Gaza/Israël-blog
NOS NieuwsAangepast

Leger Israël laat weer tunnels van Hamas zien

In dit blog houden we je op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in de oorlog tussen Israël en Hamas.

Hier vind je een overzicht van onze belangrijkste verhalen over de oorlog tussen Hamas en Israël. En hier lees je de betekenis van een aantal veelgebruikte termen.

liveblog gesloten

Israëlische leger zegt dat het ondergronds netwerk Hamas heeft blootgelegd

Het Israëlische leger zegt dat het een tunnelcomplex van Hamas onder Gaza--Stad heeft blootgelegd. Het zou onder meer uit een voorraadkamer, commandocentrum en schuilplaatsen bestaan, verspreid over meerdere lagen. Het is inmiddels vernietigd.

Bij het doorzoeken van de ruimtes zijn speciaal getrainde honden ingezet:

'73-jarige gijzelaar overleden in gevangenschap'

Een 73-jarige man die door Hamas werd gegijzeld, was al dood toen hij op 7 oktober werd meegenomen naar de Gazastrook. Dat heeft de kibboets waar hij verbleef bekendgemaakt. Het is onduidelijk hoe de kibboets dit heeft vastgesteld.

Gadi Haggai had behalve de Israëlische de Amerikaanse nationaliteit. Hij was een begenadigd muzikant en hield van koken en van sport, zegt de kibboets. Zijn vrouw raakte bij de terreuraanval van Hamas gewond en werd ook ontvoerd.

Hamas zou nu nog 129 gijzelaars vasthouden. 22 daarvan zijn volgens de Israëlische regering inmiddels niet meer in leven.

Israël verwijt Veiligheisraad dat resolutie Hamas-aanval niet veroordeelt

De ambassadeur van Israël bij de VN verwijt de Veiligheidsraad dat ze in de resolutie die vandaag is aangenomen de moorden door Hamas en het nemen van gijzelaars door Hamas niet veroordeelt. "Dit is een schande en toont de irrelevantie van de VN wat betreft de oorlog in Gaza", zei hij. "De nadruk van de VN op alleen hulp is onnodig en staat los van de werkelijkheid. Israël staat hulpleveranties al toe op de schaal die nodig is."

De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Cohen herhaalde vanavond dat Israël doorgaat met de oorlog tot alle gijzelaars vrij zijn en Hamas in Gaza is "vernietigd".

Guterres: resolutie gaat niet ver genoeg

VN-secretaris-generaal Guterres betreurt het dat de resolutie van de VN-Veiligheidsraad geen oproep bevat tot een staakt-het-vuren. Hij hoopt dat de resolutie het lijden van de de inwoners van de Gazastrook verlicht, maar er is volgens hem veel meer nodig.

"Een humanitaire gevechtspauze is de enige mogelijkheid om in de dringende behoeften van de mensen in Gaza te voorzien en een eind te maken aan de aanhoudende nachtmerrie", zei Guterres. De resolutie van vandaag roept niet op tot een gevechtspauze. Hij pleit slechts voor het "scheppen van voorwaarden" voor beëindiging van de vijandelijkheden.

Normaal gesproken is 90 procent van de inwoners afhankelijk van voedselhulp van buiten. De leveranties liggen al meer dan tien weken bijna helemaal stil. Organisaties van de VN en hulporganisaties meldden gisteren dat 2,2 miljoen inwoners van Gaza te weinig te eten hebben en dat voor bijna 600.000 de hongerdood dreigt.

VN-Veiligheidsraad stemt voor stappen tot beëindiging vijandelijkheden in Gaza

De VN-Veiligheidsraad heeft ingestemd met een resolutie die pleit voor het "scheppen van voorwaarden voor een duurzame beëindiging van de vijandelijkheden" in Gaza. In de resolutie staat ook dat de levering van hulpgoederen moet worden versneld.

Aan deze resolutie ging een week van intensief onderhandelen vooraf, omdat de VS de tekst van het oorspronkelijke ontwerp te ver vond gaan. In de oorspronkelijke tekst werd opgeroepen tot een "spoedige en duurzame beëindiging van de vijandelijkheden". Ook werd het aanvallen van burgerdoelen veroordeeld.

Die resolutie kwam nooit in stemming omdat de VS die zou hebben geblokkeerd, omdat Israël volgens de VS het recht heeft zich tegen Hamas te verdedigen. Nu onthield de VS zich van stemming. Ook Rusland deed dat, omdat in de resolutie niet tot beëindiging van de strijd wordt opgeroepen. De dertien andere landen die hun stem konden uitbrengen, stemden voor.

Voorafgaand aan de zitting spreekt de Amerikaanse VN-ambassadeur (l) met haar Palestijnse collega (r)

NYT: Israël gebruikte een van zijn grootste bommen in 'veilige' zuiden Gaza

The New York Times schrijft dat Israël in de eerste zes weken van de oorlog in Gaza geregeld een van zijn grootste en meest vernietigende bommen heeft gebruikt in het zuiden van Gaza, een gebied dat volgens Israël veilig zou zijn voor burgers. De krant baseert zich op een analyse van videobeelden.

In de eerste weken van de oorlog riep Israël Palestijnse burgers in het noorden op te vertrekken naar het zuiden. The New York Times scande satellietbeelden van het zuiden uit deze periode op bomkraters, met behulp van kunstmatige intelligentie.

Verslaggevers van de krant bekeken de zoekresultaten en zochten naar kraters met een doorsnede van ongeveer 10 meter of groter. Munitie-experts zeggen dat normaal gesproken alleen bommen van ruim 900 kilo zwaar kraters van die grootte kunnen slaan in de lichte, zanderige grond van de Gazastrook. Uiteindelijk kwamen er op die manier 208 kraters in beeld. Vanwege beperkte satellietbeelden en variaties in de effecten van een bom, zijn er waarschijnlijk veel gevallen geweest die niet zijn vastgelegd, stelt de krant.

Het Israëlische leger zegt in een reactie tegen The New York Times dat de prioriteit van Israël ligt bij het vernietigen van Hamas. "Dit soort zaken worden in een later stadium uitgezocht." Ook herhaalt het leger dat het "voorzorgsmaatregelen neemt om te voorkomen dat burgers worden geraakt".

TASS: Poetin sprak met Palestijnse president Abbas

De Russische president Poetin heeft telefonisch contact gehad met de Palestijnse president Abbas, meldt het Russisch staatspersbureau TASS. Volgens het Kremlin hebben ze het gehad over kwesties die verband houden met de oorlog tussen Hamas en Israël, voornamelijk over kwesties in de Gazastrook.

Poetin sprak zijn steun uit aan Abbas, en hem hebben geïnformeerd over de stappen die Rusland heeft genomen tot de-escalatie van het conflict. Hij beloofde verder om hulpgoederen te blijven leveren aan de Gazastrook, als medicijnen en medische apparatuur.

Europese Commissie keurt hulppakket goed voor Palestijnse Autoriteit

De Europese Commissie heeft een hulppakket van in totaal 118 miljoen euro goedgekeurd om de Palestijnse Autoriteit te steunen. Het geld kan volgens de Commissie helpen bij het betalen van de salarissen en pensioenen van ambtenaren op de Westelijke Jordaanoever, sociale uitkeringen voor kwetsbare gezinnen en de betaling voor medische verwijzingen naar de ziekenhuizen in Oost-Jeruzalem.

"We denken al na over een breder pakket voor de middellange termijn voor volgend jaar om bij te dragen aan de economische en politieke stabiliteit van Gaza en de Westelijke Jordaanoever, zodra de omstandigheden ter plaatse dat toelaten, als onderdeel van bredere internationale inspanningen om opnieuw een tweestatenoplossing tot stand te brengen", zegt Commissievoorzitter Von der Leyen over de steun.

VN-noodhulpbureau: vier keer zoveel mensen in zuiden Gazastrook

Het noodhulpbureau van de Verenigde Naties zegt dat er nu honderdduizenden mensen in een zeer klein gebied in de Gazastrook opeengepakt zitten. De OCHA zegt dat de bevolkingsdichtheid van het zuiden van de Gazastrook, in de Rafah-regio bij de grens met Egypte, toegenomen is tot meer dan 12.000 mensen per vierkante kilometer.

Dat is volgens de hulporganisatie vier keer zoveel als voor het begin van de oorlog op 7 oktober. Veel mensen zijn naar het zuiden gevlucht sinds Israël aanvallen uitvoert in het noorden van de Gazastrook, omdat het Hamas wil vernietigen. Israël had de inwoners met evacuatiebevelen opgedragen om naar het zuiden te gaan.

20.057 doden in Gaza, meldt ministerie

In de Gazastrook zijn sinds het uitbreken van de oorlog 20.057 mensen omgekomen. Dat maakt het door Hamas geleide ministerie voor Volksgezondheid in Gaza bekend. De vrijgegeven cijfers worden door mensenrechtenorganisaties en de Wereldgezondheidsorganisatie beschouwd als betrouwbaar.

Het ministerie maakt geen onderscheid tussen gedode burgers en Hamasstrijders, maar zegt wel dat ongeveer twee derde van de doden vrouwen en kinderen zijn. Autoriteiten in Gaza meldde eerder deze week al dat het dodental in Gaza de 20.000 was gepasseerd.

The Washington Post: geen bewijs voor basis Hamas in al-Shifa-ziekenhuis

Het door de Israëlische regering gepresenteerde bewijsmateriaal onderschrijft niet dat Hamas het al-Shifa-ziekenhuis in Gaza-Stad als commando- en controlecentrum gebruikte. Tot die conclusie komt de Amerikaanse krant The Washington Post na een analyse van opensource-beelden, satellietbeelden en het door Israël openbaar gemaakte materiaal.

In de weken voorafgaand aan de aanval op 15 november kwam het Israëlische leger volgens de krant met "opmerkelijk specifieke beweringen". Het ziekenhuis zou "rechtstreeks betrokken" zijn geweest bij Hamas-activiteiten, de gebouwen zouden boven op ondergrondse tunnels zijn gebouwd die door militanten werden gebruikt, en die tunnels zouden toegankelijk zijn geweest vanuit ziekenhuisafdelingen.

Na de bestorming van het complex gaf het leger foto's en video's vrij die de vooraf geuite beschuldigingen zouden bewijzen, maar volgens de krant is dat niet het geval. Zo blijkt geen van de vijf geïdentificeerde ziekenhuisgebouwen te zijn aangesloten op het tunnelnetwerk, schrijft de krant. Vlak na de bestorming werden er al vraagtekens geplaatst bij de door Israël geleverde bewijzen, onder meer door Human Rights Watch en terrorisme-experts.

De analyse roept volgens The Washington Post de vraag op of "de civiele schade veroorzaakt door de militaire operaties van Israël tegen het ziekenhuis" evenredig was aan de ingeschatte dreiging. De Wereldgezondheidsorganisatie noemde het ziekenhuis een aantal dagen na de bestorming een "plek vol dood en verderf". Een groep te vroeg geboren baby's moest worden geëvacueerd, en volgens de Verenigde Naties zijn minstens veertig patiënten omgekomen.

Het al-Shifa-ziekenhuis eerder deze maand

VS dreigt niet langer met veto tegen Gaza-resolutie in VN-Veiligheidsraad

De VN-Veiligheidsraad is dicht bij een compromis over een resolutie die oproept tot meer humanitaire hulp aan de Gazastrook. Er is bijna twee weken over onderhandeld. Na nieuwe aanpassingen in de tekst dreigen de Verenigde Staten, de belangrijkste bondgenoot van Israël, niet langer met een veto.

De resolutie is wel afgezwakt: zo wordt er niet meer opgeroepen tot een wapenstilstand, maar tot "het scheppen van voorwaarden om de vijandelijkheden te beëindigen". Ook is een passage geschrapt waarin aanvallen op burgerdoelen in Gaza worden veroordeeld. Wel roept de resolutie op tot onmiddellijke en veilige toegang voor humanitaire hulp.

Een stemming over de resolutie is opnieuw uitgesteld, waarschijnlijk gebeurt dat de komende dag. Twee keer eerder blokkeerde de VS een soortgelijke resolutie met een veto, maar dat lijkt nu dus niet te gaan gebeuren. Onduidelijk is nog wel of de VS nu voor zal stemmen of zich van stemming zal onthouden.

Ook moet nog blijken wat Rusland, een ander lid met vetorecht, gaat doen. Rusland heeft al laten merken geïrriteerd te zijn over alle aanpassingen die moesten worden gedaan om de VS tevreden te stellen.

'Meer dan twintig landen bij Rode Zee-coalitie'

Meer dan twintig landen hebben zich aangesloten bij de Rode Zee-coalitie, meldt het Amerikaanse ministerie van Defensie. De coalitie is bedoeld om de Houthi-rebellen in Jemen te beletten om commerciële schepen aan te vallen die op de Rode Zee varen.

Een woordvoerder van het Pentagon wilde geen lijst vrijgeven van alle landen die zich hebben aangesloten. Hij wil het aan de landen zelf overlaten om over hun deelname te communiceren. Ten minste twaalf landen in de coalitie zijn al bekend: Australië, Bahrein, Canada, Frankrijk, Griekenland, Italië, Nederland, Noorwegen, Seychellen, Spanje, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten.

Ieder land draagt bij wat het kan, zei de woordvoerder. "In sommige gevallen gaat dat om marineschepen, in andere gevallen gaat het om personeel of andere vormen van ondersteuning." Zo draagt Nederland alleen met stafofficieren bij aan de door de VS geïnitieerde operatie Prosperity Guardian.

Koning van Jordanië spreekt Franse president Macron

De Jordaanse koning Abdullah waarschuwt dat de aanhoudende Israëlische militaire operatie in de Gazastrook rampzalige gevolgen zal hebben voor de regio. In een gesprek met de Franse president Macron voegde de koning eraan toe dat de wereld moet aandringen op een onmiddellijk staakt-het-vuren tussen de strijdende partijen, meldt het staatspersbureau van Jordanië.

Koning Abdullah benoemde ook in het gesprek het geweld van Israëlische kolonisten op de Westelijke Jordaanoever.

Welkom

We beginnen een nieuw liveblog over de oorlog tussen Israël en Hamas. Het blog van gisteren kun je hier teruglezen.