In de bestrijding van aids en hiv worden op veel plaatsen in de wereld goede resultaten geboekt. Maar tegelijkertijd zijn er ook alarmerende cijfers. "We zetten voor het eerst flinke stappen achteruit: er ontstaan nieuwe brandhaarden met een schrikbarende toename van hiv, zoals in Oost-Europa maar ook in Azië en in Afrika", zegt Louise van Deth, directeur van het Aidsfonds/Soa Aids Nederland.
Vooral de ongelijkheid in toegang tot zorg en medicijnen is een hardnekkige oorzaak van de teruggang. Volgens het Aidsfonds wordt die ongelijkheid veroorzaakt door armoede maar ook door toenemend conservatisme in de wereld.
"Extreem religieuze en conservatieve krachten ontkennen hiv en werken de bestrijding ervan tegen. Van dat conservatisme zijn vooral minderheden de klos."
"De landen die nu een stijging zien van het aantal nieuwe hiv-infecties en geen gerichte aanpak hebben van de epidemie, zullen het afgesproken VN-doel: aids de wereld uit in 2030, niet halen", zegt Van Deth.
"Van alle mensen met hiv in de wereld krijgt nu de helft levensreddende medicijnen. Alleen met gerichte inspanningen én extra geld kunnen we ervoor zorgen dat ook die andere helft behandeling krijgen en het virus niet meer kunnen verspreiden."
In landen waar groepen mensen door conservatisme worden uitgesloten van zorg, neemt de hiv-epidemie dramatisch toe.
Westerse donorlanden, die de aidsbestrijding helpen financieren, hebben de afgelopen twee jaar fors op het budget gekort. "Dat is kortzichtig en riskant", vindt Van Deth. "We moeten discriminatie en stigma's aanpakken, want die houden de epidemie in stand. In die landen waar groepen mensen, zoals homo's, transgenders, druggebruikers en sekswerkers, door conservatisme worden uitgesloten van zorg, neemt de hiv-epidemie dramatisch toe."
Nederland - en Amsterdam in het bijzonder - moet volgens het Aidsfonds als voorbeeld dienen voor andere landen. "Hoe hiv met succes bestreden kan worden: met een tolerant beleid zonder discriminatie, in nauwe samenwerking met de mensen met hiv", zegt Van Deth.
"Het is aan de Nederlandse regering om druk te blijven uitoefenen op de regeringen van die landen waar de epidemie uit de hand loopt, om hun verantwoordelijkheid te nemen door discriminatie van risicogroepen onmogelijk te maken en de zorg te verlenen waar iedereen, ook mensen met hiv, recht op hebben."