De sociale spanningen lopen hoog op in Deurne zodra het over de veehouderij gaat. Het van oudsher agrarische dorp ligt in de Peel, het meest veedichte gebied van Europa. In Deurne verblijven in totaal 2,5 miljoen dieren. Het aantal inwoners ligt op 32.000.
De intensieve veehouderij heeft een enorme invloed op het welzijn en de gezondheid, zeggen bewoners. De familie Van Lijssel is dertig jaar geleden in Deurne komen wonen. Ze zagen de omgeving sterk veranderen.
"Vroeger had je hier kleinschalige boerenbedrijven. Die hebben plaatsgemaakt voor grootschalige bio-industrie, met alle nadelen die daaraan vast zitten."
Longontsteking
Joke van Lijssel denkt ook fysieke klachten te hebben door de uitstoot van fijnstof en ammoniak van de veehouders. "Longontsteking, chronische bronchitis, overgevoelige luchtwegen: daar word je wel vervelend van." Ze voelt zich gesterkt door de recente onderzoeken naar luchtwegklachten die te wijten zijn aan de veehouderij.
De provincie Brabant heeft verscherpte maatregelen ingevoerd om de uitstoot van fijnstof en ammoniak uit de veehouderij verder te beperken, maar volgens bezorgde bewoners gaat dit niet ver genoeg. Er is volgens hen maar een oplossing, en dat is het inkrimpen van de veestapel.
Aan de andere kant van het Peeldorp is een totaal ander geluid te horen. Volgens varkensboer John van Paassen gaat de provincie Brabant juist veel te ver in zijn besluit. Hij besteedt kapitalen om te voldoen aan de steeds scherper wordende milieuregels en is het zat om voortdurend in de beklaagdenbank te worden gezet.
"Ons beroep staat in een kwaad daglicht. Dat vinden we heel erg, zeker als je kijkt naar alle inspanningen die we al verricht hebben."
Volgens Van Paassen houden de varkensboeren zich netjes aan de regels. "Er is in 2010 afgesproken dat we 50 procent reductie hadden van emissie in de varkenshouderij. Dat hebben we gehaald. Voor 2028 stond 85 procent reductie gepland. Dat gaan we ook halen. Ondertussen noemen mensen ons fraudeurs, zonder dat ze notie nemen van de werkelijkheid."
De tegenstrijdige belangen tussen boeren en burgers zorgen voor sociale spanningen in het dorp, vertelt Maria Berkers van actiegroep Stop de Stank. Ze zegt dat inwoners door de boeren worden geïntimideerd zodra ze zich negatief uitlaten over de veehouderij.
"Ik weet bijvoorbeeld dat ze dingen bekladden, dat ze boompjes planten op ongelukkige plekken zodat je er met de auto niet meer langs kunt. Van alles en nog wat. Ze zeggen: als jij een zienswijze indient, dan maak ik je kapot. Een keer hebben ze me geprobeerd van de weg af te rijden."
Varkensboer Van Paassen herkent dit verhaal niet. "Dat zou verschrikkelijk zijn, als dat zo is. Dat kan natuurlijk niet. Maar een ding is mij wel duidelijk: zij moeten zich realiseren dat ze heel veel gezinnen ook kapot gemaakt hebben door hun psychologische oorlogvoering."
