In Schagen heeft het gemeentebestuur het geluk van de burger centraal gesteld in het beleid. Een primeur in Nederland. Alle uitgaven op de gemeentebegroting worden getoetst aan de vraag of de burger daar gelukkiger van wordt.
Ook heeft de gemeente een wethouder van Geluk en een projectleider Geluk. Er zijn geluksbudgetten voor minima. Vandaag deelt Schagen haar ervaringen op het congres 'Lokaal sturen op geluk'.
Vaag gedoe
Het idee om geluk centraal te stellen is afkomstig van de lokale partij Wens voor U, die anderhalf jaar geleden toetrad tot het College van Burgemeester en Wethouders.
"Mijn eerste reactie was: wat is dit voor vaag gedoe", zegt wethouder Jan Steven van Dijk, die Geluk in zijn portefeuille kreeg. "Ik zag mezelf al zitten in boeddhahouding met een wierookstokje." Inmiddels is hij enthousiast: "Dit is eigenlijk de meest essentiële taak van de gemeente."
Om erachter te komen waar de bevolking gelukkig van wordt, heeft Schagen samen met de Erasmus Universiteit onderzoek gedaan onder de inwoners van de verschillende kernen van de gemeente. Daaruit is een prioriteitenlijst ontstaan.
Werk blijkt de belangrijkste geluksfactor te zijn voor de bewoners van Schagen, gevolgd door onder andere sociale contacten en een betrouwbare overheid. Aan de hand van dit onderzoek worden nu alle uitgaven van de gemeente beoordeeld.
"Per uitgave moet een wethouder motiveren hoe die bijdraagt aan het geluk", zegt gelukswethouder Van Dijk. "Als je dat niet kunt motiveren, dan moeten we serieus nadenken of die uitgave wel in de begroting moet."
Bij belangrijke beslissingen vraagt de gemeente eerst wat de bewoners ervan vinden.
Hoofdredacteur Ed van Oerle van de lokale omroep Schagen FM bespeurt een mentaliteitsverandering bij de gemeente, sinds het thema geluk centraal staat. Er wordt beter naar de burgers geluisterd, is zijn indruk.
"We zien dat de gemeente bij belangrijke beslissingen eerst aan de bewoners vraagt: wat vinden jullie ervan? De input wordt ook echt meegenomen in het uiteindelijke beleid. En dan zie je dat ook minder populaire maatregelen op draagvlak kunnen rekenen."
Daadwerkelijk gelukkiger?
De wethouder van Geluk erkent dat hij nu beter naar de burgers luistert dan voorheen. "In alle eerlijkheid, vroeger volgde ik vaker mijn eigen idee. Nu denk ik: ik moet het nadrukkelijk vragen aan de inwoners, want daar doen we het uiteindelijk voor."
Het is nog niet bekend of de inwoners van Schagen daadwerkelijk gelukkiger worden nu de gemeente zo nadrukkelijk inzet op hun geluk. Dat zal over ongeveer anderhalf jaar worden onderzocht.
