Van een simpele hashtag groeide de Black Lives Matter-beweging de afgelopen drie jaar uit tot een zwaarwegende stem in het rassendebat in de Verenigde Staten. Opvallend, want in 2004 stemde 95 procent van de Afro-Amerikanen op Obama met de hoop op verbetering van hun situatie en positie in de maatschappij.
"De verkiezing van Obama was een spannend moment voor velen van ons, maar zijn regering was teleurstellend", zegt Patrisse Cullors. Zij is één van de drie oprichters van Black Lives Matter. "Het duurde lang voordat Obama eerlijk werd en het racisme in dit land erkende. En toen hij dit eindelijk ter sprake bracht, zeiden wij: praten is niet genoeg. Wat ga je eraan doen?"
Black Lives Matter richt zich vooral op de grote onevenredigheid in het juridische systeem in de Verenigde Staten. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat de kans dat een Afro-Amerikaan wordt aangehouden en gearresteerd zo’n twee tot drie keer hoger is dan een blanke Amerikaan.
Ook in de gevangenissen zijn zwarte mannen oververtegenwoordigd. Van de 2,3 miljoen gevangen is 1 miljoen zwart.
"Maar het grootste probleem is dat we in Amerika nog steeds denken dat het normaal is om zwarte jongeren neer te schieten en dan verder te gaan met ons dagelijkse leven alsof er niets gebeurd is", zegt mede-oprichter Alicia Garza.
De afgelopen jaren kwamen dit soort incidenten veelvuldig in het nieuws. In Baltimore en Ferguson leidde het zelfs tot gewelddadige confrontaties met de politie. Maar het gaat de demonstranten niet alleen om het politiegeweld tegen de zwarte gemeenschap, maar om de andere behandeling die deze groep voortdurend lijkt te krijgen.
"We zijn nu onderdeel van het establishment, maar nog altijd geen volwaardige burgers", zei rapper Tef Poe, een van de initiatiefnemers van de Hands Up United-beweging, vorig jaar tegen Nieuwsuur.
Trump
De angst van de oprichters van Black Lives Matter is dat de positie van de Afro-Amerikanen, en alles wat ze met de beweging hebben weten te bereiken de afgelopen jaren, in een keer teniet gedaan zal worden onder het bewind van de nieuwe president Donald Trump.
"Laat het duidelijk zijn dat het voor de gemiddelde zwarte Amerikaan het een verschrikkelijke periode wordt", zegt Cullors. "Zwarte Amerikanen vragen zich nu af wat ze moeten doen. Wij zullen Trump in ieder geval niet gaan ontmoeten, zoals Kanye West heeft gedaan. Dat heeft voor ons geen zin."
"Al die mensen die maar zeggen dat het wel zal meevallen, dat we maar moeten afwachten wat er gaat gebeuren, zijn dom en naïef", vult Garza aan.
