De Syrische regering ontkent een gifgasaanval te hebben uitgevoerd op Douma. Maar volgens Joost Hiltermann is het aannemelijk dat het bewind wel achter de aanval zit. Hij is Midden-Oostendeskundige en schrijver van het boek A Poisonous Affair, dat over de gifgasaanval op Halabja gaat.
"Als er bij een chemische aanval zenuwgas wordt ingezet, dan kan alleen het regime erachter zitten. Alleen Syrië is in bezit van dit wapen. Bij bijvoorbeeld chlorine zou terreurgroep Islamitische Staat (IS) erachter kunnen zitten. Maar op IS na heeft geen enkele rebellengroepering chemische wapens, en IS is niet actief in dit gebied."
Door veel media wordt nog een slag om de arm gehouden of het nu echt gaat om een chemische aanval. Maar volgens Hiltermann wijst alles erop. Zo hadden de slachtoffers schuim op hun mond staan, waren de gebouwen niet ingestort en waren ook mensen in kelders niet veilig voor het gas.
De aanval op de regio Oost-Ghouta is al twee maanden aan de gang. Douma is de laatste stad in Oost-Ghouta waar nog wordt gevochten tussen het regime en de rebellen. Hiltermann benadrukt dat het voor het regime belangrijk is dat ze het gebied heroveren op de rebellen.
Militair onaantastbaar
"We denken dat het niet erger kan, maar het wordt steeds erger daar", zegt Hiltermann. De internationale gemeenschap blijft stil. "Het regime wil de oorlog afmaken, en denkt dat het dat zonder afstraffing van bijvoorbeeld de Verenigde Staten en Frankrijk kan doen."
De VS benadrukt dat de Syrische president Bashar al-Assad eerder chemische wapens heeft ingezet: de aanval met saringas op Khan Sheikhoun, waarbij zo'n honderd Syriërs om het leven kwamen. De Amerikaanse president Donald Trump reageerde daarop door raketten af te vuren op de luchtbasis. Hiltermann: "Daar heeft niemand onder geleden. Laat die raketten maar komen, dacht Assad. Het maakt hem militair onaantastbaar."
Bij de aanval in Douma gisteren kwamen mogelijk tientallen mensen om het leven. Het dodental is nog niet officieel bevestigd. De medische hulporganisatie Syrian American Medical Society (SAMS) en reddingsorganisatie Syria Civil Defence, wereldwijd bekend als de Witte Helmen, spreken in een gezamenlijke verklaring van een gruwelijke aanval. Ze pleiten voor een onderzoek ter plekke door de OPCW, de Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens.
Voor het onderzoek moeten monsters worden afgenomen van de huid van de slachtoffers en van de grond. Zo'n onderzoek kan maanden duren. Toch benadrukt ook Hiltermann het belang hiervan. "We moeten eerst de feiten weten: was het zenuwgas of chloorgas? Als het zenuwgas was, is het regime de schuldige. Bij chloorgas kan het zowel het regime zijn, als de rebellen."
'Valse berichten'
De Syrische regering zelf beweert niet achter de aanval te zitten. Het zouden valse berichten zijn die de rebellen van Jaish al-Islam (het Leger van de Islam) verspreiden in een wanhoopspoging om de opmars van het Syrische leger te stuiten.
Ook Rusland, bondgenoot van Syrië, spreekt de berichten tegen. Volgens het ministerie van Buitenlandse Zaken in Moskou gaat het om gevaarlijke provocaties, waarmee tegenstanders hun eigen geweld willen rechtvaardigen.
