Midden-Oostenblog
NOS NieuwsAangepast

UNRWA spreekt van 'ongekende escalatie' na verbod in Israël

In dit blog houden we je op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in het Midden-Oosten.

Hier vind je een overzicht van onze belangrijkste artikelen. Hier lees je de betekenis van een aantal veelgebruikte termen. Hier bekijk je onze interactieve special over de machtsstrijd in het Midden-Oosten.


Tientallen doden bij Israëlische aanvallen in Bekavallei

Bij Israëlische aanvallen in de Bekavallei in Libanon zijn tientallen mensen omgekomen. Volgens het ministerie van Volksgezondheid in Libanon zijn er zeker 23 doden gevallen. Bronnen hebben het tegenover persbureau Reuters zelfs over zeker zestig doden. Er zouden tientallen mensen gewond zijn geraakt.

Volgens de Libanese autoriteiten zijn er vijf plekken rond de stad Baalbek getroffen. De gouverneur van de regio spreekt over de "meest gewelddadige" aanval op het gebied.

UNRWA spreekt van 'ongekende escalatie' na verbod in Israël

Een woordvoerder van UNRWA, Adnan Abu Hasna, noemt het verbod op de VN-organisatie een "ongekende escalatie". Volgens hem stort door het aannemen van de wet het humanitaire hulpsysteem voor onder meer Gaza in. UNRWA speelt een sleutelrol bij de hulpverlening aan de bijna twee miljoen ontheemde Palestijnen in de Gazastrook die kampen met tekorten aan voedsel, water en medicijnen.

De Israëlische premier Netanyahu zei na het aannemen van de wet door de Knesset dat UNRWA-medewerkers verantwoordelijk gehouden moeten worden voor "terroristische activiteiten" tegen Israël. In een bericht op X onderstreepte Netanyahu daarnaast het belang van humanitaire hulp aan Gaza en hij zei bereid te zijn om samen te werken met "internationale partners" om die hulp mogelijk te blijven maken, "op een manier die niet de veiligheid van Israël bedreigt".

Een VN-truck in Gaza

Israëlische parlement weert UNRWA uit Israël

Het Israëlische parlement heeft een wet aangenomen waarmee het VN-organisatie UNRWA wordt verboden om nog langer te werken in Israël. Het wetsvoorstel werd met 92 stemmen voor, en 10 stemmen tegen, aangenomen in de Knesset.

De wet zal ingaan zo'n negentig dagen nadat het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken de VN op de hoogte heeft gesteld van het parlementsbesluit.

Israël valt doelen in Libanese havenstad Tyrus aan

Israël heeft met gevechtsvliegtuigen de havenstad Tyrus in Zuid-Libanon aangevallen. Op videobeelden zijn dikke rookpluimen boven de stad te zien. Ook is duidelijk dat de aanvallen hebben geleid tot branden en grote schade. Het aantal doden en gewonden is nog niet duidelijk.

Eerder vandaag vaardigde het Israëlische leger een evacuatiebevel uit voor delen van Tyrus. Inwoners kregen de opdracht om te vertrekken naar het noorden. Na de mededeling van het Israëlische leger gingen lokale Libanese autoriteiten door de straten om inwoners via luidsprekers op te roepen om meteen weg te gaan. Al voordat Israël het evacuatiebevel uitvaardigde, werden er Israëlische bombardementen gemeld.

Volgens het Israëlische leger zijn in Tyrus doelen van Hezbollah aangevallen, zoals plekken waar antitankraketten opgeslagen lagen. Ook zou een commandocentrum van Hezbollah doelwit zijn geweest.

Volgens het Libanese ministerie van Volksgezondheid zijn er sinds oktober vorig jaar meer dan 2700 mensen omgekomen door Israëlische aanvallen in Libanon. Meer dan 12.500 mensen raakten gewond.

Rookpluimen boven Tyrus en veel schade in de stad:

Israël bombardeert Libanese havenstad Tyrus

President wil dat meer wordt gedaan om gijzelaars terug te halen

De Israëlische president Herzog wil dat het land meer doet om Israëlische gijzelaars terug te halen uit de Gazastrook. Als het niet lukt om alle gijzelaars terug te halen, zo zei hij in een toespraak in het parlement, zal dat volgens hem vele generaties lang een open wond blijven. Herzog vindt dat Israël alle mogelijkheden moet benutten om dat voor elkaar te krijgen.

Vandaag komt het parlement, de Knesset, voor het eerst weer bij elkaar na drie maanden reces. Ook premier Netanyahu was aanwezig, hij benadrukte dat het terughalen van alle gijzelaars, inclusief de lichamen van de mensen die het niet hebben overleefd, een essentieel deel is van de overwinning op Hamas.

Vandaag was er in de Knesset ook protest van familieleden van gijzelaars. Zij vinden dat de regering niet genoeg doet om een staakt-het-vuren te bereiken en de gijzelaars terug te halen.

Familieleden gijzelaars protesteren in parlement: 'Netanyahu laat ze in de steek'

In het Israëlische parlementsgebouw zijn familieleden van Israëlische gijzelaars en anti-overheidsdemonstranten samengekomen om hun onvrede te uiten. De groepen zijn beide kritisch over het oorlogsbeleid van Israël. Ze vinden dat de regering niet genoeg doet om een staakt-het-vuren te bereiken en de gijzelaars terug te halen, meldt de krant Haaretz.

De actievoerders verfden hun handen rood en zeiden dat het bloed van de Israëlische bevolking aan de handen van de regering kleeft. Volgens de familieleden is het redden van de gijzelaars geen prioriteit van het kabinet, terwijl het Israëlische volk dat wel wil. Het parlement, de Knesset, is vandaag weer begonnen na een reces van drie maanden.

"Onze dierbaren sterven in de tunnels. En terwijl wij vechten voor hun vrijlating, gaan politici door met hun dagelijkse routine", zegt een moeder van een gijzelaar. Volgens een broer laat premier Netanyahu de gijzelaars in de steek.

Een actiegroep die het opneemt voor de gijzelaars deelde deze foto van het protest in de Knesset

Zuid-Afrika komt met aanvullend bewijs in genocidezaak tegen Israël

Zuid-Afrikaanse juristen hebben honderden pagina's aan bewijs ingediend tegen Israël bij het Internationaal Gerechtshof in Den Haag (ICJ). Het dossier moet aantonen dat Israël genocide pleegt in Gaza, wat het land tegenspreekt. "Het probleem is dat we te veel bewijs hebben", zegt een Zuid-Afrikaanse vertegenwoordiger in Den Haag tegen nieuwszender Al Jazeera.

Er wordt verwezen naar recente uitspraken van de extremistische Israëlische minister Ben-Gvir. Die pleitte vorige week voor de heroprichting van Joodse nederzettingen in Gaza. "Het Land van Israël is van ons", zei Ben-Gvir terwijl hij opriep tot "migratie" van Palestijnen uit het oorlogsgebied. De bijeenkomst, vlak bij de grens met de Gazastrook, werd gehouden onder de benaming "Voorbereidingen op hervestiging in Gaza".

Minister Ben-Gvir

In een tussenvonnis droeg het ICJ, niet te verwarren met het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag, Israël in januari op er alles aan te doen om genocide te voorkomen. Maar volgens Zuid-Afrika hebben de Israëlische autoriteiten dat niet gedaan. Vandaag is de deadline om aanvullend bewijs in te dienen.

In ruim een jaar tijd zijn tienduizenden Palestijnen gedood in de Gazastrook. Het noorden van de enclave is al weken nagenoeg afgesloten van noodhulp. Honderdduizenden mensen lijden honger. "Het Israëlische leger onderwerpt een heel volk aan bombardementen, belegering en verhongering", zei VN-mensenrechtenchef Volker Türk vrijdag. "Door het beleid van de Israëlische regering dreigen alle Palestijnen uit Noord-Gaza te worden verdreven."

Israël beschuldigt VN-organisaties van vooringenomenheid. Hamas wordt door Israël verantwoordelijk gesteld voor burgerslachtoffers bij bombardementen. Volgens Israël verschuilen militanten zich onder de bevolking in scholen en ziekenhuizen, maar de militante beweging ontkent dat.

Betogers universiteit Nijmegen volgen lezing geweigerde Khatib via livestream

In Nijmegen wordt een demonstratie gehouden tegen het verbieden van een lezing door de pro-Palestijnse activist Mohammed Khatib. De demonstratie is georganiseerd door Nijmegen Encampment, een activistische studentenbeweging.

Ongeveer honderd demonstranten zijn samengekomen bij het Spinozagebouw en lopen vanaf die plek naar een veld op de campus van de Radboud Universiteit. Daar is de lezing van de omstreden Khatib via speakers te volgen. Hij zou vandaag spreken op de universiteit, maar het kabinet verbood de voorman van de pro-Palestijnse organisatie Samidoun naar Nederland te komen.

Lees verder:

Israël vaardigt evacuatiebevel uit voor delen van Libanese stad Tyrus

Delen van Libanese havenstad Tyrus moeten volgens het Israëlische leger worden ontruimd. Inwoners krijgen de opdracht te vertrekken naar het noorden. Al voor de gedeeltelijke evacuatie werd afgekondigd werden er Israëlische bombardementen gemeld. Het dodental bij de luchtaanvallen vandaag is opgelopen tot zeven, zo melden de Libanese autoriteiten.

Nabijgelegen delen van het evacuatiegebied moesten eerder ontruimd worden. Zo voerde Israël afgelopen week luchtaanvallen uit op het centrum van de historische stad. De aanvallen zijn volgens Israël gericht op Hezbollah-doelwitten.

Volgens mensenrechtenorganisatie Amnesty International waren eerdere evacuatiebevelen van Israël in Libanon "niet toereikend en soms misleidend", bijvoorbeeld door meldingen die te kort van tevoren werden afgegeven. Daardoor hebben burgers te weinig, of geen, tijd om veilig weg te komen voordat er bommen vallen. Dat lijkt nu ook het geval te zijn geweest. Volgens Libanese autoriteiten vielen er vanochtend al zo'n drie uur voor het evacuatiebevel doden door een luchtaanval.

Op deze kaart zie je voor welk deel van de stad Israël een evacuatiebevel heeft ingesteld:

Leger Israël meldt honderd arrestaties in ziekenhuis Noord-Gaza

Het leger van Israël beweert dat het honderd militanten heeft gearresteerd bij de inval in een ziekenhuis in Noord-Gaza. Het Kamal Adwan-ziekenhuis is een van de drie ziekenhuizen die Israël in het gebied is binnengevallen. Hulporganisaties zeggen dat ook artsen en medisch personeel zijn opgepakt. Patiënten en hulpverleners was opgedragen om te vertrekken.

Israël levert geen bewijs voor de bewering dat de honderd arrestanten terreurverdachten zijn. De mensen zijn opgepakt in het ziekenhuis en op het omliggende terrein. Volgens de verklaring van het leger zijn er wapens en documenten in beslag genomen.

"Voor ons is de mate van geweld gericht tegen hulpverleners uitzonderlijk", zei Karel Hendriks, Directeur van Artsen zonder Grenzen Nederland, vanmorgen in het NOS Radio 1 Journaal. Bij de Israëlische invallen in de ziekenhuizen in Noord-Gaza zijn vermoedelijk een aantal medewerkers van de hulporganisatie opgepakt. "We hebben met zes collega's het contact verloren", zei Hendriks.

Het binnenvallen van een ziekenhuis kan een oorlogsmisdaad zijn. Deze plekken genieten bescherming volgens het humanitair oorlogsrecht. Maar deze beschermde status kan komen te vervallen als militairen of militanten een ziekenhuis bijvoorbeeld gebruiken om vanuit te schieten.

Een foto van de schade in het Kamal Adwan-ziekenhuis, foto van afgelopen zaterdag

Onderhandelingen in Qatar, Hamas zegt open te staan voor deal

In Qatar zijn vandaag de onderhandelingen hervat voor een wapenstilstand in Gaza. Onder meer Israël en de VS hebben een hoge vertegenwoordiger gestuurd voor de gesprekken over vrijlating van gijzelaars in ruil voor een tijdelijk bestand. Een functionaris van Hamas zegt dat de beweging openstaat voor een deal.

De gesprekken bevinden zich nog in de opstartfase, zo schrijven Israëlische media. Het laatste akkoord tussen Hamas en Israël, dat werd bereikt via bemiddelaars Egypte, Qatar en de VS, dateert alweer uit november vorig jaar. Sindsdien zijn alle onderhandelingsrondes vruchteloos gebleken.

De nood is hoog: de humanitaire crisis in Gaza is de afgelopen tijd verder verergerd. Honderdduizenden Palestijnen kampen met ernstige honger en acute ondervoeding. Ook voor de gijzelaars dringt de tijd. Na ruim een jaar gevangenschap, en aanhoudende bombardementen op de Gazastrook, wordt de kans kleiner op overlevenden. Van de 101 gijzelaars die nog niet zijn vrijgelaten of bevrijd, zijn er zeker 35 niet meer in leven.

Egypte stelt voor dat er snel een tweedaagse wapenstilstand komt. Volgens het plan van president Sisi laat Israël een aantal Palestijnse gevangenen vrij en Hamas vier Israëlische gijzelaars. Vervolgens moeten binnen tien dagen de gesprekken hervat worden voor een permanent einde aan de verwoestende oorlog.

Libanon: 21 doden door luchtaanvallen, onder wie 3 ambulancemedewerkers

Israël heeft de afgelopen dag zware bombardementen uitgevoerd op Zuid-Libanon. Daarbij zijn volgens de Libanese autoriteiten zeker 21 doden gevallen, onder wie drie ambulancemedewerkers. Volgens de verklaring zijn in ruim een jaar tijd 168 hulpverleners gedood door Israëlische beschietingen en luchtaanvallen.

Het leger van Israël zegt dat het tientallen Hezbollah-strijders heeft gedood in 24 uur tijd. Ook zijn wapens in beslag genomen en raketlanceerinstallaties vernietigd, zo wordt vermeld in een verklaring. Israël is het grondoffensief tegen Hezbollah naar eigen zeggen begonnen om burgers in Noord-Israël terug te laten keren naar huis. De militie in Libanon begon de dag na 7 oktober met beschietingen richting Israël.

Gisteren werden ruim 120 doelwitten in Libanon gebombardeerd door de Israëlische luchtmacht. Afgelopen weekend werden zeker vier Israëlische militairen gedood door Hezbollah-strijders. De militie had antitankraketten afgevuurd.

Verwoesting in het zuiden van hoofdstad Beiroet, foto van gisteren

Egyptische president: voorstel voor tweedaags staakt-het-vuren

Egypte heeft een voorstel gedaan voor een tweedaags staakt-het-vuren in de Gazastrook. Daarbij zouden vier Israëlische gijzelaars geruild worden voor een aantal Palestijnse gevangenen. Dat heeft de Egyptische president Sisi bekendgemaakt op een persconferentie.

Net als de VS en Qatar speelt Egypte een belangrijke rol als bemiddelaar tussen Israël en Hamas. Volgens Sisi zal er binnen tien dagen gesproken worden over een tijdelijk staakt-het-vuren "om daarna een permanent staakt-het-vuren te bereiken". De afgelopen maanden liepen onderhandelingen daarover steeds vast.

De Egyptische president Sisi (r.) bij een recent bezoek van de Amerikaanse minister Blinken aan Caïro

Iran komt met 'gepaste' reactie, zegt president

Iran is niet uit op oorlog, maar zal met een "gepaste" reactie komen op de Israëlische aanval. Dat heeft de Iraanse president Pezeshkian gezegd, melden Iraanse staatsmedia. De hoogste leider van Iran, ayatollah Khamenei, zei dit weekend dat de aanval "niet overdreven, maar ook niet onderschat" moet worden. "Het is aan de autoriteiten om te bepalen hoe ze de macht van het Iraanse volk aan Israël kunnen laten blijken."

Het Israëlische leger heeft nauwelijks details bekendgemaakt over de doelwitten bij de grote luchtaanval zaterdag. Volgens Iran is de schade beperkt gebleven. Wel zijn er vier Iraanse militairen omgekomen.

Nieuw liveblog

Welkom in het nieuwe Midden-Oostenblog. Het liveblog van vorige week is hier terug te lezen.