Het is de laatste dag van de Tweede Kamer voor het zomerreces. Maar op vakantie gaan, zit er niet in voor de Kamerleden van de formerende partijen.
Ze moeten in de buurt blijven om over belangrijke zaken bij de formatieonderhandelingen mee te kunnen praten. Iedereen moet immers achter het regeerakkoord staan: met 76 zetels is er geen plaats voor afwijkende standpunten.
Breekpunt
Dezer dagen wordt er gesproken over de moeilijke onderwerpen, zoals de medisch-ethische kwesties. Daarover verschillen D66 en ChristenUnie principieel van mening. De ChristenUnie heeft het initiatief van D66 om bij wet mensen die klaar zijn met leven hulp te verlenen bij het sterven, eerder een breekpunt genoemd.
De fractie heeft nu de mogelijkheid geopperd om de wet, mocht die zijn aangenomen door beide Kamers, niet te voorzien van de gebruikelijke handtekening van de minister. Het zogeheten contraseign. Een volgend kabinet, zonder de ChristenUnie, zou de wet dan kunnen bekrachtigen en invoeren.
Paardenmiddel
Hoogleraar staatsrecht Hans Engels en oud-hoogleraar parlementaire geschiedenis Joop van de Berg vinden dat het maatschappelijke en politiek debat over voltooid leven niet mag worden belast met blokkades die in de formatie worden opgeworpen.
Engels noemt het contraseign "een paardenmiddel" en vindt dat het niet moet worden ingezet. Hij wijst erop dat het contraseign niet bedoeld is om initiatieven uit de Kamer te blokkeren.
Doe niets tijdens de formatie, dit debat gaat langer dan vier jaar duren.
Dat is in de recente geschiedenis ook maar één keer eerder gebeurd. In 2010 weigerde minister van Onderwijs Maria van der Hoeven een initiatief uit de Kamer te ondertekenen.
En het is nog een keer bijna gebeurd, zegt Van den Berg. "In 1977 heeft minister Dries van Agt gedreigd de abortuswet niet te ondertekenen. Dat gebeurde tijdens de formatie van het tweede kabinet-Den Uyl. Maar aangezien dat kabinet er nooit is gekomen, is dat dreigement nooit uitgevoerd."
Van den Berg wijst er op dat het maatschappelijk debat over dit soort thema's jaren duurt. Over euthanasie en abortus is tientallen jaren gedebatteerd voor er een wet lag. Daarom dit advies van Van den Berg: "Doe niets tijdens de formatie, dit debat gaat langer dan vier jaar duren."
