Gaza/Israël-blog
NOS NieuwsAangepast

Witte Huis: geen nieuwe gevechtspauze in Gaza • Demonstraties in meerdere treinstations

Hier vind je een overzicht van onze belangrijkste verhalen over de oorlog tussen Hamas en Israël. En hier lees je de betekenis van een aantal veelgebruikte termen.

liveblog gesloten

Einde liveblog

We sluiten dit liveblog van donderdag 7 december. Het liveblog van vrijdag vind je hier.

'Israël stemt in met openen tweede grensovergang'

Israël is akkoord gegaan met het openen van de grenspost Kerem Shalom, tussen het land en de Gazastrook. Dat meldt persbureau Reuters op gezag van een hooggeplaatste bron in de Amerikaanse overheid. De Verenigde Staten hadden bij Israël aangedrongen op het openen van Kerem Shalom.

Eerder op de dag zei VN-noodhulpcoördinator Martin Griffiths al dat er "veelbelovende" gesprekken worden gevoerd over het openen van de grensovergang. Als deze overgang opengaat, zou het aantal hulpgoederen dat Gaza in kan flink opgeschroefd kunnen worden, aldus Griffiths. Die hulpkonvooien moeten nu door de overgang bij Rafah, maar die is daarop eigenlijk niet berekend.

Emiraten willen morgen stemming V-raad

De Verenigde Arabische Emiraten willen dat de VN-Veiligheidsraad morgen stemt over een resolutie waarin een onmiddellijk staak-het-vuren wordt geëist in de oorlog tussen Israël en Hamas. Dat zeggen diplomaten tegen persbureau Reuters.

De VAE zei woensdag al dat het een ontwerp-resolutie aan de V-raad had gestuurd, naar aanleiding van de oproep van VN-chef Gutteres. Die had een beroep gedaan op een nauwelijks gebruikt artikel uit het VN-handvest, waarmee hij de situatie in de Gazastrook onder de aandacht van de landen in het raad bracht.

Of de resolutie wordt aangenomen, is zeer de vraag. Negen landen in de V-raad moeten instemmen en geen van de vijf landen met vetomacht (VS, VK, Frankrijk, China en Rusland) mogen hun veto uitspreken. De VS heeft al gezegd dat het momenteel geen actie verlangt van de raad.

Waar zijn de inwoners van Gaza nog veilig?

Sinds oktober zijn inwoners van Gaza op de vlucht voor Israëlische bombardementen en beschietingen. Het gebied waar ze naartoe kunnen, wordt steeds kleiner. Bekijk in de video hieronder waar het nog relatief veilig is in de Gazastrook.

Waar is het nog veilig in Gaza?

Witte Huis: geen nieuwe gevechtspauze in Gaza, ook geen gevechtsdeadline voor Israël

Een nieuwe gevechtspauze tussen Israël en Hamas zit er nog niet in, heeft het Witte Huis gemeld. Het vorige staakt-het-vuren ging op 24 november in en duurde uiteindelijk een week. In die periode liet Hamas gijzelaars vrij en Israël Palestijnse gevangenen. De twee strijdende partijen hebben elkaar de schuld ervan gegeven dat die gevechtspauze niet opnieuw verlengd werd.

Het Witte Huis heeft ook duidelijk gemaakt dat het Israël geen harde deadline heeft gegeven om de grote gevechtsoperaties tegen Hamas in Gaza te stoppen. Als de oorlog nu zou eindigen, zou Hamas nog altijd een bedreiging blijven vormen, stelde de nationale veiligheidsadviseur John Finer in een toespraak op het Aspen Security Forum.

Hij zei ook dat er wat de VS betreft nog veel Hamas-doelen bestaan voor Israël in het zuiden van Gaza.

Legerwoordvoerder over arrestaties: we onderzoeken wie link heeft met Hamas

Woordvoerder Hagari van het Israëlische leger heeft op een persconferentie gereageerd op de foto's van gevangengenomen Palestijnen. Hij erkent dat nog moet blijken of dit allemaal Hamas-strijders zijn.

"Ze verstoppen zich ondergronds en komen uit schachten en gebouwen tevoorschijn. We onderzoeken wie een link heeft met Hamas en wie niet. We arresteren ze en ondervragen ze", zei hij op een vraag van een journalist.

Demonstraties in meerdere treinstations

Op meerdere stations is vanavond weer gedemonstreerd voor beëindiging van de oorlog in Gaza. In Leeuwarden waren er ongeveer 25 pro-Palestijnse demonstranten. Ze riepen leuzen als: "Rutte schaam je, bloed aan je handen". Op een bord stonden namen van slachtoffers. Ook in Haarlem en op Den Haag CS waren pro-Palestijnse demonstraties met tientallen deelnemers.

In Leiden was een demonstratie bij een vestiging van het Deense defensiebedrijf Terma Group, dat onderdelen maakt voor F-35-toestellen die door Israël boven Gaza worden ingezet.

Eerder vandaag liepen in Den Haag honderden mensen mee in een stille tocht van Christenen voor Israël en het CIDI voor de Israëlische gijzelaars die nog door Hamas worden vastgehouden.

  • CAMJO media
    Demonstratie in Leeuwarden
  • Mizzle Media
    Demonstratie in Haarlem
  • Regio15.nl
    Demonstratie in Den Haag

Foto's beelden gevangengenomen Gazanen maken veel los

Op sociale media duiken foto's op van groepen vrijwel ontklede mannen die door Israëlische militairen onder schot worden gehouden of in vrachtwagens worden vervoerd.

Bij de foto's die de Israëlische krant Haaretz publiceert staat dat het Hamas-strijders in het noorden van Gaza zijn die zich hebben overgegeven. "Dit is de grootste overgave sinds het begin van de oorlog", schrijft de krant. The Times of Israel retweet een foto van geblinddoekte en ontklede mannen. Ook hier staat bij dat ze zich hebben overgegeven.

Een van de foto's die rondgaan op sociale media

In Arabische posts wordt een vergelijking gemaakt met de behandeling van gevangenen door terreurgroep IS en zelfs de massamoord op duizenden moslimmannen in Srebrenica in 1995. Er zijn geen aanwijzingen dat zoiets is gebeurd of staat te gebeuren.

  • Haaretz
  • Haaretz

Ook zijn er geluiden dat Israël geen onderscheid maakt tussen Hamas-strijders en gewone burgers. De voormalige Griekse minister van Financiën Varoufakis schrijft dat een mensenrechtenactivist op een van de foto's uit Noord-Gaza een vriend heeft herkend. "Ik smeekte hem om te vertrekken", zou de mensenrechtenactivist hebben gezegd. "Maar hij antwoordde dat dat niet kon vanwege zijn gehandicapte dochter en bejaarde moeder."

Volgens Arabische media is de omcirkelde man de journalist Dia Kalout.

Zoon Israëlische minister komt om in Gaza

De oorlog in Gaza heeft ook het leven gekost aan een zoon van een lid van het Israëlische oorlogskabinet. De 25-jarige Gal Meir Eizenkot kwam om bij gevechten in het noorden van de Gazastrook, meldt de Israëlische regering. Gal Meir Eizenkot is een zoon van Gadi Eizenkot. Die was tussen 2015 en 2019 commandant van het Israëlische leger en is nu minister zonder portefeuille in het oorlogskabinet.

De regering gaf geen details over de dood van de militair. Volgens The Times of Israël kwam hij om in de buurt van het Jabalia-vluchtelingenkamp toen een bom ontplofte bij een tunnelschacht. Hij raakte zwaargewond en stierf in een ziekenhuis in Israël.

Vader Gadi Eizenkot, in 2019

Voor burgerjournalisten in Gaza wordt het werk steeds moeilijker

Voor burgerjournalisten in Gaza wordt het werk steeds moeilijker

Ze worden ook wel de oren en ogen van Gaza genoemd. De burgerjournalisten die daar, vaak via hun eigen socialemediakanalen, ervaringen en verhalen delen met miljoenen volgers wereldwijd. Maar hoe langer de oorlog duurt, hoe moeilijker hun werk wordt.

VN-noodhulpcoördinator: 'Veelbelovende gesprekken over openen tweede grensovergang'

Volgens VN-noodhulpcoördinator Martin Griffiths worden er "veelbelovende" gesprekken gevoerd over het openen van een grensovergang tussen Israël en Gaza. Het gaat om Kerem Shalom, vlak bij de Egyptische grens. Als deze overgang opengaat, zou het aantal hulpgoederen dat Gaza in kan flink opgeschroefd kunnen worden, aldus Griffiths.

"We zijn nog in onderhandeling. Er zijn positieve tekenen die erop wijzen dat de grensovergang snel open kan", zei Griffiths tegen journalisten in Genève. "Het zou het eerste wonder zijn dat we hebben gezien in weken, en een enorme boost voor het logistieke proces van de humanitaire operatie." Volgens Griffiths staan Israël en Egypte in toenemende mate open voor het openen van de tweede grensovergang.

Voordat de oorlog begon, kwam 60 procent van alle hulpgoederen via de Kerem Shalom-overgang Gaza binnen. De enige grensovergang die nu open is, de Rafah-overgang tussen Gaza en Egypte, is eigenlijk niet bedoeld voor vrachtwagens, maar voor voetgangers.

Israëlische media: boer omgekomen bij beschieting vanuit Libanon

Verschillende Israëlische media melden dat een 60-jarige boer is omgekomen bij een anti-tankaanval vanuit Libanon. Hezbollah zou de raket hebben afgeschoten richting de Israëlische grensplaats Matat, vlak bij de Libanese grens. Volgens het Israëlische leger werd de plaats onder vuur genomen door meerdere raketten.

Het dodelijke projectiel raakte de boerderij van de Israëliër in het plaatsje Fassuta, op ongeveer 3 kilometer afstand van Matat.

Het Israëlische leger zegt dat het helikopters en tanks heeft ingezet om terug te slaan. Premier Netanyahu bezocht vandaag troepen aan de Libanese grens. Naar aanleiding van de dood van de man zei hij: "Als Hezbollah ervoor kiest om een volledige oorlog te beginnen, dan zorgen zij er zelf voor dat Beiroet en zuidelijk Libanon veranderen in Gaza en Khan Younis."

Autoriteiten Gaza: ruim 17.100 doden sinds uitbreken oorlog

Sinds het uitbreken van de oorlog op 7 oktober zijn 17.177 mensen in Gaza om het leven gekomen. Dat meldt het ministerie van Gezondheid in Gaza, dat onder controle staat van Hamas. Volgens het ministerie raakten zo'n 46.000 mensen gewond.

Alleen al in de afgelopen 24 uur zouden er 350 mensen zijn omgekomen en 1900 mensen gewond geraakt door Israëlische aanvallen op de Gazastrook.

Mensenrechtenorganisaties: 'aanval op journalisten Libanon is oorlogsmisdaad'

Amnesty International en Human Rights Watch vinden dat een aanval op journalisten in Libanon op 13 oktober moet worden behandeld als een oorlogsmisdaad. Een journalist kwam hierbij om het leven, zes anderen raakten gewond. Vandaag publiceerden persbureaus Reuters en AFP een onderzoek waaruit blijkt dat de granaat waarmee de journalisten werden beschoten hoogst waarschijnlijk afkomstig was van een Israëlische tank.

Reuters-journalist Issam Abdallah stond op 13 oktober samen met zes andere journalisten in Libanon, dicht bij de grens met Israël. Ze deden verslag van de beschietingen over en weer. Binnen een minuut werd de groep twee keer beschoten door een tank. Abdallah was op slag dood. Zes andere journalisten raakten gewond. De journalisten droegen allemaal een kogelwerend vest en helm waar in grote witte letters 'pers' op stond.

Het Nederlandse onderzoeksinstituut TNO onderzocht, in opdracht van Reuters en AFP, delen van de afgevuurde munitie. Een stuk metaal bleek afkomstig te zijn van een tankgranaat die gebruikt wordt door Israëlische tankbrigades. Terreurgroep Hezbollah en het Libanese leger maken geen gebruik van deze granaten, zeggen militaire experts tegen Reuters.

Amnesty International en Human Rights Watch hebben zelf ook onderzoek gedaan naar het incident. De organisaties analyseerden videobeelden en foto's en spraken met ooggetuigen. Amnesty zegt dat de groep "zichtbaar herkenbaar was als journalisten en dat het Israëlische leger wist, of had moeten weten, dat zij burgers waren."

Een woordvoerder van de Israëlische regering heeft op een persconferentie gereageerd op de bevindingen. Hij zei niet op de hoogte te zijn van de onderzoeken en voegde toe dat Israël "geen burgers aanvalt". "We doen er alles aan om burgers uit de gevarenzone te houden".

Ambulancecentrale niet meer operationeel door brandstoftekort

De ambulancecentrale in Noord-Gaza is niet meer operationeel, zegt de Palestijnse hulporganisatie Rode Halve Maan. "Doordat de brandstof opraakt en de ziekenhuizen in Noord-Gaza zijn gesloten, is het onmogelijk om gewonden en doden te evacueren."

Israël heeft de brandstofleveringen aan de Gazastrook flink aan banden gelegd. Het land zegt dat Hamas de brandstof gebruikt voor militaire doeleinden. Eerder vandaag meldde het kantoor van premier Netanyahu wel dat Israël wat meer brandstof gaat leveren om een "humanitaire instorting" te voorkomen.

'Israëlische luchtaanvallen op 'veilige' stad Rafah'

Het Israëlische leger heeft vannacht luchtaanvallen uitgevoerd op de stad Rafah, waarbij zeker een dode en meerdere gewonden zijn gevallen. Dat meldt nieuwszender Al-Jazeera. Het leger riep Palestijnen eerder deze week juist op om naar Rafah te gaan omdat ze daar veilig zouden zijn. Een correspondent van Al-Jazeera zegt dat er door de luchtaanvallen zeker vijf huizen zijn vernietigd.

'Journalist in Libanon werd gedood door Israëlische tank'

Journalist Issam Abdallah, die 13 oktober om het leven kwam bij een beschieting in Libanon, werd gedood door een granaat die werd afgevuurd door een Israëlische tank.

Dat meldt persbureau Reuters, dat onderzoek heeft gedaan naar het incident. Daarvoor schakelde het ook het Nederlandse onderzoeksinstituut TNO in, dat delen van de afgevuurde munitie analyseerde in een laboratorium in Den Haag. Daaruit bleek dat een stuk metaal afkomstig was van een 120mm-granaat die werd afgevuurd door een tank.

Een onderzoeker van de Britse denktank Royal United Services Institute (RUSI) zegt dat Israëlische tankbrigades met deze munitie schieten. Terreurgroep Hezbollah en het Libanese leger maken geen gebruik van deze granaten, aldus militaire experts tegen Reuters. Op basis daarvan wijst het persbureau Israël aan als dader.

Reuters legde de bevindingen voor aan het Israëlische leger en stelde onder meer de vraag of Israël doelbewust journalisten beschoot. "We richten niet op journalisten", was het antwoord van luitenant-kolonel Richard Hecht. Hij gaf verder geen commentaar.

Journalist Abdallah stond op 13 oktober samen met zes andere journalisten in Libanon, dicht bij de grens met Israël. Ze deden verslag van de beschietingen over en weer en droegen allemaal een kogelwerend vest en helm. Daarop stond meestal ook 'pers' in grote witte letters.

Binnen een minuut werd de groep twee keer beschoten door een tank. De camera's van de journalisten werden door de impact omvergeblazen maar legden de inslagen en de paniek die volgde alsnog vast. Reuters-journalist Abdallah was op slag dood. Fotograaf Christina Assi van het Franse persbureau AFP kreeg een granaatscherf in haar been.

De camera's legde haar geschreeuw vast. "Wat is er gebeurd? Ik voel mijn benen niet meer!":

Nieuwe hulp Israël niet door Senaat

Republikeinen in de Amerikaanse Senaat hebben een hulppakket ter waarde van 102 miljard euro voor onder meer Oekraïne en Israël tegengehouden. Ruim de helft van de steun was bedoeld voor Oekraïne en 14 miljard voor Israël.

Ze vinden dat eerst de problemen in eigen land moeten worden opgelost, voordat wordt gekeken naar het buitenland. De Republikeinen willen daarom alleen instemmen met het steunpakket als er in de Verenigde Staten strengere maatregelen komen bij de grens met Mexico.

Jordanië dropt voor de vierde keer hulpgoederen boven Gaza

Jordanië heeft voor de vierde keer medische hulpgoederen boven Gaza gedropt. Eenheden van de luchtmacht duwden kisten, die vastzaten aan een parachute, uit een vliegtuig boven een ziekenhuis in de stad Khan Younis.

Er is een flink tekort aan medicijnen en andere medische hulp doordat er maar beperkt vrachtwagens worden toegelaten in de Gazastrook.

Zo ziet zo'n dropping eruit:

Luchtmacht van Jordanië dropt medische hulpgoederen boven Gaza

EU-buitenlandchef wil actie van Veiligheidsraad rond Gaza

EU-buitenlandchef Josep Borrell wil dat Malta en Frankrijk, de twee EU-lidstaten die in de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties zitten, zich achter VN-topman Guterres scharen. Volgens hem moet de Veiligheidsraad "onmiddellijk in actie komen om een volledige instorting van de humanitaire situatie in Gaza te voorkomen".

Borrell wil dat de twee EU-lidstaten in de Veiligheidsraad en "gelijkgestemde partners" de VN-topman steunen nu hij een beroep heeft gedaan op artikel 99 van het VN-handvest. Daarmee kan Guterres de aandacht vestigen op een gebeurtenis die een bedreiging voor de vrede en veiligheid in de wereld vormt.

De VN-Veiligheidsraad is opgericht om de internationale vrede en veiligheid te handhaven. In de raad zitten vijftien landen, waaronder de vijf permanente leden VS, China, Rusland, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk. Daarnaast zijn er tien zetels die beurtelings voor twee jaar worden bezet door de overige 188 lidstaten.

WHO: 'Gezondheidssysteem Gaza op instorten'

Het gezondheidssysteem in Gaza staat op het punt om totaal in te storten. Dat zegt WHO-baas Tedros Adhanom Ghebreyesus in een statement. "Gaza kan het zich niet veroorloven nog meer ziekenhuizen te verliezen en er staat weer een ziekenhuis op het punt te sluiten", verwijst hij naar het Kamal Adwan-ziekenhuis in het noorden van Gaza. "Dit zal duizenden mensen essentiële zorg ontnemen."

Tedros sprak ook zijn steun uit aan VN-topman Guterres, die een beroep deed op artikel 99 van het VN-handvest. Dat wordt alleen gebruikt als de VN-topman een gebeurtenis onder de aandacht wil brengen die een bedreiging voor de vrede en veiligheid in de wereld vormt. Ook riep de baas van de WHO nogmaals op tot een staakt-het-vuren. Tot ergernis van Israël, dat vindt dat Guterres de dreiging voor Israël van Hamas bagatelliseert.

Felle kritiek Israël op Guterres

De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Eli Cohen heeft felle kritiek geuit op VN-topman Guterres. Laatstgenoemde zei gisteren dat de openbare orde in Gaza volledig op instorten staat en dat het niet mogelijk is hulp het gebied in te brengen. Guterres deed voor die waarschuwing een beroep op artikel 99 van het VN-handvest, dat alleen gebruikt wordt als de VN-topman een gebeurtenis onder de aandacht wil brengen die een bedreiging voor de vrede en veiligheid in de wereld vormt. Het was voor het eerst dat Guterres, die sinds 2017 aan het roer van de VN staat, dat artikel gebruikte.

De Israëlische minister noemt de ambtstermijn van Guterres nu "een gevaar voor de wereldvrede". De oproep van Guterres voor een staakt-het-vuren en het beroep van de VN-topman op artikel 99, betekent wat Cohen betreft "steun voor de terreurorganisatie Hamas, en goedkeuring voor de moord op ouderen, de ontvoering van baby's en de verkrachting van vrouwen". De minister zegt dat "iedereen die voor wereldvrede is, de bevrijding van Gaza van Hamas moet steunen".

Israël laat meer brandstof toe tot Gazastrook

Israël zal meer brandstof toelaten tot de Gazastrook, meldt het kantoor van premier Netanyahu. Een "minimale" toename is volgens Israël nodig om epidemieën en een "humanitaire instorting" van Gaza te voorkomen, zo meldt het kantoor.

De Verenigde Staten hadden Israël eerder opgeroepen meer hulpgoederen voor de Gazastrook toe te staan. Israëlische media melden dat Washington wil dat de dagelijkse levering van 60.000 liter brandstof wordt verdubbeld, of zelfs wordt verdrievoudigd. Volgens Al Jazeera gaat het nu om 120.000 liter.

Het kantoor van Netanyahu zegt dat de minimale hoeveelheid brandstof "van tijd tot tijd" wordt bepaald door het Oorlogskabinet. Daarbij wordt rekening gehouden met de humanitaire situatie in de Gazastrook, aldus het kantoor.

Israël heeft de brandstofleveringen aan de Gazastrook sterk aan banden gelegd. Het land zegt dat Hamas de brandstof gebruikt voor militaire doeleinden. Mensenrechtenorganisaties zeggen dat het brandstoftekort leidt tot grote problemen in het zorgsysteem in de Gazastrook.

Een tankwagen in de Gazastrook, eind november

Welkom

Goedemorgen, en welkom. In dit liveblog houden we je de hele dag op de hoogte van de ontwikkelingen rond de oorlog tussen Israël en Hamas. De ontwikkelingen van gisteren kun je hier teruglezen.