"Ik vind dit gewoon allemaal heel moeilijk. Het geschatte inkomen? Hoe moet je dat nou schatten? Dit is gewoon te ingewikkeld." Voor Karoline en haar man Ben is het invullen van de belastingaangifte vergelijkbaar met hogere wiskunde.
En Karoline en Ben zijn niet de enigen. Bij welzijnsorganisatie Minters in Vlaardingen is het topdrukte, zo vlak voor de deadline van 1 mei. Wie moeite heeft met het invullen van de belastingaangifte kan hier hulp krijgen.
Eerder deed het stel het nog wel zelf. Maar daardoor zitten ze nu in de schuldhulpverlening: het ging fout bij het aanvragen van toeslagen. "Het is gewoon nattevingerwerk. Bij een verkeerde schatting, die veel te hoog of te laat is, ben je als Jan de Arbeider gewoon de lul, op z'n Rotterdams gezegd. Betaal je niet meteen terug, komen ze je spullen halen", vertelt Ben.
Het is met stip de grootste bron van ergernis bij Minters: toeslagen, voor kinderopvang, huur of zorg. In Vlaardingen hebben ze er zelfs een aparte ruimte voor. De Belastingdienst verwacht dat er dit jaar 6,8 miljoen huishoudens een toeslag aanvragen.
André Moerman, van de organisatie van sociaal-raadslieden, pleit al jaren voor betere regels om mensen te helpen. "Het meest voorkomende probleem is dat mensen niet goed kunnen inschatten hoe hun toekomstige situatie en inkomen eruit ziet. Daardoor moet een derde van de mensen een toeslag gedeeltelijk of helemaal terugbetalen."
Systeem piept en kraakt
Het terugbetalen leidt regelmatig tot nog grotere financiële problemen. Zo ook bij Ben en Karoline, die in de schulden kwamen. Problemen met toeslagen zijn het symbool van een belastingsysteem dat piept en kraakt.
Dat systeem werd 16 jaar geleden ingevoerd om een einde te maken aan een woud van per ministerie verschillende regelingen. Maar inmiddels is duidelijk dat de toeslagen ook onnodig veel bureaucratie opleveren, zowel voor de Belastingdienst, als voor burgers.
Dat dit in elf jaar nog niet is opgelost, is bizar.
Politici gebruiken toeslagen maar al te graag om ongewenste effecten van beleid bij te sturen. Het gevolg is een wirwar aan regelingen.
Alle politieke partijen willen aanpassingen van het huidige belastingstelsel. Maar het is nog de vraag hoe die eruit gaan zien. Volgens Moerman moeten mensen vooral geholpen worden bij het schatten van het inkomen.
"Dat is bij de invoering eigenlijk ook beloofd. Mensen kunnen die schatting niet zelf maken, terwijl de Belastingdienst die gegevens al heeft. Die krijgt het van de werkgevers en uitkeringsinstanties. Dat dit in elf jaar nog niet is opgelost, is bizar."
