Veldkamp: humanitaire situatie Gaza 'catastrofaal' • Evacuatie ruim honderd patiënten uit Gaza verwacht

Israëlische commando's bereikten Libanon in boten onder de radar

Commando's van de Israëlische marine die vrijdag in de Noord-Libanese stad Batroun een Hezbollah-lid gevangen namen en ontvoerden, zijn daar gekomen met kleine boten die op vissersschepen leken. Ze voeren onder de radar en waren ontdaan van apparatuur waarmee hun locatie kon worden bepaald. Dat blijkt uit een eerste onderzoek naar de actie door het Libanese leger, waar de krant Ad-Diyar over schrijft.

De man die in Batroun werd gekidnapt was de Libanees Imad Amhaz, volgens Israël een hooggeplaatst Hezbollah-lid en een "belangrijke bron van kennis" over de zeemacht van militante beweging. Amhaz is overgedragen aan de militaire inlichtingendienst van Israël voor ondervraging.

VN-vredesmacht Unifil, die de kust van Libanon monitort, werd er in Libanese media van beschuldigd dat het van de actie op de hoogte was. Unifil-schepen moeten de Israëlische commando's hebben waargenomen, was de redenering. Maar een Unifil-woordvoerder sprak dat met klem tegen.

Veldkamp: oorlog Gaza verschrikkelijk, humanitaire situatie catastrofaal

De oorlog tussen Israël en Hamas in Gaza is "verschrikkelijk" en de humanitaire situatie in het gebied is "catastrofaal". Dat heeft minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken gezegd in Bureau Buitenland op NPO Radio 1. Hij herhaalt het Nederlandse standpunt dat Israël het recht heeft om zichzelf te verdedigen na de aanval door Hamas op 7 oktober vorig jaar.

"Maar dat betekent niet dat we geen kritiek mogen leveren op de wijze waarop Israël die oorlog voert. Op dit moment gebeurt dat wel op een wijze waar ik heel ernstige zorgen over heb." Nederland, zegt hij, brengt die zorgen ook aan Israël over.

'Tastbaar steun verlenen'

"Wij spreken Israël hierover vaker aan dan misschien bekend is. Ik weet dat diplomatie tegenwoordig vaak wordt verward met het idee dat je boze verklaringen op sociale media plaatst, maar ik probeer te kijken waar we tastbaar steun kunnen verlenen." Hij doelt onder meer op het beschermen van hulpverleners en journalisten in Gaza en het vaccineren van Palestijnse kinderen daar tegen polio, ook al zijn dat "misschien niet dingen waarmee je de grote wereldvrede bereikt".

Verder ziet hij een serieuze rol weggelegd voor Nederland als bemiddelaar. Veldkamp denkt dat Nederland en bijvoorbeeld Qatar elkaar op dat gebied kunnen aanvullen. Nederland heeft goede contacten met Palestijnen, verschillende landen in de regio en met Israël "op allerlei niveaus, van kolonels tot en met de premier". "En ik zie dat bijvoorbeeld in Qatar juist wordt gewaardeerd dat waar zij bepaalde kanalen kunnen gebruiken, wij andere kanalen kunnen gebruiken om te komen tot een staakt-het-vuren in de regio en het voorkomen van erger."

Drone bij vesting van Massada onderschept

De Israëlische luchtmacht zegt een drone uit de lucht te hebben geschoten bij de wereldberoemde vesting van Massada, ten zuidwesten van de Dode Zee. Bij de vesting, een bekende toeristische attractie, klonk het luchtalarm. Volgens Israëlische media is de drone afgevuurd vanuit Irak, waarvandaan sjiitische strijdgroepen vaker drones afschieten op Israëlische doelen.

De vesting van Massada is door de Unesco aangemerkt als Werelderfgoed. Het complex is kort voor het begin van de jaartelling gebouwd door koning Herodes. In 73 n. Chr. werd het ingenomen door de Romeinen, die daarvoor twee jaar strijd moesten leveren met de Zeloten, de laatste groep Joodse opstandelingen. Toen Romeinse legionairs de vesting bestormden bleken vrijwel alle rebellen, onder wie ook vrouwen en kinderen, zichzelf om het leven te hebben gebracht. Sindsdien geldt de citadel in Israël als symbool van Joods verzet.

Islamitisch Verzet in Irak (IRI), een koepel van door Iran gesteunde milities, heeft de verantwoordelijkheid opgeëist voor meerdere droneaanvallen op Noord-Israël, waaronder die op Haifa. Ook spreekt de groepering van "een betekenisvol doel in het zuiden", waarmee wellicht op Massada wordt gedoeld.

WHO: evacuatie meer dan honderd patiënten uit Gaza verwacht

Woensdag zullen ruim honderd Palestijnse patiënten uit Gaza worden geëvacueerd. Onder hen zijn kinderen met verwondingen door bombardementen of chronische ziekten, meldt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO).

De patiënten zullen in een konvooi naar Kerem Shalom worden gebracht, een grensovergang tussen Gaza en Israël in het uiterste zuiden van Gaza. Een dergelijke evacuatie van zieken en gewonden uit Gaza komt bijna nooit voor.

"Dit zijn ad hoc-maatregelen. We hebben al heel vaak gevraagd om permanente medische evacuaties uit Gaza", zegt Rik Peeperkorn van de WHO. Volgens hem komen 12.000 mensen uit Gaza voor evacuatie in aanmerking.

Degenen die morgen weg kunnen worden overgebracht naar de Verenigde Arabische Emiraten en Roemenië.

Hezbollah schiet tientallen raketten af op Noord-Israël, luchtalarm in Haifa

Hezbollah heeft gisteren opnieuw het noorden van Israël bestookt met raketten. Er zijn volgens het Israëlische leger 90 raketten afgeschoten. Verschillende zijn onderschept door de Israëlische luchtafweer, andere zouden in onbewoond gebied zijn ingeslagen. Er zijn geen slachtoffers gemeld. De Israëlische luchtmacht claimt een lanceerinstallatie in Zuid-Libanon, waarvandaan dertig raketten werden afgevuurd, te hebben aangevallen en getroffen.

De steden Safed en Haifa in Noord-Israël waren doelwit van de raketaanvallen.

In Haifa klonk het luchtalarm:

Zeker 30 doden door Israëlische luchtaanvallen Gaza

Bij Israëlische luchtaanvallen in Gaza zijn gisteravond en vanochtend zeker dertig mensen omgekomen, melden Palestijnse hulpdiensten. Vanochtend kostten aanvallen op Gaza-Stad en de centraal gelegen plaatsen Zuweida en Deir al-Balah het leven aan tien mensen, onder wie vier kinderen en twee vrouwen.

Gisteravond heeft Israël doelen bestookt in Beit Lahia, dat tegen Gaza-Stad aan ligt. Ten minste twintig mensen zijn daardoor gedood. De directeur van een lokaal ziekenhuis zegt dat er een gebouw is getroffen waar meerdere gezinnen hun toevlucht hadden gezocht. Israël stelt dat het doel van de aanval een wapenopslagplaats was, "er zijn meerdere maatregelen genomen om de kans op burgerslachtoffers te verkleinen".

Onder de doden zijn volgens het ministerie van Volksgezondheid in Gaza acht vrouwen en zes kinderen. Israël zegt, zoals gebruikelijk, niets over de bombardementen. In het algemeen stelt Israël dat het zich in Gaza richt op strijders van Hamas en dat de slachtoffers onder burgers zijn te wijten aan het feit dat de militanten zich onder hen begeven.

VS bezorgd om toenemend geweld door Israëlische kolonisten op Westoever

De Verenigde Staten maken zich "ernstige zorgen" over het toenemende geweld door extremistische Israëlische kolonisten op de bezette Westelijke Jordaanoever. Dat zegt een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken naar aanleiding van berichten dat kolonisten vijftien tot twintig auto's in brand hebben gestoken in de plaats Al-Bireh op de Westoever.

Volgens de woordvoerder heeft het ministerie deze zorgen duidelijk gemaakt aan de Israëlische regering en die gevraagd er alles aan te doen om de situatie te de-escaleren en de daders ter verantwoording te roepen.

Aanvallen van kolonisten op Palestijnen op de Westoever komen regelmatig voor. VN-hulporganisatie OCHA telde vorige maand 270 aanvallen, waarbij 60 Palestijnen gewond raakten en meer dan 1000 olijfbomen van Palestijnse boeren werden vernield. Israëlische veiligheidstroepen grijpen doorgaans niet in.

Het Internationaal Gerechtshof in Den Haag stelde in juli vast dat de Israëlische aanwezigheid op de Westoever op meerdere vlakken het internationaal recht schendt en dat Israël, inclusief de kolonisten, zich moet terugtrekken van de Westoever.

Meer dan 3000 doden in Libanon sinds oktober 2023

Sinds oktober vorig jaar zijn in Libanon meer dan 3000 mensen omgekomen door het oorlogsgeweld tussen Israël en Libanon. Dat meldt het Libanese ministerie van Gezondheid. Er vielen 13.000 gewonden.

Direct na de aanval van Hamas op 7 oktober vorig jaar mengde Hezbollah zich in het conflict. Zowel Hamas als Hezbollah wordt gesteund door Iran.

In september escaleerde de oorlog tussen Israël en Hezbollah na een grootschalige Israëlische aanval op communicatieapparatuur van Hezbollah. Op 1 oktober viel Israël Libanon binnen met grondtroepen. Naar schatting zijn sindsdien 1,2 miljoen Libanezen op de vlucht geslagen.

In Israël zijn 72 mensen omgekomen door aanvallen van Hezbollah, onder wie dertig soldaten.

Israëlische aanval op Damascus

Israëlische raketten hebben burgerdoelen geraakt in de Syrische hoofdstad Damascus. Dat zegt de Syrische minister van Defensie. Volgens de minister werd de raketaanval gelanceerd vanuit de door Israël bezette Golanhoogten aan de Syrische grens. Er worden geen doden of gewonden gemeld.

Volgens Syrische media werd de buitenwijk Sayyidah Zaynab geraakt, een Hezbollah-bolwerk. Die regio is eerder doelwit geweest van Israëlische aanvallen. Het Israëlische leger meldt dat het inlichtingenfaciliteiten van Hezbollah heeft geraakt bij de aanval.

Sinds 7 oktober vorig jaar is het aantal Israëlische aanvallen op doelen in Syrië toegenomen. Meerdere Hezbollah-strijders en andere militanten die gesteund worden door Iran zouden bij die aanvallen zijn omgekomen.

UNRWA-topman: humanitaire hulp Gaza op dieptepunt

Het hoofd van de VN-organisatie UNRWA, Philippe Lazzarini, waarschuwt dat de humanitaire hulp voor Gaza op het laagste punt is sinds het begin van de oorlog. Hij zegt op X dat Israël dagelijks dertig vrachtwagens met hulp toelaat, en dat dit slechts 6 procent van de hulp is die voor de oorlog Gaza binnenkwam.

Volgens Lazzarini is dit niet genoeg om de meer dan 2 miljoen mensen te helpen die honger lijden, ziek zijn en leven onder erbarmelijke omstandigheden.

Een week geleden nam Israëlische parlement een wet aan die UNRWA verbiedt. Een woordvoerder van UNRWA zei vandaag tegen het Franse persbureau AFP dat het verbod zal leiden tot het ineenstorten van de humanitaire hulp in Gaza. De VN-organisatie is de belangrijkste distributeur van hulp, en miljoenen Gazanen zijn voor hulp afhankelijk van UNRWA.

Vijf arrestaties in Israëlisch onderzoek naar lekken van geheime documenten

Vijf mensen zijn opgepakt in een onderzoek van een Israëlische rechtbank naar een lek van geheime documenten, melden persbureaus Reuters en AP. Een van de gearresteerden is een woordvoerder van premier Netanyahu. De rechtbank zegt dat het lek mogelijk heeft verhinderd dat gijzelaars in Gaza zijn vrijgekomen.

De documenten werden afgelopen september gelekt, toen er nog onderhandelingen plaatsvonden over een staakt-het-vuren tussen Hamas en Israël. Het Londense medium The Jewish Chronicle en het Duitse Bild schreven op basis van de documenten dat Hamas psychologische oorlogsvoering heeft gebruikt tegen Israël en van plan was de gijzelaars naar Egypte te ontvoeren.

Het was een tijd waarin Netanyahu met toenemende kritiek te maken had van familieleden van de gijzelaars en een groot deel van de Israëlische bevolking, over het feit dat een deal uitbleef. De artikelen ondersteunden de stelling van Netanyahu dat dat lag aan Hamas. Tot een deal is het ook sindsdien niet gekomen.

Volgens AP waren Israëlische media sceptisch over de artikelen omdat de documenten verdraaide informatie zouden bevatten.

Netanyahu ontkent dat een woordvoerder betrokken was bij de overtreding en zegt dat hij via de media hoorde van het lek.

Zijn muziekstudie stopte, dus ging Saleh langs opvangplekken in Gaza

Zijn studie aan het conservatorium kon door de oorlog niet langer doorgaan. Dus trok Saleh Jabr met zijn oed (een snaarinstrument) langs opvangplekken in Gaza om kinderen even te laten ontsnappen aan de dagelijkse realiteit en te vermaken met muziek.

"We gaan al een jaar niet naar school, het enige wat we kunnen doen is proberen eten te halen en waterflessen te vullen," zegt een van de kinderen. "De oorlog zal stoppen en we zullen hieruit komen. Het zal weer zoals vroeger worden".

Bekijk hier de video:

12 doden bij Israëlische luchtaanvallen in Gaza

Bij Israëlische luchtaanvallen in de Gazastrook zijn vandaag zeker twaalf doden gevallen. Dat meldt persbureau Reuters op basis van medici in Gaza. Zeven doden vielen bij een aanval op twee huizen in Beit Lahia in het uiterste noorden en vijf bij verschillende aanvallen in Centraal-Gaza en het zuiden.

Het Israëlische leger heeft niet op deze specifieke aanvallen gereageerd, maar zei eerder vandaag wel twee militanten van de Palestijnse Islamitische Jihad te hebben gedood bij een luchtaanval in Centraal-Gaza. Een Israëlische militair is vandaag zwaargewond geraakt bij gevechten in Gaza, zegt het leger.

Duitsland roept Israël op hulp toe te laten tot noorden Gaza

Duitsland roept Israël op meer humanitaire hulp toe te laten tot het noorden van Gaza, waar medische en voedseltekorten tot een "wanhopige" en "ondraaglijke" situatie hebben geleid. Dat zegt een woordvoerder van het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken.

Sinds het begin van een nieuw Israëlisch offensief vorige maand is het noorden vrijwel volledig afgesloten van hulpgoederen en kan er nog nauwelijks medische zorg worden geleverd. Het Kamal Adwan-ziekenhuis in Beit Lahia werd gisteravond geraakt door Israëlisch vuur, zei de directeur van het ziekenhuis, Hossam Abu Safiya.

Hierbij werden watertanks, de kinderafdeling en een slaapzaal van het ziekenhuis beschadigd en raakte een kind zwaargewond, aldus Abu Safiya. Het ziekenhuis werd de afgelopen weken ook al meerdere keren beschoten en binnengevallen door Israëlische troepen. Vorige week verloor Abu Safiya zijn zoon bij een Israëlische aanval.

Een VN-onderzoek concludeerde vorige maand dat Israël doelbewust de gezondheidzorg van Gaza heeft vernield, wat Israël vervolgens categorisch ontkende. Israël zegt dat het ziekenhuizen aanvalt omdat Hamas zich daar schuilhoudt. Persbureau AP trok gisteren, na maandenlang onderzoek naar de ziekenhuizen in Noord-Gaza, de conclusie dat Israël geen noemenswaardig bewijs heeft geleverd voor deze bewering.

Iran bekritiseert plaatsing Amerikaanse bommenwerpers in Midden-Oosten

De woordvoerder van het Iraanse ministerie van Buitenlandse Zaken, Esmaeil Baghaei, noemt de plaatsing van zware Amerikaanse B-52-bommenwerpers in het Midden-Oosten "destabiliserend", terwijl de spanningen tussen Iran en Israël oplopen.

Zaterdag stuurde het Pentagon B-52-bommenwerpers, straaljagers en marineschepen naar het Midden-Oosten, die daar in de komende maanden zullen arriveren. Het Pentagon zei in een begeleidende verklaring dat als Iran of zijn bondgenoten Amerikaanse doelen in de regio aanvallen, "de VS alle nodige maatregelen zullen nemen om ons volk te verdedigen".

Baghaei zegt dat de aanwezigheid van Amerikaanse bommenwerpers Iran niet zal tegenhouden "zich te verdedigen" en dat het land de Israëlische aanval van vorige maand "kordaat" zal beantwoorden. Bij die Israëlische aanval, die weer een reactie was op een Iraanse raketaanval daarvoor, kwamen vier Iraanse militairen en een burger om het leven. De Iraanse hoogste leider Khamenei dreigde al met een "verpletterende reactie".

De Amerikaanse krant The Wall Street Journal meldde op basis van Iraanse en Arabische diplomatieke bronnen dat Iran een "sterke en complexe" aanval voorbereidt, die krachtiger zal zijn dan de eerdere aanval. De Amerikanen zouden Iran hebben gewaarschuwd dat ze "Israël niet zal kunnen tegenhouden" als Iran inderdaad opnieuw aanvalt, meldde nieuwssite Axios.

Kolonisten steken auto's in brand op Westoever

Israëlische kolonisten hebben 15 tot 20 auto's in brand gestoken in de Palestijnse plaats Al-Bireh, nabij Ramallah, op de bezette Westelijke Jordaanoever. Dat meldt het Palestijnse persbureau Wafa. Israëlische media bevestigen dat gemaskerde mannen de auto's in brand staken en zeggen dat de Israëlische politie een onderzoek is gestart.

Aanvallen van kolonisten op Palestijnen op de Westoever komen regelmatig voor. VN-hulporganisatie OCHA telde vorige maand 270 aanvallen, waarbij 60 Palestijnen gewond raakten en meer dan 1000 olijfbomen van Palestijnse boeren werden vernield. Israëlische veiligheidstroepen grijpen doorgaans niet in.

Het Internationaal Gerechtshof in Den Haag stelde in juli vast dat de Israëlische aanwezigheid op de Westoever op meerdere vlakken het internationaal recht schendt en dat Israël, inclusief de kolonisten, zich moet terugtrekken van de Westoever.

Harris richt zich tot Arabische Amerikanen in laatste dagen voor verkiezingen

Kamala Harris heeft in een van haar laatste toespraken voor de verkiezingen gezegd dat ze er alles aan zal doen om de oorlog in Gaza te stoppen, als ze wordt verkozen. Ze hield haar pleidooi in Michigan, een belangrijke swing state in de verkiezingen.

Michigan kent 200.000 Arabische Amerikanen, die doorgaans op een kandidaat van de Democratische Partij stemmen, maar van wie gezegd wordt dat er nu veel twijfelen vanwege de steun van de regering van president Biden en vicepresident Harris aan Israël in de oorlogen in Gaza en Libanon.

Harris richtte zich aan het begin van haar pleidooi direct tot de Arabische Amerikanen. "Dit jaar is moeilijk geweest. De omvang van dood en verderf in Gaza, de burgerslachtoffers en ontheemding in Libanon, het is verwoestend. En als president zal ik er alles aan doen om de oorlog in Gaza te beëindigen", zei ze.

Een Libanees-Amerikaanse vrouw in Michigan vertelde persbureau Reuters dat ze niet van plan is op Harris te stemmen, omdat zij "de genocide financiert". Trump was vrijdag in Michigan, sprak daar met een delegatie van Arabische Amerikanen, en beloofde ook de oorlog in het Midden-Oosten te zullen stoppen.

Mensenrechtenexperts waarschuwen voor etnische zuivering in noorden Gaza

De Verenigde Naties en mensenrechtenorganisaties slaan alarm vanwege de aanhoudende belegering door het Israëlische leger van het noorden van Gaza. Het gedwongen vertrek van Palestijnen, het tegenhouden van humanitaire hulp en het grove geweld dat gebruikt wordt, wijzen op een etnische zuivering, zegt onder meer de Israëlische organisatie B'tselem.

In het noorden zijn inwoners al bijna een maand van de buitenwereld afgesloten. Israël laat al die tijd vrijwel geen humanitaire hulp binnen, waardoor tienduizenden mensen geen voedsel en water meer hebben, terwijl het leger zware bombardementen uitvoert. Inwoners is opgedragen naar het zuiden, tot onder de zogenoemde Netzarim-corridor, te vertrekken.

Volgens Israël is de belegering nodig om te voorkomen dat Hamas zich kan hergroeperen in het noorden van Gaza.

Lees hier verder:

Israël informeert VN over verbod UNRWA

Israël heeft de Verenigde Naties laten weten het akkoord op te zeggen dat regelt dat de VN-hulporganisatie UNRWA in door Israël bezet kan opereren. Dat blijkt uit een brief van de directeur-generaal van het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken, Jacob Blitshtein, die in handen is van de Amerikaanse nieuwswebsite Axios.

Vorige week nam het Israëlische parlement een wet aan om UNRWA te verbieden in Israël. De brief aan de VN is een bevestiging van die nieuwe wet. Deze zal ingaan over drie maanden.

Israël stelt dat UNRWA is geïnfiltreerd door leden van Hamas. Zij zouden betrokken zijn geweest bij de aanslagen van Hamas op 7 oktober 2023.

Het verbod op UNRWA zou grote gevolgen kunnen hebben voor de toch al beperkte hulpverlening aan Gaza. Miljoenen Gazanen zijn op dit moment voor hulp afhankelijk van UNRWA.

Israëlisch leger: man opgepakt na grondaanval in Syrië

Het Israëlische leger zegt dat het onlangs een grondactie uitgevoerd heeft in Syrië, waarbij het een Syrische man heeft gearresteerd. Volgens Israël heeft de man banden met Iran. Hij zou onder meer surveillance-operaties aan de grens uitvoeren en informatie verzamelen over operaties die het Israëlische leger aan de grens uitvoert.

Het leger zou de man al langer in het vizier hebben gehad. Hij is meegenomen naar Israël, waar hij is verhoord. Wanneer de operatie precies heeft plaatsgevonden zegt het leger niet.

Het is voor zover bekend voor het eerst in de huidige oorlogssituatie dat Israëlische militairen voet zetten op Syrisch grondgebied. Wel heeft het het afgelopen jaar meermaals luchtaanvallen uitgevoerd in Syrië, vaak gericht op leden van Hezbollah of functionarissen uit Iran.

Welkom

Welkom in het nieuwe Midden-Oostenblog. Het liveblog van vorige week is hier terug te lezen.