Ze willen iets goeds doen voor de wereld en een mooie ervaring opdoen in een ontwikkelingsland of gewoon hun cv een beetje glans geven. Jaarlijks gaan naar schatting honderden Nederlandse studenten naar Azië, Afrika of Latijns-Amerika voor een stage in een weeshuis.
De studenten komen vaak met de beste intenties om het leven van weeskinderen te verbeteren, maar de praktijk blijkt een hoop nadelige effecten te hebben. De opleiding pedagogiek van de Fontys Hogeschool stopt daarom met de stages in weeshuizen.
Belang van het kind
Weeskinderen blijken een groot risico te lopen op hechtingsproblemen, door het komen en gaan van stagiairs en vrijwilligers. "Dit kan in latere fases in hun leven zorgen voor serieuze ontwikkelingsproblemen", zegt Marlinde Melissen, docent pedagogiek en coördinator internationalisering op Fontys Hogeschool Pedagogiek.
"Voor een pedagoog staat juist het belang van het kind voorop, om deze reden willen wij als hogeschool geen stages naar weeshuizen meer faciliteren."
Morgen ondertekent de opleiding de overeenkomst van Better Care Network Nederland, een samenwerkingsverband van kinderrechtenorganisaties als UNICEF, Defence for Children en SOS kinderdorpen.
Schrijnend
Isabelle Dielwart was ooit een stagiair en ging voor haar opleiding Pedagogiek in 2012 naar een weeshuis in Uganda. "Ik kwam in Kampala terecht, in de hoofdstad van Uganda. Ik was in shock over wat ik daar aantrof."
Het weeshuis had vijftien bedden voor negentig kinderen, waarvan er sommigen met aids en hongerbuikjes rondliepen. Voor al deze kinderen waren er maar twee begeleiders, waardoor de kinderen veelal voor elkaar zorgden. "Er was een chronisch gebrek aan alles. Aan eten, aan drinkwater, aan medicijnen, aan bedden. Het was een schrijnende setting", vertelt ze.
Het is zelfs soms zo erg dat de situatie in de weeshuizen bewust slecht wordt gehouden voor het geld.
Het viel Isabelle meteen bij haar aankomst al op dat de kinderen in het weeshuis op de stagiairs afrenden. "Ze vlogen op ons af en klampten zich aan ons vast. In eerste instantie dacht ik: wat een warm onthaal, wat fijn en wat zijn ze liefdevol. Maar toen ik daar op ging reflecteren besefte ik dat het een uiting was van heel onveilige hechting. Het is niet normaal om een vreemdeling meteen vast te klampen."
Uit onderzoek blijkt, zo stelt Better Care Network Nederland, dat 80 procent van de kinderen in weeshuizen geen wees is. De kinderen hebben vaak nog één of beide ouders, maar ze zitten in een tehuis omdat ze daar scholing wordt beloofd en er geld is voor bijvoorbeeld kleding.
Ten koste waarvan
Aan de weeskinderen wordt geld verdiend, concludeert Celine Verheijen van Better Care Network. "Dat begint vaak al met bemiddelingsbureaus in Nederland, en vervolgens gaat er ook nog geld naar het weeshuis en soms naar mensen die kinderen ronselen. Het is zelfs soms zo erg dat de situatie in de weeshuizen bewust slecht wordt gehouden voor het geld."
Haar organisatie begint morgen met een campagne tegen weeshuisstages. Ook Isabella beseft dat ze misschien niet had moeten gaan. "Het was de meest fantastische tijd ooit, maar ten koste waarvan?"
Commundo, de organisatie die de afgelopen jaren de weeshuisstages regelde voor Fontys Hogeschool Pedagogiek, laat in een reactie weten dat projecten altijd zorgvuldig worden uitgekozen. "Stage lopen in een weeshuis is niet per definitie slecht. Wij laten het altijd afhangen van wat onze lokale partners adviseren", zo meldt een woordvoerder.
