneel verzet op. Want het trauma van The Troubles, de strijd in Noord-Ierland, is nog altijd springlevend. Ook bij de Noord-Ierse Artie Quinn (65), die zijn broer Frank verloor tijdens het bloedige conflict.
Hij vertelt over de zware tijd die hij doormaakte na de dood van zijn broer. "Vlak daarna ging ik studeren in Belfast. Ik heb die eerste maanden van mijn studentenleven op de automatische piloot geleefd. Nu mijn eigen zoon in Belfast studeert, komen er pas herinneringen boven aan die tijd."
De broer van Quinn kwam in 1972 om bij een van de zwaarste bomaanslagen tijdens The Troubles. Negen mensen vonden de dood nadat een IRA-bom te vroeg ontplofte in douanekantoor aan de grens.
De Ierse premier Leo Varadkar liet tijdens een brexit-diner zijn Europese collega's een foto zien van de ravage na de aanslag. En waarschuwde voor wat er zou kunnen gebeuren als het brexit-akkoord niet genoeg rekening houdt met de Noord-Ierse geschiedenis.
Quinn heeft gemengde gevoelens bij de actie van premier. Hij heeft het gevoel dat er geen rekening is gehouden met de gevoelens van slachtoffers van het geweld dat de Britse provincie decennialang teisterde. "Ik vond het geen sympathiek gebaar om die foto te laten zien."
'Niemand weet wat er gaat gebeuren'
Quinn woont zelf zestien kilometer van de grens met Ierland. Hij stemde in het referendum tegen de brexit. Hij verwacht niet dat er in de toekomst weer een fysieke grensovergang zal komen, net zomin als hij verwacht dat het geweld zal terugkeren.
"Maar zeker weten doe ik dat niet. Het gebaar van de Ierse premier kan mensen ook op een idee brengen, en een excuus geven om weer geweld te gaan gebruiken. Niemand weet wat er gaat gebeuren."
Bekijk hieronder de reportage met Quinn:
