Özlem Bulgan
Redacteur
Veel flexwerkers zijn minder tevreden met zichzelf, het werk en hun leven.
Dit heeft niet alleen persoonlijke gevolgen, maar ook gevolgen voor de maatschappij als geheel.
Nieuwsuur bezoekt een doorsnee sportschool in Zutphen en praat daar met een dwarsdoorsnede van de Nederlandse bevolking over werk, contracten en baanzekerheid.
De meeste mensen die we spreken hebben een flexibel contract. Velen zijn oproep- of uitzendkrachten en hebben een tijdelijk of nul-urencontract. Anderen zijn zzp'er.
Huisje, boompje, beestje stokt al bij 'huisje'.
In het recent verschenen onderzoek Voor de zekerheid schrijft prof. dr. Monique Kremer, medewerker bij de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR), over de gevolgen van het hebben van een tijdelijk contract. "Door continue kwetsbaarheid kunnen mensen, in wat wij de kortetermijnsamenleving noemen, geen langetermijndoelen nastreven", zegt Kremer.
Jongeren gaan later uit huis omdat zij geen zekerheid hebben om vaste lasten zoals huur en hypotheek te betalen. "Huisje, boompje, beestje stokt al bij 'huisje'. Zo lukt het niet om het ouderlijk huis te verlaten", vertelt Kremer.
Brenda de Zeeuw is als flexwerker werkzaam aan de Hogeschool Utrecht. Haar jaarcontract werd na twee jaar niet omgezet in een vast contract.
"Dat vond ik wel een pijnlijke situatie. Ik leef alleen met mijn twee kinderen in een koophuis. Je bent heel kwetsbaar."
Sharon Meijer uit Zutphen heeft een tijdelijk contract en voelt zich gevangen. Zij durft geen stappen naar de toekomst te zetten.
“Als ik samen met mijn vriend een huis had kunnen kopen, was ik nu al wel aan kinderen begonnen.”
Ongelijke behandeling
Kremer ontdekte dat mensen met een tijdelijk contract ongelijk behandeld worden op de werkvloer. "Zij zijn afwezig bij belangrijke vergaderingen, lunchen aan een aparte tafel, moeten vaak minder leuke klusjes verrichten en verdienen minder.”
Ook wordt het hebben van een tijdelijk contract gezien als gebrek aan erkenning en respect. ‘"Ik voel mij een junk, continu op zoek naar zekerheid, zei een persoon tegen mij tijdens onze gesprekken’’, aldus Kremer .
Een ander gevolg van de flexibilisering van de arbeidsmarkt is het risico aan tekort aan scholing. Dit vergroot de kans op werkloosheid en is negatief voor de Nederlandse kenniseconomie. "Als mensen hun mond niet open durven trekken, kan dit ook innovatie in de weg staan”, zegt Kremer.
Politiek wantrouwen
De toename van mensen met tijdelijke contracten heeft, volgens Kremer, ook maatschappelijke gevolgen.
"Dat er op dit moment zoveel mensen zijn met een tijdelijk contract, is niet alleen een probleem voor henzelf maar voor de hele samenleving. Veel onzekerheid leidt tot pessimisme waardoor mensen zich kunnen afkeren van de politiek."