In Amsterdam probeerde een groep uitgeprocedeerde asielzoekers vandaag op zoek naar onderdak een huis te kraken. Maar het pand op de Weesperzijde bleek bewoond en de actie mislukte. Het was niet de eerste kraakpoging van de groep. Eerdere acties leidden zelfs tot landelijke rumoer.
De nieuwe coalitie van Amsterdam, van GroenLinks, D66, PvdA en SP, wil een andere aanpak voor de uitgeprocedeerden. Het wil meer 24-uursopvang bieden vanuit de gemeente. Momenteel kunnen uitgeprocedeerden alleen 's avonds terecht voor een maaltijd en een bed. Overdag moeten ze de straat weer op.
Dat wil de gemeente dus veranderen. Amsterdam kijkt daarvoor ter inspiratie naar Groningen. Daar worden ruim 300 uitgeprocedeerde asielzoekers zowel 's nachts als overdag opgevangen. De gemeente betaalt ervoor: 4 miljoen euro per jaar.
Zelf boodschappen doen
De uitgeprocedeerde asielzoekers worden opgevangen in een voormalig hotel en op een passagiersboot. De inrichting is sober. De asielzoekers zitten met maximaal drie mensen op een kamer. Ze krijgen 30 euro per week en moeten daar zelf boodschappen van doen.
De aanpak bevalt goed, zegt de Groningse wethouder Ton Schroor (D66). "Deze mensen hebben maar één alternatief en dat is langdurig op straat leven. En dat is nooit het begin van een oplossing, van een terugkeer of een langdurig verblijf in Nederland."
Amsterdam wil op een vergelijkbare manier 500 plaatsen inrichten. Maar dat stuit op flinke kritiek. Niet allen van rechtse partijen in de gemeenteraad, maar ook vanuit Den Haag. Men vreest voor een aanzuigende werking. Al zeggen ze in Groningen daar weinig van te merken.
"Wij krijgen hier alleen mensen uit Groningen. Als we zien dat ze elders vandaan komen, sturen we ze daar naartoe", zegt John van Tilborg van hulporganisatie Inlia. Zijn organisatie begeleidt de opvang van de asielzoekers.
Kansloos
Niet iedereen krijgt overigens alle hulp. Alleen asielzoekers die een reële kans maken bij het aanvechten van hun uitzetting kunnen er terecht. Wie kansloos lijkt, wordt aangeraden mee te werken aan de uitzetting.
In Amsterdam hebben de krakende asielzoekers al laten weten dat ze weinig vertrouwen hebben in de plannen voor de 24-uurs-opvang. Ze wezen dit weekend een voorstel af om de kraakpanden te verlaten in ruil voor opvang.
Ze vrezen dat ze de opvang na een paar maanden alweer moeten verlaten en op straat staan of, erger, in het detentiecentrum terecht komen. Dus vooralsnog duurt de worsteling met afgewezen asielzoekers voort.