Zondagnacht worden de Oscarwinnaars in Hollywood bekendgemaakt. Zwarte films zijn goed vertegenwoordigd met vier nominaties, onder meer voor de horrorfilm Get Out van de zwarte regisseur Jordan Peele. Zijn film won in januari al de Critics Choice Award voor beste science-fiction film, zoals te zien op bovenstaande foto.
Hoe anders was het twee jaar geleden. Op sociale media ontstond toen ophef, samengevat in de hashtag #OscarSoWhite. Die was bedoeld om het nagenoeg ontbreken van zwarte filmmakers en acteurs onder de aandacht te brengen.
"Eigenlijk verbazingwekkend dat het pas in 2016 zo groot in het nieuws kwam", zegt de Nederlandse regisseur Tessa Boerman. "Maar daaruit bleek wel hoe breed het probleem erkend werd in de industrie."
De Academy bestaat voor het grootste deel uit bejaarde witte mannen.
Boerman is betrokken bij de Dutch Director's Guild, waarbij het haar missie is om ook in de Nederlandse filmwereld meer diversiteit te bewerkstelligen. "Het feit dat het toen zo breed is opgepakt, niet alleen in de Verenigde Staten , maar ook internationaal, dat gaf echt wel aan dat er in de industrie echt wel een enorme blinde vlek was. Een witte vlek."
Ook filmwetenschapper Dan Hassler-Forest wijt het gebrek aan diversiteit aan de tot nu toe altijd homogene samenstelling van de jury van de Oscars. "De Academy bestaat voor het grootste deel uit bejaarde witte mannen."
Hassler-Forest noemt commercieel succes van witte filmmakers uit het verleden als een belangrijke factor die zwarte filmmakers heeft tegengewerkt. "Heel lang was de redenering van Hollywoodstudio's: 'films met witte mensen erin verdienen veel geld, dus die maken we.' Maar als je alleen maar die films maakt heb je ook nooit de kans om uit te proberen hoe dat anders werkt."
Inmiddels lijken die kansen er wel te komen en daarmee komen ook de successen. In 2017 was de film Moonlight de grote winnaar op de Oscaravond. De film met een zwarte cast en crew won drie Oscars, onder meer voor beste film.
En dé grote kaskraker van dit jaar Black Panther, wordt nu al getipt als Oscarwinnaar voor 2019.
In de dit jaar zeer kansrijke comedy en horrorfilm Get Out speelt de zwarte regisseur Jordan Peele in op het racisme dat de laatste tijd weer volop in de schijnwerpers staat.
"Het briljante van Get Out zit juist in het feit dat de film verschillende perspectieven van racisme toont, maar dat doet op een soort van verkapte manier binnen een genre dat heel toegankelijk is", zegt Hassler-Forest.
Toch maakt regisseur Tessa Boerman een voorbehoud, ondanks het succes van zwarte filmmakers in Hollywood. "Er is niet een Nederlandse hashtag #KalfZoWit geweest. Misschien komt ie nog. Dat zou zeker terecht zijn. Want dat maakt #OscarSoWhite zo zichtbaar; dat het niet alleen een Amerikaans probleem is, maar eigenlijk een probleem in de hele westerse wereld. In Nederland lopen we daarin nog steeds ontzettend achter."
