De binnenstad van Dokkum was vandaag hermetisch afgesloten. Honderden politieagenten waren op de been om het noodbevel te handhaven. De reden: 150 demonstranten kwamen 's middags aan, onder zware politiebegeleiding.
De actievoerders, verenigd in de stichting Nederland wordt Beter, hielden een manifestatie op een plein aan de rand van de stad. Eerder op de dag was er de actie van het extreem-rechtse Pegida. Zij wilden, bij wijze van ludieke actie, pepernoten uitdelen in het centrum van Dokkum. Maar dat ging vanwege de noodverordening niet door.
Pegida wilde gezien worden. Zo zegt een van hen: "We hebben het recht om te demonstreren. We hebben vrijheid van meningsuiting. De vorige keer heeft de politiek ons geblokkeerd, nu vragen we daar aandacht voor."
Waarom kunnen we niet menselijk met deze situatie omgaan?
Woordvoerder Naomie Pieter van de anti-Piet-demonstranten begrijpt de pro-Piet-demonstranten niet. "Waarom kunnen we niet menselijk met deze situatie omgaan? Ik heb pijn. Mijn broeders en zusters hebben pijn. Er zijn genoeg zwarte kinderen in Nederland die pijn hebben. Daar moet iets aan gedaan worden. Punt."
Pieter kan zich niet voorstellen dat er naar racisme geluisterd moet worden. "Dat ik moet luisteren naar mensen die van racisme willen genieten. Het is gewoon niet oké."
Verharde toon
Edwin Wagensveld, voorman van Pegida, ziet ook dat de toon in het debat verhardt. Maar dat is volgens hem niet de schuld van Pegida. "Wij vragen daar niet om. We hebben alleen maar pepernoten uitgedeeld."
Dat de mensen die aan zijn kant staan racistisch worden genoemd, helpt de discussie volgens Wagensveld niet verder op gang. "Dan win je geen debat, maar ga je juist meer tegenover elkaar staan. Met dat armoedige slavernijverhaaltje."
Extreem
Zowel Pegida als Kick Out Zwarte Piet worden 'extreem' genoemd door De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV). In hun Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland van november was Pegida een van de drie meest zichtbare manifestaties van extreem-rechts in Nederland.
Het rapport noemt de toegenomen radicale koers van Pegida zorgelijk. Onterecht, vindt Wagensveld. "Wij zijn niet radicaal. Ook onze zwarte pieten acties zijn hartstikke ludiek. Iedereen vindt het leuk. We zijn nog nergens negatief opgevallen."
Kick Out Zwarte Piet is volgens NCTV een extreemlinkse actiegroep. Woordvoerder Pieter is het daar niet mee eens. "Het is te belachelijk voor woorden dat zwarte burgers en burgers die opkomen tegen racisme als terroristisch worden betiteld. Waar zijn we beland in Nederland?"
Pegida lift op de discussie mee.
Henk te Velde is hoogleraar vaderlandse geschiedenis en gespecialiseerd in nationale identiteit en polarisatie. Hij is niet gelukkig met de toon waarop het huidige debat door deze partijen gevoerd wordt.
Volgens Te Velde gebruikt Pegida de discussie over Zwarte Piet om mainstream te worden. "Ze liften op de discussie mee. Heel veel mensen willen wel dat Zwarte Piet blijft, maar gaan lang niet zo ver als Pegida. Doordat Pegida zich nu over Zwarte Piet ontfermt, zouden ze zich meer salonfähig maken."
De actievoerders van de andere kant zouden zich volgens Te Velde ook anders op kunnen stellen. "Ze stellen zich ook extreem en onverzoenlijk op. Ze voelen zich te snel gekwetst, zo kom je nooit tot elkaar."
