De drempels voor slachtoffers om seksueel misbruik te melden zijn in de sportwereld nog hoger dan normaal. Dat zegt Corinne Dettmeijer, nationaal rapporteur seksueel geweld tegen kinderen.
"Naast de gewone drempels die kinderen van seksueel geweld ervaren, zoals schaamte en schuldgevoel, zijn er in de sport ook nog andere omstandigheden", zegt Dettmeijer. "Bijvoorbeeld de ongelijke machtsverhoudingen met de trainer of coach. Ook zijn er meer lichamelijke contacten in de sportwereld. Dat leidt ertoe dat de drempels in de sportwereld nog hoger zijn."
Ook advocaat Anne-Marie Wolf ziet hoge drempels om seksueel misbruik bespreekbaar te maken binnen sportclubs. Wolf staat vaak slachtoffers bij. "De sociale verbindingen vormen vaak een belemmering om daarin open te zijn en openheid te geven. Je ziet dat sportclubs er zelf ook nog erg mee worstelen."
Eén op drie kinderen
Er is nog véél meer kennis nodig bij sportverenigingen, vindt Corinne Dettmeijer. "Een op de drie kinderen krijgt als minderjarige te maken met een vorm van seksueel geweld. Dat is heel erg veel en dat gebeurt dus ook op sportclubs. Dat moet je weten als je een sportvereniging leidt. Je moet dat onderkennen en de signalen hiervan serieus nemen."
Ik heb het vele jaren weg gestopt. Het duurde heel lang voor ik erover kon praten.
Nieuwsuur doet journalistiek onderzoek naar seksueel misbruik in de sport. De afgelopen maanden hebben tientallen slachtoffers, ouders en betrokkenen hun verhaal gedeeld met Nieuwsuur. Stuk voor stuk beschrijven ze anoniem de worsteling die er is om het misbruik te melden. Hun namen zijn bekend bij de redactie.
Een slachtoffer: "Ik heb het vele jaren weg gestopt. Het duurde heel lang voor ik erover kon praten."
Een ander werd niet geloofd door een sportvereniging, nadat ze een trainer met een minderjarige jongen in bed aantrof. "Ik moest van het bestuur de vereniging verlaten, want ik had de trainer in diskrediet gebracht. Zo kon hij nog doorgaan met zijn praktijken."
Onze dochter was 13. We dachten dat het heel schadelijk voor haar zou zijn om aangifte te doen. Nu zouden we dat anders gedaan hebben.
Een ouder schetst de worsteling na de gesprekken met de politie. "Er komt zoveel kijken bij doen aangifte. Sowieso voor je kind, maar ook voor je gezin. De politie waarschuwde bijvoorbeeld dat ze bij seksueel misbruik ook de Kinderbescherming inlichten." Deze ouder heeft uiteindelijk de aangifte toch doorgezet.
Ela
De 24-jarige Ela (ze wil haar achternaam liever niet genoemd hebben) is topsporter, ze is wereldkampioen ‘Life Saving’. Ze werd twee jaar lang misbruikt door haar zwemcoach. Ela was 12 jaar oud toen het seksueel misbruik begon.
Het strafproces tegen de coach is inmiddels achter de rug. De zaak heeft, inclusief het hoger beroep, viereneenhalf jaar geduurd. Veel te lang, volgens Ela. "Het is gewoon een vreselijk slopende periode. Ja, ik vond het echt verschrikkelijk."
Corinne Dettmeijer herkent het verhaal van Ela. Het strafproces is regelmatig extra beschadigend voor slachtoffers. "Secundaire victimisatie heet dit. We moeten er alles aan doen om dit te voorkomen. Het duurt vaak jaren voordat iemand zijn of haar leven weer op de rit heeft. Wat we als maatschappij kunnen doen, is ervoor zorgen dat de gang naar de rechter niet extra beschadigend is", zegt nationaal rapporteur Dettmeijer.
Oplossingen
Eén van de oplossingen die advocaat Wolf ziet is dat minderjarige slachtoffers tijdens het eerste verhoor nog uitgebreider worden ondervraagd. "Een verhoor vindt nu nog niet met die gedachte plaats, om het kind in de toekomst te beschermen. Zodat het niet nog een keer hoeft te worden gehoord. Dat is jammer. Je kan aan de voorkant meer maatregelen treffen om dit soort situaties te voorkomen."
