Werkgevers denken dat ze er de komende jaren niet in zullen slagen 100.000 extra banen te scheppen voor mensen met een arbeidsbeperking. Tot nu toe zijn de doelstellingen daarvoor gehaald, maar werkgevers waarschuwen dat door de strenge regels en bureaucratie dat in de toekomst niet meer zo makkelijk gaat.
Bij de invoering van de Participatiewet in 2015 sprak de overheid af dat het bedrijfsleven tot 2026 100.000 extra banen creëert voor mensen met een arbeidsbeperking. De overheid moet zelf nog eens 25.000 banen voor haar rekening nemen. De bedoeling is dat de arbeidsbeperkten vanuit de sociale werkplaats overstappen naar een gewone baan bij een gewone werkgever.
Vastlopen
Aanjager van een banenplan namens het bedrijfsleven, Aart van der Gaag, luidde eerder deze maand de noodklok. "Het is eigenlijk een klein wonder dat we tot nu toe onze doelstelling hebben gehaald." In het eerste jaar werden er 15.600 banen gecreëerd, terwijl het minimum 6000 was."
Van der Gaag ziet inmiddels overal zaken vastlopen. Namens de werkgeversorganisaties VNO-NCW, MKB Nederland en LTO heeft hij de Kamer gevraagd te zorgen voor minder bureaucratie en eenvoudiger regelgeving. "Er zijn 35 arbeidsmarktregio's gecreëerd en er zijn 388 gemeenten. Dat betekent dat overal andere regels gelden. Landelijke bedrijven kunnen eigenlijk geen landelijke afspraken meer maken."
De belangenvereniging voor mensen een arbeidsbeperking, Ieder(in), wijst er ook op dat veel banen voor hun doelgroep geen "echte, duurzame" banen zijn. Zo zijn nogal wat mensen met een beperking gedetacheerd bij bedrijven, terwijl ze eigenlijk nog in dienst zijn van de sociale werkvoorziening. Hierdoor loopt een werkgever minder risico's.
Die tijdelijke banen tellen ook mee voor het behalen van de doelstellingen van het banenplan. Staatssecretaris Jette Klijnsma van Sociale Zaken kreeg hier eerder veel kritiek op.
Ook de Rekenkamer stelde eerder vast dat veel werkgevers gebruik maken van uitzendcontracten, detacheringen en tijdelijke contracten om banen voor de doelgroep te creëren en weinig vaste contracten aanbieden. De Rekenkamer sprak in dit verband van een "failliete afspraak" met de overheid.
Demissionair staatssecretaris Klijnsma laat in een reactie weten dat zij voortdurend met werkgevers in gesprek is over mogelijkheden om de uitvoering van de banenafspraak en de Participatiewet te vereenvoudigen.
"Dit heeft ook al tot meerdere aanpassingen geleid. Ik begrijp dat werkgevers er belang bij hebben om uit een ruimere doelgroep te kunnen kiezen. Het gevaar is daarbij natuurlijk wel dat de meest kwetsbare groep waar de banenafspraak voor is gemaakt, dan achteraan komt te staan. En dat wil ik niet", aldus Klijnsma.