Binnen 48 tot 72 uur komt er een vergeldingsactie voor de chemische aanval in Douma, denkt voormalig secretaris-generaal van de NAVO Jaap de Hoop Scheffer.
Volgens hem worden op dit moment de doelen geïdentificeerd: er wordt gekeken naar waar bijvoorbeeld kruisraketten mogelijk zouden landen. Veel hangt daarvan af.
"Als dat verkeerd gaat, met name als het verkeerd gaat vanwege Russische militairen of Russische burgers, dan is er een groot probleem. Want de Russen zijn dan gedwongen te reageren."
Ook als de Russen bij een aanval een Frans of Amerikaans toestel uit de lucht schieten boven het luchtruim van Syrië, ontstaat er een "buitengewoon ernstige situatie".
Afspraken
"De vorige keer toen Trump zijn kruisraketten afschoot, na een eerdere chemische aanval in Syrië, was er 'gedeconflicteerd'. Er is toen van tevoren afgesproken: dit gaat gebeuren, en we zullen ervoor zorgen dat onze vliegtuigen niet zo dicht bij elkaar komen."
De Hoop Scheffer hoopt dat dat nu ook met elkaar zal worden afgestemd. Aanwijzingen daarvoor heeft hij niet. "Ik hoop het wel, maar gezien de oplopende politieke spanningen zou het best eens kunnen zijn dat het niet is gebeurd. En dan doet zich een nieuw scenario voor, als er teruggeschoten wordt."
Dat zou volgens hem het zwartste scenario zijn: als Russen en Amerikanen op elkaar gaan schieten. Het zou voor het eerst in tijden zijn dat er actief militair geweld is tussen de VS en Rusland.
Cubacrisis
In 1962, tijdens de Cubacrisis, was er sprake van nog meer dreiging. Een conflict met kernwapens hing toen in de lucht. "Maar uiteindelijk prevaleerde toen de ratio, door intelligent politiek en diplomatiek manoeuvreren, zowel van de toenmalige Amerikaanse president Kennedy als de toenmalige Russische leider Chroesjov."
De Hoop Scheffer hoopt dat ook nu het verstand zal overheersen. "Al hebben we nu in Washington een president zitten die onvoorspelbaar is in zijn acties en zijn reacties."
Een regeringsleider kan niet zeggen dat hij er niks van vindt.
Dat Macron nu heeft gezegd dat er bewijs is dat Assad chemische wapens heeft ingezet, is volgens De Hoop Scheffer een belangrijke uitspraak. Tot nu toe had nog geen regeringsleider gezegd dat hier overtuigend bewijs voor is. Het wijst er volgens De Hoop Scheffer op dat Macron "stevige informatie" heeft dat het Syrische regime erachter zit.
De Hoop Scheffer benadrukt dat er veel risico's zitten aan een militaire vergeldingsactie van dit soort. "Maar bedenk wel dat er een chemisch wapenverdrag is overtreden. En dan moet een beslisser een besluit vormen. Een regeringsleider kan niet zeggen dat hij er niks van vindt."
