'Leger omsingelt huis Hamas-leider Sinwar' • Guterres waarschuwt Veiligheidsraad

Liveblog gesloten

Dit liveblog is nu gesloten. We gaan verder in een nieuw liveblog.

'Verkrachting wordt ook ingezet om vijand te verzwakken'

De Britse oorlogsjournalist Christina Lamb kwam deze week terug uit Israël, waar ze met getuigen en overlevenden sprak van verkrachtingen door Hamas-strijders. Na de terreuraanslag van 7 oktober verschenen al eerste berichten van seksueel geweld, maar in de afgelopen dagen komen steeds meer getuigenissen naar buiten.

In Israël zijn aanwijzingen dat Hamas-strijders geïnstrueerd werden om vrouwen te verkrachten tijdens de aanval. Volgens Lamb zijn er verschillende redenen om verkrachting bewust in te zetten tijdens conflicten. "Het is, verdrietig genoeg, een effectieve manier om mensen te vernederen en terroriseren. Het kan daarom worden ingezet om mensen uit een gebied te verdrijven."

Lamb doet al jaren onderzoek naar verkrachting als oorlogswapen. Ze zegt tegen Nieuwsuur dat dit "wapen" steeds vaker wordt ingezet. "Ik ben al 35 jaar oorlogsverslaggever en ik zie het steeds meer gebeuren in de laatste tien jaar." Als voorbeelden noemt ze de honderden meisjes die in 2017 werden ontvoerd door Boko Haram, verkrachtingen van Rohingya vrouwen in Myanmar, verkrachtingen door Russische soldaten in Oekraïne en seksueel geweld in Zuid-Sudan.

Het kan ook gaan om wraak, zegt Lamb. "Het lijkt erop dat dat de motivatie was voor de Russen." Volgens Lamb deed Hamas het om de vijand, Israël, te wijzen op zijn zwakte. "Met seksueel gewend zeg je tegen de vijand dat ze hun vrouwen en meisjes niet kunnen beschermen. Dat is een heel effectief wapen. En het is veel goedkoper dan een machinegeweer."

G7-leiders roepen op tot nieuwe gevechtspauze

De leiders van de G7 hebben de strijdende partijen opgeroepen tot een nieuwe gevechtspauze. Dat deden ze na afloop van een virtuele meeting.

"Er is dringend meer actie nodig om iets te doen aan de verslechterende humanitaire crisis in Gaza en om het aantal burgerdoden te minimaliseren. We roepen op tot verdere gevechtspauzes om dat mogelijk te maken", staat in een gezamenlijke verklaring

De leiders van de zeven vooraanstaande industrielanden riepen ook Iran op om Hamas niet meer te steunen, net zo min als Hezbollah en de Houthi-rebellen in Jemen.

Leger: 411 Israëlische militairen gedood sinds 7 oktober

Bij de gevechten in de Gazastrook is vandaag een Israëlische militair omgekomen, wat het totale aantal gedode militairen sinds 7 oktober aan Israëlische zijde op 411 brengt.

Het Israëlische leger houdt op zijn website een lijst bij van omgekomen militairen.

Legerwoordvoerder: 'Hamas-leider Sinwar niet bovengronds'

Een woordvoerder van het Israëlische leger heeft gezegd dat Hamas-leider Yahya Sinwar "niet boven de grond is".

Premier Netanyahu had eerder laten weten dat Israëlische troepen het huis van Sinwar omsingelen in Khan Younis. Hij voegde eraan toe dat het de taak van de militairen ter plaatse is "Sinwar te bereiken en hem te doden". Ook zei hij dat dat "zo snel mogelijk" moet gebeuren.

Getuigen in Khan Younis hadden eerder tegen Reuters gezegd dat Israëlische tanks het huis van Sinwar waren genaderd, maar dat niet duidelijk was of hij of zijn familie aanwezig was. Israël gaat er vanuit dat veel leiders en gewapende strijders van Hamas zich in ondergrondse tunnels bevinden.

Guterres doet beroep op artikel 99, waarschuwt VN-Veiligheidsraad

VN-topman António Guterres heeft in een brief aan de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties een waarschuwing gegeven over de situatie in Gaza. Volgens de secretaris-generaal staat de openbare orde in Gaza volledig op instorten en is het niet mogelijk hulp het gebied in te brengen.

Voor de waarschuwing deed Guterres een beroep op artikel 99 uit het handvest van de Verenigde Naties. een artikel dat zelden wordt aangehaald. Artikel 99 wordt alleen gebruikt als het hoofd van de organisatie een gebeurtenis onder de aandacht wil brengen die een bedreiging voor de vrede en veiligheid in de wereld vormt.

"We hebben te maken met een ernstig risico op het instorten van het humanitaire systeem", schrijft Guterres. "De situatie verslechtert snel richting een catastrofe met mogelijk onomkeerbare gevolgen voor de Palestijnen en voor de vrede en veiligheid in de regio. Dat moet koste wat kost voorkomen worden."

Poetin in Saudi-Arabië voor overleg over Israël en Gaza

De Russische president Poetin is in Saudi-Arabië aangekomen voor overleg over de oorlog tussen en Israël en Hamas, melden Russische persbureaus. Poetin spreekt met de Saudische kroonprins Mohammed bin Salman.

Het overleg gaat naar verwachting niet alleen over het conflict in het Midden-Oosten, maar ook over olie en Oekraïne. Het bezoek volgt op een daling van de olieprijzen, ondanks een voornemen van de landen van de OPEC+ om de olieproductie te beperken.

Het bezoek aan Saudi-Arabië volgt op een eerste stop in Abu Dhabi, waar Poetin met president Mohammed Bin Zayed Al Nahyan van de Verenigde Arabische Emiraten heeft gesproken.

Netanyahu: 'Leger omsingelt huis Hamas-leider Sinwar'

Israëlische troepen zijn bezig het huis van de belangrijke Hamas-leider Yahya Sinwar te omsingelen. Dat zegt premier Netanyahu in een opgenomen video, meldt persbureau Reuters.

"Gisteren zei ik dat onze troepen overal in de Gazastrook kunnen komen. Vandaag omsingelen ze het huis van Sinwar. Zijn huis is misschien niet zijn fort en hij kan ontsnappen, maar het is een kwestie van tijd voordat we hem pakken", aldus de Israëlische premier.

EU: meer geld naar bestrijding haatmisdrijven

De Europese Commissie trekt meer geld uit om haatmisdrijven tegen te gaan. Er wordt 30 miljoen euro besteed aan de bescherming van gebedshuizen. Een deel daarvan (5 miljoen euro) is bedoeld voor het aanpakken van antisemitisme.

"In Europa is een alarmerende toename van haatzaaien en haatmisdrijven te zien en aangetoond is dat vooral de joodse en islamitische gemeenschappen het doelwit zijn", schrijft de Europese Commissie in een verklaring.

De commissie wil strengere regels om haatzaaien op internet aan te pakken. De komende drie maanden moeten die worden vastgelegd in een gedragsrichtlijn voor online platforms. De huidige code of conduct dateert uit 2016.

Bevrijde gijzelaars woedend tijdens ontmoeting met Netanyahu

Bevrijde Israëlische gijzelaars hebben gisteren premier Netanyahu ontmoet. Uit gelekte geluidsopnames blijkt dat sommigen van hen woedend zijn over de handelwijze van het oorlogskabinet, staat op de Israëlische nieuwssite Ynet.

Een vrouwelijke ex-gijzelaar, wier man nog steeds gegijzeld is, zei dat de ze tijdens hun gevangenschap het gevoel hadden dat niemand iets voor hen deed. "Feit is dat ik vastzat in een verborgen ruimte die werd gebombardeerd, en we moesten daar weg terwijl we gewond waren. Om nog maar te zwijgen over de helikopter die ons beschoot op weg naar naar Gaza."

Ook een andere bevrijde gijzelaar is kwaad over de Israëlische bombardementen. "Iedere dag was extreem zwaar. We zaten in tunnels, doodsbang dat het niet Hamas maar Israël zou zijn dat ons zou doden."

Leger Israël: tunnels vernietigd op Westoever

Tijdens een operatie in de stad Jenin op de Westelijke Jordaanoever heeft het Israëlische leger samen met de veiligheidsdienst Sjien Beet en de grenspolitie tunnels en plaatsen waar explosieven werden geproduceerd vernietigd, meldt het Israëlische leger zelf. Tijdens de actie kwam het tot gevechten waarbij volgens het leger van beide zijden geschoten werd. Een Israëlische militair raakte lichtgewond. De Israëlische autoriteiten arresteerden tien personen op op verdenking van terrorisme.

Het Israëlische leger heeft tijdens de actie ook wapens in beslag genomen, explosieven onschadelijk gemaakt en munitie, militair materieel en contant geld gevonden. Op andere plaatsen op de Westoever werden nog eens zestien personen aangehouden, drie daarvan worden ervan verdacht samen te werken met Hamas, aldus het leger.

Met haar hond onder haar pyjama in de tunnels van Hamas

De Israëlische Mia van 17 werd op 7 oktober met een deel van haar familie door Hamas ontvoerd uit een kibboets bij de grens met Gaza. Ze nam haar hondje, verstopt onder haar pyjama mee, de tunnel van Hamas in. Eind november kwam ze vrij met haar hond.

Families vrezen voor leven Israëlische gijzelaars

Familieleden maken zich zorgen over de gezondheid van Israëlische gijzelaars, schrijven ze in een brief aan het Israëlische oorlogskabinet. Ze vragen de regering om onmiddellijke actie om hun vrijlating te bewerkstelligen.

In de brief staat dat zeker een derde van de gijzelaars lijdt aan "onderliggende ziekten die regelmatige medische behandeling vergen", en dat het ontbreken van medische zorg kan leiden tot een "onmiddellijk gevaar voor hun leven" of "onomkeerbare complicaties zoals een hersenbloeding of hartaanval".

De familieleden voegen eraan toe dat veel gijzelaars gewond zijn geraakt bij de aanval van Hamas op 7 oktober. Ze zeggen informatie te hebben dat de gezondheidstoestand van sommige gijzelaars is verslechterd sinds hun ontvoering.

Raketten afgevuurd op zuiden en noorden Israël

Terwijl de gevechten in de Gazastrook in alle hevigheid doorgaan, worden er vanuit Gaza ook nog steeds raketten op Israël afgevuurd. Rond 15.00 uur ging het luchtalarm af op meerdere plaatsen, meldt de krant Haaretz. Bij Beer Sheva werden tien projectielen onschadelijk gemaakt door het Israëlische anti-raketsysteem Iron Dome.

Eerder liet het Israëlische leger op Telegram weten dat het een raket had onderschept die richting Eilat was gelanceerd, en dat het gereageerd had op "een aantal lanceringen vanuit Libanon". Op meerdere plaatsen in Libanon heeft het Israëlische leger luchtaanvallen uitgevoerd.

Israël woedend over late internationale reactie op seksueel geweld Hamas

In Israël is er veel verontwaardiging dat er nu pas veel internationale aandacht is voor seksueel geweld tijdens de aanval op Israël op 7 oktober door Hamas. Al kort na die terreuraanslag verschenen de eerste verhalen over verkrachtingen, maar in de twee maanden daarna is daar steeds meer over naar buiten gekomen en is er meer onderzoek gedaan. Meer over het seksueel geweld en de reacties in dit artikel:

Israëlische leger zegt grote hoeveelheden wapens en munitie te hebben gevonden

Het Israëlische leger zegt dat het grote hoeveelheden wapens en munitie heeft gevonden in het noorden van de Gazastrook. Het leger laat beelden zien van onder meer langeafstandsraketten, explosieven, drones en antitankraketten.

Israël zegt een aantal wapens mee te nemen naar eigen grondgebied om verder te onderzoeken, de rest zal worden vernietigd.

Volgens Israël zijn de wapens gevonden in een depot vlak bij school en een ziekenhuis.

Erdogan: 'Bufferzone respectloos voor Palestijnen'

De Turkse president Erdogan heeft laten weten niets te zien in een bufferzone tussen de Gazastrook en Israël, wanneer de oorlog beëindigd is. Dat plan werd vorige week geopperd door Israël. Erdogan noemt het "respectloos voor de Palestijnen". Hamas is volgens hem een verzetsorganisatie en geen terreurorganisatie.

Volgens Erdogan moet de toekomst van Gaza na de oorlog worden besloten door het Palestijnse volk en moet Israël de gebieden die het bezet teruggeven. Ook zei hij dat de westerse steun voor Israël, voornamelijk vanuit de VS, de huidige situatie in de regio heeft veroorzaakt.

Erdogan heeft zich eerder fel uitgesproken tegen de Israëlische acties in de Gazastrook en tegen premier Netanyahu.

Opnieuw twee Israëlische militairen gedood in Gaza

Het Israëlische leger meldt de dood van twee militairen in de Gazastrook. De een kwam om tijdens gevechten met Hamas, de ander bij een auto-ongeluk in Gaza.

Volgens Israëlische media zijn er zeker tachtig Israëlische militairen omgekomen in Gaza sinds het begin van het grondoffensief.

Artsen Zonder Grenzen: 'Situatie Rafah buitengewoon nijpend'

Hulporganisaties, waaronder Artsen Zonder Grenzen, noemen de situatie in Rafah, in het zuiden van de Gazastrook, buitengewoon nijpend. "Je vindt ontheemden op straat, in scholen, in moskeeën, in ziekenhuizen, overal", zegt een ooggetuige tegen persbureau AP.

Duizenden mensen zijn naar Rafah gevlucht nadat de gevechtspauze was geëindigd en het Israëlische leger de strijd ook verplaatste naar Khan Younis.

Volgens Artsen Zonder Grenzen is het de afgelopen dagen niet mogelijk geweest om met humanitaire hulp Khan Younis te bereiken. Via de grensovergang Egypte is het wel mogelijk om wat meel en water in Rafah te krijgen.

Palestijnse burgers opgeroepen Khan Younis te verlaten

Via onder meer berichten op sociale media en pamfletten roept het Israëlische leger burgers in het zuiden van de Gazastrook opnieuw op om Khan Younis te verlaten. De burgers worden opgeroepen om naar Rafah, aan de grens met Egypte, of al-Mawasi, een smalle strook aan de kust, te trekken.

In Khan Younis worden hevige gevechten gemeld tussen het Israëlische leger en Hamas.

Hulporganisaties waarschuwen dat Palestijnse burgers bijna geen veilige plek meer hebben om heen te vluchten. Ook is er kritiek dat het Israëlische leger communiceert via sociale media, terwijl Palestijnse burgers lang niet altijd toegang hebben tot elektriciteit en internet.

Bij Israëlische luchtaanvallen op Khan Younis zijn volgens Palestijnse bronnen veel gewonden en doden gevallen vannacht:

Israëlische leger: 'Afgelopen dag 250 doelen bestookt'

Het Israëlische leger zegt dat het de afgelopen dag ongeveer 250 doelen in de Gazastrook heeft bestookt. Volgens Israël zijn daarbij Hamasterroristen gedood. Aantallen worden niet genoemd.

Het leger meldt ook dat troepen "in het hart" van de zuidelijke stad Khan Younis aanwezig zijn. Israël denkt dat verschillende Hamas-leiders daar verscholen zitten. Ook in het noorden van de Gazastrook wordt volgens het leger nog altijd hard gevochten.

Biden: 'Seksueel geweld Hamas met kracht veroordelen'

De Amerikaanse president Biden noemt de berichten over het seksueel geweld op het door Hamas aangevallen muziekfestival in Israël op 7 oktober verschrikkelijk. Hij roept "iedereen" op om de daden te veroordelen. "De wereld kan niet zomaar wegkijken. Het is aan ons allemaal om het seksuele geweld van Hamas-terroristen zonder enige twijfel met kracht te veroordelen", aldus Biden.

Ook de Israëlische premier Netanyahu reageerde op de berichten. Hij hekelt het gebrek aan internationale reacties. Tijdens zijn persconferentie schakelde hij over naar het Engels om zijn punt te benadrukken. "Ik zeg tegen de vrouwenrechtenorganisaties en de mensenrechtenorganisaties: jullie hebben gehoord van de verkrachting van Israëlische vrouwen, de vreselijke wreedheden, de seksuele verminking. Waar zijn jullie in vredesnaam?"

CNN: VS houdt rekening met grondoorlog tot januari

De Amerikaanse regering houdt er volgens CNN rekening mee dat het Israëlische grondoffensief in Gaza nog enkele weken duurt. De nieuwszender baseert zich op meerdere bronnen rond de regering in Washington. Volgens die bronnen wordt daarna, mogelijk in januari, ingezet op een andere strategie, met minder intensieve gevechten, die zich specifiek richt op Hamas-militanten en leiders.

Tegelijkertijd zijn er volgens CNN zorgen binnen de Amerikaanse regering over het vervolg van de grondoorlog. Tegen Israël zou in felle bewoordingen zijn gezegd dat meer moet worden gedaan om burgerslachtoffers in Gaza te voorkomen. Afgelopen weekend zei minister Austin van Defensie al dat Israël een strategische nederlaag riskeert als het "de burgerbevolking in de armen van de vijand drijft" door niet meer rekening te houden met de burgers.

Het ministerie van Volksgezondheid van Gaza, dat onder controle staat van Hamas, becijfert het aantal slachtoffers van Israëlische aanvallen op de Gazastrook op ruim 15.000. Dat aantal is niet onafhankelijk te verifiëren.

AzG: situatie Al-Aqsa-ziekenhuis kritiek

Het Al-Aqsa-ziekenhuis in Gaza raakt door de voorraden brandstof en medische hulpmiddelen heen, waarschuwt Artsen zonder Grenzen. Op X zegt de hulporganisatie dat sinds het einde van de gevechtspauze, afgelopen vrijdag, 150 tot 200 gewonden per dag binnenkomen in het het ziekenhuis in het midden van de Gazastrook. "Essentiële spullen om hen te behandelen raken op."

Het ziekenhuis heeft volgens AzG dringend behoefte aan medisch gereedschap, medicijnen en spalken.

BBC: bewijs voor seksueel geweld Hamas

Er is steeds meer bewijs dat vrouwen door Hamas seksueel werden misbruikt en verminkt tijdens de aanval op Israël op 7 oktober, meldt de BBC. Al snel na de aanval waren er verhalen over verkrachtingen en verminkingen door Hamas; nu heeft de BBC een zeer uitgebreid onderbouwd onderzoek gepubliceerd. Daarin staan huiveringwekkende getuigenissen.

Meer over het BBC-onderzoek lees je in het artikel hieronder. Let op: dat artikel bevat beschrijvingen van seksueel geweld.

Woordvoerder VS: Israël doet te weinig om benzinelevering Gaza toe te staan

De Israëlische regering moet meer doen om de levering van brandstof aan de Gazastrook toe te staan, meldt woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken Matthew Miller. "Er moet meer komen en dat hebben we ook duidelijk gemaakt aan de Israëlische regering."

Gisteren werd 69.000 liter brandstof toegelaten tot de Gazastrook via Egypte, meldden de Verenigde Naties. Zondag ging het om ongeveer dezelfde hoeveelheid. Dat is een stuk minder dan de ruim 100.000 liter brandstof die tijdens de gevechtspauze dagelijks het gebied binnen mocht komen.

Vanwege brandstoftekorten kunnen generatoren in ziekenhuizen niet altijd draaien. Ook telefoonverbindingen vallen regelmatig uit vanwege een gebrek aan brandstof bij stroomgeneratoren.

Nieuw liveblog

Welkom in dit liveblog over de oorlog tussen Israël en Hamas. De laatste ontwikkelingen van dinsdag kun je hier teruglezen.