Beatrix Ruf, de Duitse artistiek directeur van het Stedelijk Museum in Amsterdam, is opgestapt. Haar positie was onhoudbaar geworden omdat ze als eigenaar van een kunstadviesbedrijf naast haar baan in 2015 ruim vier ton winst maakte als kunstadviseur.
"Hoe is het mogelijk dat we dit hebben toegelaten?", zegt kunstadviseur Willem Baars. "Dit is typerend voor de kunstwereld, een wereld waarin iedereen elkaar achterna loopt. Ik maak me er erg kwaad over."
Uit publicaties van NRC Handelsblad bleek dat Ruf directeur is van de bv Currentmatters. In die functie gaf ze advies aan mensen en bedrijven die kunst aan het museum in bruikleen gaven. Ruf heeft het adviesbureau niet opgegeven in het jaarverslag over 2016.
Mensen houden elkaar de hand boven het hoofd. Ik verbaas me er totaal niet over dat dit is gebeurd.
Verder zijn er vraagtekens over de winst die het bedrijf van Ruf heeft gemaakt. In 2015, het eerste jaar dat ze in dienst was bij het Stedelijk Museum, maakte het kunstadviesbureau ruim 430.000 euro winst. Ruf mag haar advieswerk alleen in haar vrije tijd doen. De hoge winst duidt er volgens kenners op dat Ruf er veel tijd mee kwijt was.
Volgens Baars is het volledig onduidelijk waarom Ruf überhaupt directer werd van het Stedelijk Museum. "Waar was haar reputatie eigenlijk op gestoeld? Ze zou zogenaamd spannende dingen hebben gedaan in Zürich. Vervolgens deed ze precies dezelfde dingen hier in Amsterdam."
Subsidiejunkies
Ruf stond binnen de kunstwereld bekend als iemand in de top-100. "En dat wordt dan een soort cv. Er zijn te weinig mensen die echt verstand hebben van kunst. Wat is het gevolg: de markt dicteert", zegt Baars.
Hij schetst de Nederlandse kunstwereld - met instellingen die erg afhankelijk zijn van subsidies - als een wereld van heroïnejunkies. "Directeuren van kunstinstellingen willen steeds een shotje subsidie. Het risico is er dan dat er belangenverstrengeling kan ontstaan: voor wat hoort wat", zegt Baars.
"Mensen willen wat terug zien en dat is er gebeurd in het Stedelijk. Mensen houden elkaar de hand boven het hoofd. Ik verbaas me er totaal niet over. Dit speelt overal en is systematisch voor de kunstwereld."
Iemand uit het buitenland
Het museum doet de komende maanden nog onderzoek naar het functioneren van Ruf. Haar taken worden voorlopig overgenomen door het huidige management, dat op zoek gaat naar een nieuwe directeur.
Of het allemaal goed zal komen? Baars is cynisch. "De Raad van Toezicht zal er een plasje over willen doen en dan willen ze vast weer iemand uit het buitenland omdat dat zogenaamd van deze tijd is: globaliserend."
