Sinds 1 januari is Nederland voorzitter van de Raad voor de Europese Unie. Een zwaar voorzitterschap wordt het al genoemd; de komende zes maanden moeten belangrijke beslissingen worden genomen over ingewikkelde EU-vraagstukken.
Wim Kok was minister van Financiën toen in 1992 onder het Nederlands voorzitterschap het Verdrag van Maastricht werd gesloten. Daarmee was de oprichting van de Europese Unie een feit. Vijf jaar later, in 1997 toen Kok premier was, was Nederland opnieuw EU-voorzitter. Destijds werd het verdrag van Amsterdam gesloten.
Nieuwsuur spreekt met oud-premier Kok over de grote uitdagingen waar de Europese Unie op dit moment voor staat: een mogelijke Brexit, de vluchtelingenstroom, toenemend populisme en terreurdreiging. Hoe beziet hij de huidige situatie en de opgave waar zijn opvolger Mark Rutte zich voor gesteld ziet?
Vertrouwen verliezen
Het interview met Kok vormt het sluitstuk op de driedelige serie die Europa-correspondent Saskia Dekkers maakte. Zij sprak daarvoor met zeven Europese denkers in Den Haag, Hamburg, Londen, Oxford en Parijs. Specialisten die, ver van de waan van de dag, een beeld schetsen van de Europese Unie op dit moment.
De visie van de zeven Europese denkers is niet altijd even rooskleurig. "Dit is niet langer een gebruikelijke Europese crisis. Het hele Europese project verkeert in een existentiële crisis", meent de Britse historicus Timothy Garton Ash. De Franse hoogleraar geopolitiek Dominique Moïsi vreest dat Europese burgers hun vertrouwen verliezen: "De Europese Unie laat Europeanen niet meer dromen."
