Het vertrouwen in de financiële sector is door de crisis tien jaar geleden ernstig aangetast. Ruim een kwart van de Nederlanders heeft nauwelijks tot geen vertrouwen in de Nederlandse banken. Dat blijkt uit een enquête van CentERdata in opdracht van Nieuwsuur.
Nog steeds worstelen veel mensen met de gevolgen ervan door verlies van huis, baan of spaargeld. Bijna dertig procent van de Nederlanders heeft negatieve gevolgen ondervonden van de crisis, zo blijkt uit de enquête.
Geluk bij een ongeluk
Zoals Gerard Koerntjes, hij had in 2009 een veel te hoge hypotheek bij de DSB-bank. DSB ging na een reeks schandalen failliet en liet veel klanten in paniek achter. Ook Koerntjes. Hij moest zijn huis en auto verkopen en bleef zitten met een restschuld van 122.000 euro.
Na het faillissement van de bank acht jaar later, werd zijn schuld uiteindelijk grotendeels kwijtgescholden door de curator. Ironisch genoeg was het faillissement van DSB voor Koerntjes een geluk bij een ongeluk.
Over wie er schuldig is aan de crisis, is Koerntjes duidelijk: dat zijn de banken. "Die zijn hun zorgplicht nul komma nul nagekomen en bleven maar lenen en lenen, zonder na te kijken of je het kon betalen."
Het midden- en kleinbedrijf is een duidelijk slachtoffer van de crisis.
Uit de enquête blijkt verder dat twee derde van de mensen vindt dat banken hun eigen belang nog steeds boven het klantbelang stellen. Fiscaal jurist Pieter Lijesen ziet dat ook in de dagelijkse praktijk. Hij begeleidt duizenden gedupeerden van banken en verzekeraars. Volgens hem wentelen banken de kosten van de kredietcrisis af op eigen klanten.
Dat wordt onder meer gedaan door de rente te verhogen bij bedrijven. "Het midden- en kleinbedrijf is een duidelijk slachtoffer van de crisis. Voor de kredietcrisis sloten bedrijven leningen af van bijvoorbeeld 1 procent. Na de kredietcrisis was dat ineens 3 procent. Dat zijn tienduizenden euro's." En dat gebeurt volgens Lijesen vaak zonder tekst en uitleg.
Er zijn nog allemaal woekerpolissen die niet zijn opgelost. Het gaat maar door.
Het is ook niet toegestaan, zegt Lijesen. "Dat mag uiteraard niet, maar de bank doet het gewoon. Dan kunnen ze meer winst maken en de balans er beter uit laten zien. Het is hetzelfde als ik een ijskast koop en de verkoper twee jaar later zegt dat ik 200 euro moet bijbetalen omdat hij te weinig winst heeft gemaakt twee jaar geleden."
Dat mkb'ers niet in opstand komen, komt volgens Lijesen omdat bedrijven de bank nodig hebben voor hun kredieten. "Dus ze durven niet, want het bedrijf moet blijven voortbestaan."
Het verbaast Lijesen niets dat er zo weinig vertrouwen is in de banken en een derde van de bevolking het zeer waarschijnlijk acht dat er de komende tien jaar opnieuw een bankencrisis ontstaat.
"We hebben de kredietcrisis gehad, daarna de Rabobank met de Libor-affaire, vervolgens het renteswap-schandaal. Er zijn nog allemaal woekerpolissen die niet zijn opgelost. Het gaat maar door. Hier een einde aan maken is de allergrootste uitdaging voor banken die ze nu hebben."
