Er moet grondig onderzoek komen naar bedreigingen en intimidatie door het Eritrese regime in Nederland. Eritreeërs die behoren tot het regime en mensen afpersen, moeten het land uit. Dat zeggen de PvdA en de VVD, die geschokt reageren op verhalen over de lange arm van de dictatuur van Eritrea in Nederland.
Die verhalen gaan al langer, maar de Volkskrant berichtte vandaag over steeds grootschaliger intimidatie, ook aan het adres van Nederlanders die zich kritisch uitlaten over het Eritrese regime. Een van die Nederlanders, hoogleraar Mirjam van Reisen, werd vandaag voor de rechter gedaagd door de Nederlandse Eritreër Meseret Bahlbi. Hij beschuldigt haar van smaad en laster.
Nieuwsuur woonde vandaag het kort geding bij. Kamerleden Attje Kuiken (PvdA) en Malik Azmani (VVD) reageren.
Smaad en laster
Hoogleraar Mirjam Van Reisen heeft volgens eiser Meseret Bahlbi in een interview onterecht de indruk gewekt dat hij 'de spil van de inlichtingendienst van Eritrea in Nederland is'. Van Reisen noemde in het interview geen naam, maar volgens Bahlbi is het duidelijk dat de hoogleraar hem bedoelde. Hij eist een rectificatie en een schadevergoeding omdat hij vindt dat zijn naam is besmet. Hij noemt de bewering dat hij een spil in een spionnennetwerk zou zijn, "totale onzin".
De rechtszaak speelt tegen de achtergrond van een langer lopende kwestie: die van de zogenoemde lange arm van de Eritrese dictatuur. Het regime zou een sterke invloed uitoefenen op de Eritrese gemeenschap in het buitenland. Volgens een onderzoekscommissie van de VN worden mensen verplicht om geld terug te sturen, is er sprake van bedreigingen en intimidaties en is er een netwerk van spionnen om de Eritreërs in de diaspora in de gaten te houden.
Jongerenbeweging
Meseret Bahlbi zegt dat er van een lange arm in Nederland geen sprake is. "Het klopt voor geen meter", zegt hij. Volgens Bahlbi wordt er een actieve campagne gevoerd door tegenstanders van het regime en is er een hetze gaande. "Wij worden geframed als overheidssteuners en worden gecriminaliseerd."
Hoogleraar Van Reisen staat nog steeds achter haar uitspraak. Bahlbi is voormalig voorzitter van de Young PFDJ Nederland. De PFDJ is de partij van de Eritrese dictator Isaias Afwerki en de jongerenbeweging fungeert volgens Van Reisen als de ogen en oren van de Eritrese machthebbers. "Als voorzitter mocht hij daarom als spil worden aangeduid." Balhbi ontkent en zegt dat de YPFDJ Nederland een onafhankelijke organisatie is die alleen 'ideologisch verwant is' aan de regeringspartij PFDJ.
Over twee weken doet de rechter uitspraak in het kort geding.
Intimidatie
De Volkskrant berichtte vandaag over intimidatie vanuit Eritrea die zich zou uitbreiden naar mensen buiten de Eritrese gemeenschap. Verschillende mensen zeggen in de krant achtervolgd en geïntimideerd te worden door aanhangers van het regime in Eritrea.
Naast Van Reisen, komen journalist Sanne Terlingen en Sheila Keetharuth, VN-rapporteur voor de mensenrechten in Eritrea, aan het woord. "Er is sprake van bewuste intimidatie via Twitter en indirecte intimidatie door de aanwezigheid van Eritrese mannen die achter de tweets zitten, op plekken waar ik kom", zegt Terlingen in de krant. "Ik snap nu hoe veel Eritreërs in Nederland zich moeten voelen."
Verdienmodel
Eritreërs zijn na de Syriërs de grootste groep vluchtelingen die naar Nederland komen. In het land is geen oorlog en toch wagen tienduizenden Eritreeërs hun leven in een poging Europa te bereiken. In augustus was 20 procent van de asielverzoeken in Nederland afkomstig uit Eritrea.
Volgens hoogleraar Van Reisen, die al jaren onderzoek doet naar het land, is de vluchtelingenstroom onderdeel van het verdienmodel van het regime. De Eritrese overheid is op hoog niveau betrokken bij mensensmokkel, concludeerde zij uit interviews die ze voerde met honderden Eritrese vluchtelingen.
Als de vluchtelingen Europa hebben bereikt, blijft het regime volgens Van Reisen geld aan ze verdienen. "Het regime heeft een heel lange arm. Er is in Europa en ook in Nederland, een heel netwerk van mensen die gelieerd zijn aan het regime", zei Van Reisen eerder tegen Nieuwsuur.
Aan de macht
Sinds zijn benoeming in 1993 heeft president Isaias Afwerki de macht in Eritrea. Er is geen parlement, geen grondwet, geen democratie, geen vrije pers en de presidentsverkiezingen zijn voor onbepaalde tijd uitgesteld.
De bevolking in Eritrea is erg arm en veel mensen lijden honger. Kinderen krijgen vanaf 15 jaar militaire training en volwassenen hebben dienstplicht die vaak wordt verlengd voor onbepaalde tijd.