Het neerhalen van vlucht MH17 wordt misbruikt om de spanning tussen het Westen en Rusland op te voeren. Dat betoogt Kees van der Pijl, emeritus hoogleraar Internationale Betrekkingen.
Van der Pijl sprak met Kamerleden die zich bezighouden met het neergestorte vliegtuig van Malaysia Airlines. De Tweede Kamer debatteert daar vandaag over.
Sancties
Van der Pijl waarschuwt voor "de harde confrontatie-politiek" van de Europese Unie tegen Rusland. Hij suggereert dat er sancties zijn ingesteld om Rusland te straffen voor mogelijke betrokkenheid bij het neerhalen van MH17.
De EU moet terughoudender zijn als er nog maar zo weinig bewijs is, vindt de hoogleraar. "Zolang een rechter nog niet heeft geoordeeld over het bewijsmateriaal moeten er ook nog geen politieke gevolgen aan worden verbonden."
Maar volgens de aanwezige Kamerleden zijn de sancties alleen opgelegd vanwege de Russische annexatie van de Krim. Premier Mark Rutte wees nieuwe sancties onlangs nog af.
Oekraïense straaljager
De hoogleraar zet vraagtekens bij het onderzoek van het Joint Investigation Team (JIT) naar de daders. Zo zei de hoogleraar dat er "geen radar- of satellietbeelden" van het gebied zijn.
Het JIT heeft echter onlangs radarbeelden van Oekraïne gekregen, waarop vlucht MH17 is te zien. Hierop waren geen straaljagers te zien, wat zou uitsluiten dat een gevechtsvliegtuig MH17 heeft neergehaald.
Van der Pijl acht het nog steeds mogelijk dat MH17 is neergehaald door een Oekraïense straaljager.
Hun positie is ongelukkig maar voor de bewijsvoering kun je niet zonder Oekraïne.
Verder bekritiseert Van der Pijl de positie van Oekraïne binnen het JIT. Het land is potentieel verdacht maar speelt een cruciale rol in het onderzoek. CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt zegt daarover: "Hun positie is ongelukkig, maar voor de bewijsvoering kun je niet zonder Oekraïne."
Overigens had Oekraïne de ramp ook zelf mogen onderzoeken maar stond Kiev de leiding van het onderzoek bewust af aan Nederland.
De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Pavel Klimkin voegde daar vandaag, tijdens een bezoek aan Den Haag, aan toe de volledige rechtsmacht over te willen dragen aan Nederland.
Rol Rusland
Veel Kamerleden reageerden geprikkeld op het betoog van Van der Pijl. Ze vinden zijn kritiek onder meer eenzijdig: zo laat hij de weinig meewerkende rol van Rusland onbesproken. Pvda-Kamerlid Michiel Servaes noemde Van der Pijl "nog Russischer dan de Russen".
Moskou verklaarde eerst haar radarbeelden te hebben gewist, maar bleek ze vlak voor het tussentijdse verslag van het JIT toch te hebben. Vandaag heeft Rusland gegevens over de MH17-ramp overhandigd. Volgens de Russen gaat het om de radarbeelden.
