Midden-Oostenblog
NOS NieuwsAangepast

Geen 'serieuze obstakels' meer voor bestand in Libanon • Regen en kou teisteren tentenkampen Gaza

In dit blog houden we je op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in het Midden-Oosten.

  • Israëlisch veiligheidskabinet neemt waarschijnlijk morgen besluit over staakt-het-vuren Libanon
  • Doden gemeld bij Israëlische aanvallen in Gaza
  • VK zegt arrestatiebevel voor Netanyahu te zullen opvolgen
  • FTM: Nederland leverde ook tijdens Gaza-oorlog militair materiaal aan Israël

Geweerde pro-Palestijnse activist spreekt via video in Wageningen

De pro-Palestijnse activist Mohammed Khatib wil vrijdag via een videoverbinding een toespraak in Wageningen geven. Vorige maand speechte hij ook via een livestream op de Radboud Universiteit in Nijmegen. Khatib steunt Hamas en is de Europese voorman van Samidoun, een internationale beweging die zegt te strijden tegen "kolonialisme en bezetting." Van het kabinet mag hij niet naar Nederland komen.

Lees hier meer:

15 doden bij Israëlische aanvallen in Zuid-Libanon

Terwijl de positieve geluiden over een aanstaand staakt-het-vuren steeds sterker worden, gaan de gevechten tussen Hezbollah en Israël door. Bij Israëlische luchtaanvallen in en rond de havenstad Tyrus in Zuid-Libanon zijn 15 doden gevallen, zegt het Libanese ministerie van Volksgezondheid.

De Libanese nieuwssite L'Orient Today meldt nog eens zeven doden bij een Israëlische luchtaanval in Baalbek in het oosten van Libanon. Daarnaast heeft het Israëlische leger een nieuw evacuatiebevel uitgevaardigd voor twee appartementenblokken in de zuidelijke voorsteden van Beiroet. Op zo'n bevel volgen meestal snel luchtaanvallen.

Hezbollah heeft vandaag tientallen raketten afgevuurd op Noord-Israël, waarbij voor zover bekend geen slachtoffers zijn gevallen. Hezbollah zegt ook een Israëlische tank in Zuid-Libanon te hebben geraakt en daarbij de bemanning te hebben verwond of gedood. Dit heeft het Israëlische leger niet bevestigd.

Hulpdiensten aan het werk in Tyrus, Zuid-Libanon, na een Israëlische aanval

'Israëlisch veiligheidskabinet neemt morgen besluit over staakt-het-vuren Libanon'

Het Israëlische kabinet komt morgen samen om een besluit te nemen over een staakt-het-vuren in Libanon. Dat meldt persbureau Reuters op basis een Israëlische veiligheidsbron. De vicevoorzitter van het Libanese parlement, Elias Bou Saad, zegt dat er geen "serieuze obstakels" meer zijn om te beginnen met de implementatie van het Amerikaanse voorstel voor een bestand van 60 dagen.

Volgens Saad gaat Israël zich terugtrekken uit het zuiden van Libanon, waar vervolgens het Libanese regeringstroepen zullen worden ingezet. Het is de bedoeling dat deze Libanese troepen voorkomen dat Hezbollah zich hergroepeert in het gebied. De wapenstilstand zal worden gemonitord door een commissie van vijf landen, waaronder Frankrijk en de VS.

Kort voor dit nieuws meldde de Amerikaanse nieuwssite Axios al dat Libanon en Israël een akkoord hebben bereikt over een staakt-het-vuren. Axios maakt in het artikel niet duidelijk of Hezbollah ook akkoord is. "We denken dat er een deal is. Het Israëlische kabinet moet het nog goedkeuren en tot dan kan er altijd nog iets misgaan", zegt een Amerikaanse functionaris tegen Axios.

Doden gemeld bij Israëlische aanvallen in Gaza

Bij Israëlische aanvallen in de Gazastrook worden op meerdere plekken doden gemeld. Artsen in Gaza zeggen tegen het persbureau Reuters dat er vier doden zijn gevallen bij een Israëlische luchtaanval in Rafah en zeven doden bij twee aanvallen in Jabalia in Noord-Gaza.

Het Israëlische leger zegt dat het bij een recente aanval in het zuiden van de Gazastrook een terrorist van de Palestijnse Islamitische Jihad heeft gedood, maar het is niet direct duidelijk of deze aanval overeenkomt met de door Reuters gemelde aanval in Rafah.

Inwoners zeggen tegen Reuters dat Israëlische vliegtuigen pamfletten hebben afgeworpen boven Beit Lahia in Noord-Gaza. Daarop staat dat de bewoners moeten vertrekken en dat Israëlische tanks dieper het gebied zijn ingetrokken. De afgelopen weken hebben Israëlische troepen honderden huizen in het noorden opgeblazen, zeggen de inwoners. Het versterkt de angst dat gevluchte Palestijnen niet terug kunnen keren en dat Israël het gebied wil ontvolken. Israël zelf spreekt deze beschuldiging tegen.

Geen hulp in Noord-Gaza

Intussen wordt de humanitaire situatie in het noorden van Gaza steeds ernstiger. Sinds het begin van de belegering vorige maand is het gebied "hermetisch afgesloten voor hulporganisaties", waardoor mensen daar zijn verstoken van voedsel en medicijnen, zegt hulporganisatie Save the Children.

De organisatie had voedselpakketten voor 5000 gezinnen in het noorden klaarliggen, maar vanwege de belegering zijn die nu in het zuiden van de Gazastrook uitgedeeld. "Kinderen kwijnen weg in de hel op aarde", zegt de directeur van de Nederlandse afdeling, Pim Kraan. "Meer dan 4 op de 10 doden zijn kinderen. Van deze kinderen zijn de meeste 5 tot 9 jaar oud."

Palestijnen nemen voedselrantsoenen in ontvangst in Gaza-Stad

Regen en kou teisteren vluchtelingen in tentenkamp Gaza: 'Dit is geen leven'

Een familie in een tentenkamp in Deir Al Balah, in Gaza

Met nog maar een paar weken tot de winter, ondervinden Palestijnen in tentenkampen in Gaza aan den lijve dat het kouder en natter wordt. "Onze kleren zijn nat geworden en we kunnen ons nergens meer mee beschermen", zegt een van hen.

Volgens de VN is ongeveer 90 procent van de bevolking van Gaza ontheemd, waardoor honderdduizenden mensen in provisorische tentenkampen leven. Na een regenbui verandert zo'n kamp in een modderpoel. "We vertrokken na de belegering (van Noord-Gaza) maar nu doen regen en kou ons de das om. Ik ben al drie dagen ziek", zegt een vluchteling uit Jabalia in het noorden.

Kijk hier de video:

Regen en kou teisteren vluchtelingen in tentenkamp Gaza: 'Dit is geen leven'

VK zegt arrestatiebevel voor Netanyahu te zullen opvolgen

De Britse minister van Buitenlandse Zaken David Lammy zegt dat het VK het arrestatiebevel van het International Strafhof voor Benjamin Netanyahu zal opvolgen, mocht de Israëlische premier zijn land bezoeken.

"We hebben het Statuut van Rome ondertekend en zijn altijd toegewijd geweest aan onze verplichtingen onder internationaal recht", zegt Lammy tegen verslaggevers tijdens de G7-bijeenkomst in Italië. "Als er een bezoek aan het VK zou komen, dan volgt er een rechtszaak."

Vorige week vaardigde het Internationaal Strafhof in Den Haag arrestatiebevelen uit tegen Netanyahu, Gallant en Hamas-kopstuk Mohammed Deif op beschuldiging van oorlogsmisdaden. Landen die het Statuut van Rome hebben ondertekend zijn verplicht verdachten te arresteren en aan het hof uit leveren, als deze op hun grondgebied zijn. Ook Nederland heeft gezegd Netanyahu in principe te arresteren, mocht hij in Nederland zijn

Niet alle landen zijn van plan deze verplichting na te komen. Hongarije heeft wel het Statuut van Rome ondertekend, maar heeft gezegd dat Netanyahu welkom blijft.

De Britse minister van Buitelandse Zaken David Lammy (l) met zijn Italiaanse collega Antonio Tajani

FTM: Nederland leverde ook tijdens Gaza-oorlog militair materiaal aan Israël

Nederland heeft sinds het uitbreken van de oorlog in Gaza exportvergunningen uitgegeven voor militair materiaal aan Israël ter waarde van 2,5 miljoen euro. Dat melden Follow the Money (FTM) en The Investigative Desk, twee Nederlandse collectieven van onderzoeksjournalisten, op basis van openbare overheidsdata. Het gaat daarbij met name om schokdempers voor marineschepen, en daarnaast om onderdelen van militaire robots en radarsystemen.

FTM zegt te willen onderzoeken of Nederland zich aan internationale exportregels voor wapens houdt. Deze schrijven voor dat er geen wapens mogen worden geëxporteerd wanneer daarmee een conflict kan worden aangewakkerd of mensenrechten worden geschonden.

Een woordvoerder van Buitenlandse Zaken vertelt FTM dat de exportvergunningen zijn getoetst aan Europese criteria. "Gelet op de aard van de goederen is geconstateerd dat er geen duidelijk risico is op gebruik van de goederen bij schendingen van mensenrechten of het humanitair oorlogsrecht", aldus de woordvoerder.

Kort geding

Een groep Nederlandse en Palestijnse organisaties spande vorige maand een kort geding aan tegen de Nederlandse staat om de export van militair materiaal aan Israël te stoppen, omdat dit materiaal zou kunnen worden gebruikt bij schendingen van humanitair recht in Gaza of op de bezette Westelijke Jordaanoever. Volgende maand is de uitspraak in die zaak.

Het onderzoek van FTM laat zien dat de export van militair materiaal naar Israël jarenlang op een laag pitje stond en in 2022 en 2023 sterk is toegenomen, tot boven de 10 miljoen euro. In oktober 2023, een paar dagen voor de aanslag van Hamas, keurde Nederland de export van onderdelen van raketmotoren, geleide projectielen en technologie voor antitankraketten goed. In 2024 is de export juist weer gedaald, tot 1,3 miljoen euro.

Een demonstrant eerder dit jaar bij de rechtbank wil een wapenembargo tegen Israël

Palestijns ministerie: twee doden door Israëlische vuur op Westoever

Israëlische troepen hebben twee Palestijnen gedood in de stad Yabad op de bezette Westelijke Jordaanoever. Dat zegt het Palestijnse ministerie van Gezondheid in Ramallah. Een van de twee was 13 jaar oud.

Het Israëlische leger zegt dat de twee Palestijnen explosieven gooiden naar Israëlische troepen, die vervolgens het vuur openden. Sinds het begin van de oorlog in Gaza is ook het geweld op de Westoever sterk toegenomen. Israëlische troepen hebben in deze periode 167 minderjarigen gedood, volgens cijfers van VN-hulporganisatie OCHA.

Het Internationaal Gerechtshof bepaalde afgelopen zomer dat Israëlische aanwezigheid op de Westoever illegaal is. Zowel het hof als de Algemene Vergadering van de VN hebben Israël opgeroepen zich daar terug te trekken. Ultrarechtse Israëlische ministers spreken juist openlijk over de wens het gebied te annexeren.

De begrafenis van twee gedode Palestijnen op de Westelijke Jordaanoever

Israëlische luchtaanvallen op zuiden Beiroet, akkoord 'dichtbij'

Israël heeft vanochtend nieuwe luchtaanvallen uitgevoerd op de zuiden van Beiroet. Dat melden Libanese media. Het Israëlische leger had een uur voor de aanvallen een evacuatiebevel uitgevaardigd voor de geraakte gebouwen. Het is niet bekend of er slachtoffers zijn gevallen.

De Israëlische ambassadeur in de VS, Mike Herzog, heeft vandaag op een Israëlisch radiostation gezegd dat een staakt-het-vuren in Libanon steeds dichterbij komt en er nog een paar punten zijn die uitgewerkt moeten worden . "Het kan binnen een paar dagen gebeuren", zegt hij.

Eerder meldde de Israëlische nieuwszender Kan dat Israël akkoord was met een voorstel van de VS. In dat voorstel zou Israël het recht geven militair actief te blijven op de grens tussen Syrië en Libanon. Dat lijkt in tegenspraak met een belangrijke eis van zowel Hezbollah als de Libanese regering dat onder een akkoord de soevereiniteit van Libanon wordt gewaarborgd.

Rook boven Beiroet na Israëlische luchtaanvallen

Khamenei: doodstraf, geen arrestatiebevel voor Israëlische leiders

De hoogste leider van Iran, ayatollah Khamenei, vindt dat de leiders van Israël geen arrestatiebevel verdienen, maar de doodstraf. Khamenei reageerde op het besluit van het Internationaal Strafhof (ICC) van vorige week om de arrestaties te gelasten van premier Netanyahu en oud-defensieminister Gallant vanwege mogelijke oorlogsmisdaden tegen de Palestijnen. Ook tegen Hamas-leider Deif, van wie Israël zegt dat hij dood is, loopt een arrestatiebevel.

"Ze vaardigden een arrestatiebevel uit, maar dat is niet genoeg", zei Khamenei tegen leden van de Basij-militie in Teheran. "Deze criminelen verdienen de doodstraf."

De ayatollah zei niets over Deif. Iran is de belangrijkste bondgenoot van terreurbeweging Hamas en ook van Hezbollah in Libanon.

Ali Khamenei op de bijeenkomst van de Basij-militie in Teheran

Gisteren honderden raketten afgevuurd op Israël vanuit Libanon

Hezbollah heeft de afgelopen dag enkele honderden raketten gelanceerd vanuit Libanon richting Israël. De grote luchtaanval leidde in het buurland tot een zwaargewonde burger en meerdere mensen met lichte verwondingen. De Israëlische luchtmacht heeft een reeks bombardementen uitgevoerd op de Libanese hoofdstad Beiroet. Volgens de Libanese autoriteiten vielen daarbij drie doden, maar het is onbekend of het gaat om burgers of militanten.

Zowel Hezbollah als het Israëlische leger beweert dat er alleen militaire doelwitten onder vuur zijn genomen. De terreurbeweging stelt dat voor het eerst een marinebasis in Zuid-Israël is aangevallen met drones en raketten. Volgens het Israëlische leger waren in totaal 340 raketten gelanceerd, waarvan het overgrote deel zou zijn neergehaald.

Deze auto in Israël vloog in brand door een raketaanval vanuit Libanon

Het komt zelden voor dat de militante beweging in Libanon zo'n aantal projectielen afvuurt. De aanval door Hezbollah volgde op zware luchtaanvallen door het Israël, waarbij zaterdag ruim tachtig mensen omkwamen. Ondanks de beschietingen over en weer waren er afgelopen weekend ook voorzichtig positieve berichten over de kans op een wapenstilstand tussen Hezbollah en Libanon.

Libanon schrapt lessen in onderwijs Beiroet tot eind december

Op scholen en universiteiten in Beiroet zijn voorlopig alle lessen geschrapt vanwege de oorlog. Dat besluit heeft het Libanese ministerie van Onderwijs bekendgemaakt. Er wordt gevreesd voor de veiligheid van studenten en leerlingen nu Israël vaker luchtaanvallen uitvoert op het centrum van de stad.

Na een reeks dodelijke bombardementen werd vorige week maandag al besloten om de scholen in de hoofdstad tijdelijk dicht te houden. Nu is bekendgemaakt dat deze maatregel tot eind december blijft gelden. Alleen digitaal is het nog mogelijk om onderwijs te volgen.

Een rookpluim stijgt op in Beiroet na een Israëlische luchtaanval, foto van gisteravond

Zo'n twee maanden geleden voerde het Israëlische leger de luchtaanvallen op Hezbollah-doelen in Libanon fors op. Vervolgens werd ook een grondoffensief gestart. Sindsdien zijn er volgens VN-organisatie Unicef gemiddeld drie kinderen per dag gedood door bombardementen. Net als in Gaza komen er burgers om het leven bij Israëlische luchtaanvallen in dichtbevolkt gebied. Israël stelt dat Hezbollah burgers gebruikt als levend schild.

'Israël akkoord met VS-voorstel staakt-het-vuren met Hezbollah'

Volgens de Israëlische nieuwszender Kan is Israël in principe akkoord met het Amerikaanse voorstel voor een staakt-het-vuren met Hezbollah. De Israëlische premier Netanyahu zou nu werken aan een manier waarop dit aan de Israëlische bevolking wordt gepresenteerd.

Het plan voor het staakt-het-vuren zou Israël het recht geven om militair actief te zijn op de grens tussen Libanon en Syrië, meldt Kan.

VS-gezant Hochstein reisde deze week naar Libanon en Israël om te praten over het Amerikaanse voorstel.

Woensdag zei Hezbollah-leider Qassam dat Israël nu aan zet is in de onderhandelingen. Volgens hem had Hezbollah het Amerikaanse voorstel besproken en met opmerkingen teruggestuurd. Hij noemde twee voorwaarden die belangrijk zijn voor de groepering: een volledig einde van de gevechten en het behoud van soevereiniteit van Libanon.

Iran ontkent beschuldigingen betrokkenheid dood rabbijn

De Iraanse ambassade in de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) verwerpt de beschuldigingen dat het land betrokken is bij de dood van de Israëlisch-Moldavische rabbijn Zvi Kogan. Dat meldt persbureau Reuters op basis van een verklaring van de ambassade aan het persbureau.

Hoewel de Israëlische regering Iran niet direct als schuldige heeft aangewezen, noemden Israëlische media Iran wel als mogelijke betrokkene. Al voordat zijn lichaam werd gevonden berichtten meerdere nieuwssites dat Israël over inlichtingen zou beschikken dat Kogan werd gevolgd door de Iraanse inlichtingendienst.

Het kantoor van de Israëlische premier Netanyahu liet eerder vandaag weten dat Israël alle middelen zal inzetten om niet alleen Kogans moordenaars maar ook degenen die hen gestuurd hebben aan te pakken.

Welkom

Welkom in het nieuwe liveblog over de situatie in het Midden-Oosten. Het blog van vorige week lees je hier terug.