Nederlandse jongeren beginnen steeds later aan seks. Het moment waarop de helft van de jongeren geslachtsgemeenschap heeft gehad, is opgeschoven van 17,1 naar 18,6 jaar. Ook lijken jongeren minder interesse te hebben in seks.
Het staat allemaal in een vandaag verschenen onderzoek van Kenniscentrum Rutgers en Soa Aids Nederland in samenwerking met lokale GGD's, het RIVM en het CBS. Voor het onderzoek zijn ruim twintigduizend jongeren tussen de 12 en 25 jaar bevraagd.
Verboden vrucht
Over de reden van de leeftijdsstijging doet het onderzoek geen uitspraak. "Misschien zien we hier vooral het effect van goede seksuele voorlichting. We weten al heel lang dat seksuele voorlichting er toe leidt dat jongeren juist later in plaats van vroeger seks hebben", zegt seksuologe Ellen Laan.
"Maar de interessantste mogelijke verklaring is misschien wel dat seks geen verboden vrucht meer is. Het is normaler om het erover te hebben en ouders vinden samen slapen oké. Misschien maakt dat seks minder spannend."
Van jongeren die nog niet aan seks doen, geeft 46 procent van de jongens en 59 procent van de meisjes als reden dat ze zichzelf nog 'te jong' vinden.
Laan denkt dat jongeren hun moment veel bewuster kiezen en vindt dat een goed teken. "Het lijkt er ook op dat meisjes autonomer zijn. Ze hebben meer plezier in seks en weten beter wat ze willen. Wellicht is het zo dat ze daarmee bewuster kiezen voor hun eigen seksuele moment: pas als alle omstandigheden goed zijn."
Ook vinden jongeren het steeds minder acceptabel om elkaar onder druk te zetten om seks te hebben. "Dat blijkt ook uit de cijfers van dit onderzoek, er is minder seksuele grensoverschrijding", zegt Laan.
Ook de tijd die social media kosten, kan van invloed zijn. "Via de social media wordt veel gecommuniceerd, maar allemaal virtueel. Misschien winden jongeren elkaar meer op met tekst en stellen ze daarom de face-to-face seks nog wat uit."
Opwindende seks
Niet alleen jongeren hebben overigens minder seks. Er is een wereldwijde trend dat ook volwassenen minder aan seks doen. Laan: "Binnen het huwelijk eisen we steeds meer van de ander. Onze partner moet ons beste maatje zijn, mede de kinderen opvoeden en geld in het laatje brengen. Daarnaast zijn onze verwachtingen over seks torenhoog, we moeten tot in de lengte der dagen hele opwindende seks hebben."
Laan, die is verbonden aan het Amsterdam Medisch Centrum en daar uitgebreid onderzoek doet naar seks en naar seksueel plezier, denkt dat hoe hechter we zijn, hoe minder we elkaar kunnen zien als seksueel uitdagende partner. "We zijn heel gelijkwaardig geworden. We willen tegenwoordig ook elkaars beste vrienden zijn. Dan is het lastig om elkaar te blijven zien als aantrekkelijke seksuele partner."