Ouders woedend over doodverklaring vermiste studenten

De Mexicaanse autoriteiten hebben 43 studenten officieel doodverklaard. De studenten verdwenen op 26 september na rellen in de plaats Iguala.

Het Openbaar Ministerie gaat ervan uit dat ze zijn ontvoerd, gedood, verbrand op een nabijgelegen vuilnisbelt en in een rivier gegooid. Slechts één student is gevonden en geïdentificeerd.

Tegenspraak

Justitie baseert zich op de bekentenis van een onlangs gearresteerd lid van een drugsbende. Hij zegt dat hij de leiding over de operatie had. Maar familieleden van de studenten nemen geen genoegen met de verklaring van justitie. Ze wijzen erop dat die in tegenspraak is met eerdere verklaringen en beschuldigen de regering ervan de zaak zo snel mogelijk te willen sluiten.

Mexico beleeft een van de grootste crises sinds het begin van de drugsoorlog, in 2006. Bijna vier maanden nadat corrupte politieagenten in de stad Iguala de aanval openden op de groep studenten is nog steeds niet duidelijk wat er precies is gebeurd.

Betogers gaan regelmatig de straat op in Mexico Stad. Ze betuigden hun steun aan de ouders van de studenten.

Verweven

President Peña Nieto krijgt veel kritiek op de manier waarop zijn regering de zaak aanpakt. Hij staat onder grote druk: er gaat een golf van verontwaardiging door het land.

De zaak maakt pijnlijk zichtbaar hoe overheid en georganiseerde misdaad in Mexico met elkaar verweven zijn. Volgens de officiële lezing handelde de lokale politiemacht in opdracht van de burgemeester van Iguala, een stroman van het plaatselijke drugskartel.

"Toen de agenten hun gezichten bedekten met bivakmutsen, dacht ik dat ik er was geweest", vertelt Carlos Martínez Rendón. De 19-jarige leraar-in-opleiding van de plattelandsschool in Ayotzinapa was getuige van de aanval. "Onze school is nogal activistisch. We hadden de tolweg geblokkeerd en wilden terug naar de school. Maar in het centrum van Iguala werden we tegengehouden door de politie."

Urenlang maakten de agenten jacht op studenten. Zes van hen werden die avond doodgeschoten, elf raakten gewond en 43 studenten werden afgevoerd door de politie. Sindsdien zijn ze niet meer gezien.

Hoop op verandering

Een van de vermiste studenten is Miguel Ángel Mendoza. Zijn vader, Estanislao, is sinds de verdwijning vrijwel continue aan het demonstreren. "Waar je ook komt in Mexico, er zijn nu overal protesten", zegt hij. "Heel veel mensen hebben zich aangesloten. We gaan net zo lang door tot er gerechtigheid is. Ik hoop dat we dit land kunnen veranderen."

Die hoop deelt Javier Sicilia, dichter en Mexico’s beroemdste activist. Drie jaar geleden werd zijn zoon samen met zes andere onschuldige jongeren vermoord. Sicilia groeide uit tot leider van de eerste grote nationale massabeweging tegen het geweld in Mexico sinds het begin van de drugsoorlog.

Vreedzame revolutie

"We gaven voor het eerst de slachtoffers een stem. En dat zijn er nogal wat hier in Mexico", benadrukt de dichter. De drugsoorlog heeft tot nu toe naar schatting 100.000 mensenlevens gekost. "Maandenlang organiseerden we manifestaties en marsen, maar ondanks alles zijn we er niet in geslaagd om echte verandering tot stand te brengen."

Sicilia denkt dat alleen een radicale ommekeer een einde kan maken aan de corruptie en het geweld in zijn land. "We hebben een vreedzame revolutie nodig, we moeten opnieuw beginnen", zegt hij. "Als ons dat niet lukt, komt er steeds meer geweld."

Nieuwe tragedie

Javier Sicilia steunt de huidige protesten, maar hij is ook kritisch. "Als we er niet in slagen om inhoud te geven aan het protest, zal ook deze beweging langzaam doodbloeden. Net zo lang tot er weer een nieuwe tragedie komt die ons wakker schudt."

Volgens de dichter zijn de verdwenen studenten slechts het topje van de ijsberg. “De protesten richten zich nu voornamelijk op die 43 studenten en op het aftreden van de president. Dat is niet genoeg, alles moet anders. We moeten van voren af aan beginnen met dit land."