Midden-Oostenblog
NOS NieuwsAangepast

'Israël gaat toch toegang Tempelberg niet beperken tijdens Ramadan'

In dit blog houden we je op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in het Midden-Oosten.

  • Palestijnse Autoriteit en Hamas praten in Moskou over toekomstig bestuur Gaza
  • Hamasleider roept op tot mars naar al-Aqsamoskee bij start ramadan
  • Familieleden gijzelaars lopen naar Jeruzalem
  • VN: 1 op de 6 kinderen in Gaza ondervoed

Hier vind je een overzicht van onze belangrijkste verhalen. En hier lees je de betekenis van een aantal veelgebruikte termen.


'Israël gaat toch toegang Tempelberg niet beperken tijdens Ramadan'

Israëlische media melden dat het Israëlische oorlogskabinet heeft besloten de toegang tot de Tempelberg toch niet verregaand te beperken tijdens de ramadan. Daarmee gaat de regering in tegen een voortel van minister Ben-Gvir van nationale veiligheid.

Vorige week berichtten Israëlische media dat premier Netanyahu meeging in het voorstel van Ben-Gvir om de toegang te beperken, terwijl de veiligheidsdiensten hier tegen adviseerden. Ook de Verenigde Staten hebben Israël opgeroepen vredelievende religieuze bezoekers toe te laten op de Tempelberg. Dat is niet alleen een kwestie van godsdienstvrijheid, maar ook van belang voor de veiligheid van Israël, zei een woordvoerder van de Amerikaanse regering.

Ben-Gvir heeft zijn ongenoegen over het besluit geuit op X. Hij schrijft te verwachten dat de premier de berichten ontkent.

De Tempelberg, door moslims Haram al-Sharif genoemd, is een heilige plek voor zowel moslims als joden. Geregeld komt het tot gewelddadige confrontaties rond religieuze feestdagen. Hamas-leider Haniyeh riep Palestijnen eerder vandaag op om aan het begin van de ramadan naar het gebied bij de Al-Aqsamoskee te marcheren.

Amper voorzieningen in overvolle 'veilige zone' Gaza

In het kleine gebied Al Mawasi verblijven tienduizenden vluchtelingen die amper toegang hebben tot medische hulp en voedsel. Het is de enige 'veilige zone' in Gaza, maar er zijn vrijwel geen voorzieningen. Bij een offensief in Rafah zouden Palestijnen volgens Israël hierheen kunnen vluchten. Het gebied is door het Israëlische leger namelijk aangewezen als 'humanitaire zone'.

Maar het is ook in Al Mawasi niet veilig, vertelt vluchtelinge Najat Hillis. "Er zijn beschietingen en er heerst angst. Het is nergens veilig in Gaza."

Zo is het leven in Al Mawasi

VK neemt extra maatregelen om politici te beschermen

De Britse regering trekt 36 miljoen euro uit voor extra beveiligingsmaatregelen voor leden van het parlement. Meerdere parlementsleden zeggen dat ze bedreigingen hebben ontvangen die verband houden met hun standpunten over de oorlog in Gaza.

Elk parlementslid krijgt een contactpersoon bij de politie. Leden die worden bedreigd, ontvangen een bedrag om zich te beveiligen. De politie gaat extra patrouilleren in gebieden waar de spanningen groot zijn.

Leden van het Lagerhuis organiseren geregeld bijeenkomsten voor inwoners van hun kiesdistrict. In 2016 vermoordde en rechts-extremist het Labour-Lagerhuislid Joe Cox toen zij op zo'n afspraak verscheen. In 2021 vermoordde een door IS-geïnspireerde Brit van Somalische afkomst het Conservatieve Lagerhuislid David Amess.

Premier Sunak in het Britse Lagerhuis

Palestijnse Autoriteit en Hamas praten in Moskou over toekomstig bestuur Gaza

De Palestijnse Autoriteit en Hamas praten donderdag in Moskou over het toekomstig bestuur van de Gazastrook. Israël wil dat daar alleen Palestijnen in zitten die geen banden hebben met Hamas of Islamitische Jihad. Of het Israëlische kabinet een rol ziet voor de Palestijns Autoriteit (PA), die nu de Westelijke Jordaanoever bestuurt, is onduidelijk. Voor de VS is deelname van de PA aan het nieuwe Palestijnse bestuur cruciaal.

PA-minister van Buitenlandse Zaken Maliki zegt dat hij van het overleg in Moskou geen wonderen verwacht. Ook de PA ziet bij het nieuwe bestuur geen rol voor Hamas. Hij hoopt dat Hamas instemt met een bestuur met ministers zonder politieke binding. Als dat zo is, moet dat in overleg elders worden uitgewerkt.

De Palestijnse minister van Buitenlandse Zaken Maliki

Hulpverlener Egeland: zelden zoveel verwoesting en wanhoop gezien

De situatie in Rafah is onbeschrijfelijk, zegt Jan Egeland, hoofd van de Noorse Vluchtelingenraad NRC vanuit Rafah, in een interview met de Amerikaanse nieuwszender CNN. "Ik heb zelden een plek gezien waar zoveel is kapotgebombardeerd." Het is in Rafah een strijd om te overleven, zegt Egeland. Mensen vechten er om eten.

Egeland roept Israël, de VS en Egypte op om actie te ondernemen, om zo meer hulpgoederen naar Gaza te krijgen. "Droppings zijn een manier, maar ze zijn duur, beperkt en moeilijk uit te voeren." De goederen moeten via de grens bij Rafah, de zuidelijkste stad in Gaza op de grens met Egypte, het gebied binnen, zegt hij. "Er staan honderden vrachtwagens klaar, terwijl er dagen zijn dat er maar een handjevol naar binnen mag." Het is gewoon te regelen, zegt hij.

Als vrachtwagens dan toch de grens over zijn en op volle snelheid op weg gaan naar hun bestemming, worden ze vaak bestormd door groepen jonge mannen die de hulp uit de trucks trekken. Volgens Egeland is dat een soort van zelfbediening door mensen die wanhopig op zoek zijn naar voedsel, dekens en medicijnen. "Het zijn mensen die geen hulp krijgen en oma's of kinderen hebben die honger lijden. Het is pure wanhoop."

Bekijk hier het hele interview met Jan Egeland:

Laatste werkende ziekenhuis in noorden van Gaza dicht

Het al-Awdaziekenhuis in Jabalia het noorden van de Gazastrook heeft aan het Palestijnse persbureau Wafa laten weten dat het dichtgaat. Het tekort aan brandstof en medische hulpmiddelen maakt het werken onmogelijk, aldus het ziekenhuis.

De directie waarschuwt dat er hierdoor geen medische basiszorg meer is voor Gazanen in het noorden. Alle ziekenhuizen zijn nu dicht. Het ziekenhuis doet een dringend beroep op internationale humanitaire organisaties en mensenrechtenorganisaties om druk uit te oefenen op Israël om medische hulpmiddelen en brandstof te leveren aan het ziekenhuis, zodat het weer open kan.

Israël heeft het ziekenhuis volgens Al Jazeera achttien dagen lang bestookt. Er is forse schade aan de bovenste verdiepingen en een aantal ambulances is verwoest.

Hamas-leider roept op tot mars op Jeruzalem bij start ramadan

De leider van de terroristische Hamasbeweging, Ismail Haniyeh, heeft in een tv-toespraak gezegd dat Hamas zich flexibel opstelt in de onderhandelingen met Israël over een staakt-het-vuren en het vrijlaten van gijzelaars. Tegelijkertijd zal de beweging de strijd voortzetten, zei hij.

Ook vraagt hij de Arabische wereld om een einde te maken aan de hongersnood in Gaza. De VN maakte eerder vandaag bekend dat een op de zes kinderen in het noorden van Gaza ondervoed is. Ook in andere delen van Gaza is een groot gebrek aan voedsel.

Haniyeh riep Palestijnen in Jeruzalem en op de bezette Westelijke Jordaanoever verder op om op de eerste dag van de ramadan massaal naar de al-Aqsamoskee te lopen om te gaan bidden. De moskee in Jeruzalem is naast de bedevaartsoorden Mekka en Medina een van de drie heilige plaatsen van de islam. De jaarlijkse vastenmaand voor moslims begint rond 10 maart.

Hamas vuurt raketten af op Israël vanuit Zuid-Libanon

De Qassam-brigade, de militaire tak van Hamas, heeft vanuit het zuiden van Libanon raketten afgevuurd op Israël. Doelwit waren het hoofdkwartier van een militaire brigade en barakken op een naastgelegen vliegveld in Beit Hilal, zegt Qassam op Telegram.

Het Israëlische leger meldt dat er zeker tien raketten zijn afgevuurd, waarvan er een aantal is onderschept. In een tegenaanval heeft de luchtmacht doelen in Libanon bestookt, waaronder een opslagplaats en een wapenfabriek. Vannacht viel het leger ook al een wapenfabriek aan.

Er zijn geregeld aanvallen over en weer aan de grens met Zuid-Libanon. Zowel de Qassam-brigades als Hezbollah, dat Hamas steunt, voeren vanuit Libanon aanvallen uit op Israël, die met tegenaanvallen worden beantwoord. Israëlische strijdkrachten bestoken de laatste tijd ook doelen verder in Libanon, gericht op Hezbollah.

Mars op Jeruzalem voor vrijlating gijzelaars

Familieleden van Israëlische gijzelaars in Gaza zijn begonnen aan een mars naar Jeruzalem. Ze vertrokken vanuit Re'im, in het zuiden van Israël, en hopen zaterdag aan te komen. Bij de kibboets Re'im ligt het festivalterrein dat Hamas op 7 oktober aanviel en waar meer dan 360 mensen werden vermoord.

Met de voettocht willen de familieleden hun eis kracht bijzetten dat Israël meer moet doen om hun geliefden vrij te krijgen. Ze roepen mensen op om zich onderweg bij hen aan te sluiten. Een vrouw die met haar dochters is vrijgelaten, maar haar man in Gaza moest achterlaten, vraagt mensen om zich aan te sluiten om te laten zien dat ze hen steunen.

Familieleden van gijzelaars in Gaza op weg naar Jeruzalem

VN: 1 op de 6 kinderen in Noord-Gaza ernstig ondervoed

Honger is een groeiend probleem in Gaza, waarschuwt VN-hulporganisatie OCHA. In Noord-Gaza, waar amper noodhulp terechtkomt, leidt een op de zes kinderen tot 2 jaar oud aan acute ondervoeding. Bij OCHA is een melding binnengekomen van twee jonge kinderen die zouden zijn overleden door een gebrek aan voedsel. Voor ruim een half miljoen burgers in de Gazastrook dreigt een 'catastrofaal' tekort aan voedsel.

Een hongersnood in Noord-Gaza wordt onvermijdelijk genoemd, tenzij hulpkonvooien vrije toegang krijgen. Maar volgens OCHA komen er nauwelijks vrachtwagens met hulp aan. Ook andere delen van de afgesloten enclave zouden grotendeels verstoken blijven van hulp. Konvooien worden belaagd door hongerige mensen, zo meldt OCHA, of beschoten bij zware gevechten.

"Hulpkonvooien komen onder vuur te liggen en wordt systematisch de toegang ontzegd tot mensen in nood", aldus de VN-organisatie. Israël wordt opgeroepen de toevoer van hulp beter te faciliteren. Daartoe heeft het ook opdracht van het Internationaal Strafhof in Den Haag. Maar volgens de statistieken van OCHA komt nog altijd maar een fractie van de benodigde 500 trucks per dag Gaza binnen.

Palestijnen proberen eten te krijgen in Noord-Gaza, foto: 26 februari

Duits marineschip haalt voor het eerst Houthi-drones uit lucht

Voor het eerst heeft een Duits fregat een aanval van Houthi's afgeslagen, meldt persbureau DPA. Het fregat Hessen wordt in de Rode Zee gebruikt om koopvaardijschepen te beschermen. Het schip schoot kort na elkaar twee drones uit de lucht. Het is de eerste gewapende actie van het schip sinds het vrijdag begon aan de missie in de Rode Zee.

Het Duitse fregat Hessen

VS: gisteravond vijf Houthi-drones uit lucht geschoten

Amerikaanse gevechtsvliegtuigen en een oorlogsschip hebben gisteravond vijf Houthi-drones neergeschoten, meldt Amerikaanse defensie.

"Ze vormden een onmiddellijke bedreiging voor koopvaardijschepen en voor de Amerikaanse marine en coalitieschepen in de regio", melden de Amerikaanse strijdkrachten. "Deze acties zullen de vrijheid van navigatie beschermen en de internationale wateren steeds veiliger maken voor de Amerikaanse marine en koopvaardijschepen."

'VS wil dat Israël voorwaarden tekent voor gebruik Amerikaanse wapens'

De regering-Biden wil dat Israël vóór half maart een brief ondertekent waarin het land verzekert dat het zich aan het internationale recht houdt bij gebruik van door Amerika verstrekte wapens. Dat meldt het doorgaans goed ingevoerde Amerikaanse nieuwsmedium Axios.

Anonieme regeringsfunctionarissen benadrukken dat dergelijke brieven aan ieder land worden gestuurd dat Amerikaanse wapens gebruikt. Israël heeft nog niet op het bericht van Axios gereageerd.

Schip in Rode Zee aangevallen door raket, geen gewonden

Opnieuw is een schip in de Rode Zee aangevallen door een raket, meldt het Britse leger. De aanval vond gisteravond laat plaats op ongeveer 110 kilometer voor de kust van de door de Houthi's bezette havenstad Hodeida.

De raket ontplofte enkele kilometers voor de boeg van het schip, aldus het rapport. "De bemanning en het schip zijn veilig en onderweg naar de oorspronkelijke bestemming", stelt het leger.

Een woordvoerder van de Houthi's meldde vandaag aan persbureau Reuters in ieder geval door te gaan met de aanvallen totdat de gevechten in Gaza stoppen. De Houthi's hebben zich solidair verklaard met Hamas en vallen schepen aan die naar eigen zeggen banden hebben met of op weg zijn naar Israël. Houthi's worden gesteund door Iran, de grootste vijand van Israël.

Regelmatig worden in het Houthi-gebied demonstraties gehouden tegen de Amerikaanse en Britse vergeldingsaanvallen op Houthi-doelen, zoals vorige week in Sanaa.

Houthi's in Sanaa

VN-Veiligheidsraad bijeen over bescherming burgers in gewapende conflicten

Een kwart van de bevolking in de Gazastrook, ruim 576.000 mensen, is één stap verwijderd van hongersnood. Dat staat in een memo die de VN-veiligheidsraad heeft ontvangen van VN-hulporganisatie OCHA.

De Veiligheidsraad kwam gisteren bijeen om te praten over bescherming van burgers in gewapende conflicten. Ook de memo van OCHA over de situatie in de Gazastrook staat op de agenda.

"Als er niets wordt gedaan, vrezen we dat grootschalige hongersnood in Gaza bijna onvermijdelijk is en dat het conflict nog veel meer slachtoffers zal maken," zegt het hoofd van de VN-hulporganisatie.

Al vóór de huidige oorlog tussen Israël en Hamas was een groot deel van de bevolking in de Gazastrook afhankelijk van voedselhulp, zegt een afgevaardigde van het Wereldvoedselprogramma van de Verenigde Naties (WFP). De organisatie zag zich een week geleden genoodzaakt om de voedselhulp in het noorden van de Gazastrook op te schorten.

Als er een staakt-het-vuren komt, staat de organisatie klaar om snel uit te breiden en op te schalen, zegt de functionaris van het WFP.

Welkom

Welkom in het liveblog van woensdag 28 januari over de ontwikkelingen in het Midden-Oosten. Het blog van gisteren is hier terug te vinden.