Verkiezingsblog
NOS NieuwsAangepast

'VVD, NSC en BBB zien dat Wilders niet te negeren is' • Lijsttrekkers wijzen morgen verkenner aan

In dit liveblog houden we je op de hoogte van de uitslagen en al het andere nieuws rond de verkiezingen.

  • Prognose ANP: PVV 37 zetels, GroenLinks-PvdA 25, VVD 24
  • Lijsttrekkers wijzen morgen een verkenner aan
  • Een kabinet met Wilders is een optie geworden
  • VVD-leider Yesilgöz vindt dat het initiatief nu bij PVV en NSC ligt
  • NSC-leider Omtzigt geeft nog geen uitsluitsel over eventuele samenwerking met de PVV
  • Bekijk hier alle uitslagen en kijk welke coalities mogelijk zijn
liveblog gesloten

Dit liveblog is gesloten

We gaan verder in een nieuw liveblog .

De Peilers over winst PVV: 'Ga snel formeren, het land staat in brand'

In de serie De Peilers trekken we al een aantal weken met ons mobiele stemhokje door Nederland. In deze aflevering bespreken we in Apeldoorn de voorlopige uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen. En kijken we of de mensen daar een kabinet-Wilders zien zitten.

De Peilers over winst PVV: 'Ga snel formeren, want het land staat in brand'

Hoe gaat het morgen verder?

Morgenochtend om 10.30 uur zijn de fractievoorzitters allemaal uitgenodigd door Kamervoorzitter Vera Bergkamp. Zij zullen een verkenner aanwijzen die op verzoek van de PVV en met instemming van de andere partijen gaat onderzoeken welke coalities er mogelijk zijn. De combinatie PVV, VVD, NSC en BBB ligt op dit moment het meest voor de hand.

Deze verkenner gaat vanaf volgende week inventariseren hoe de verschillende partijen tegen de verkiezingsuitslag aankijken en wat zij met hun partij willen. Als alles gaat volgens plan dan wordt de naam van de verkenner morgen meteen bekend en zal deze persoon ook een toelichting op de opdracht geven.

Van der Plas: 'Veel mensen hebben voor een mildere Geert gestemd'

BBB-leider Van der Plas ziet een coalitie met de VVD, NSC en PVV wel zitten. Dat zei ze eerder vandaag op een partijbijeenkomst in Deventer.

Van der Plas: 'Wilders heeft beloofd milder te zijn, dat moet hij waarmaken'

'VVD, NSC en BBB zien dat Wilders niet te negeren is'

Yesilgöz: het initiatief ligt niet bij ons

VVD-leider Yesilgöz herhaalde vandaag na overleg met haar fractie dat het initiatief voor de formatie niet bij haar partij ligt.

Yesilgöz: 'Initiatief ligt bij PVV en NSC, niet bij ons'

Hoe wordt er gereageerd in steden met veel PVV-stemmers?

Hoe reageert Nederland op de verrassend grote verkiezingsoverwinning van de PVV? In gebieden waar Geert Wilders bovengemiddeld scoorde, zijn veel kiezers blij en hopen ze dat hij de kans krijgt om zijn beloftes waar te maken, zeggen ze tegen de NOS en de regionale omroepen.

Lees hier verder:

Demonstraties in Utrecht en Amsterdam tegen uitsluiting

Bij het stadhuis in Utrecht is gedemonstreerd naar aanleiding van de winst van de PVV bij de verkiezingen. Aan het begin van de avond verzamelden zich meer dan duizend mensen om zich uit te spreken tegen uitsluiting, meldt RTV Utrecht .

De demonstranten stonden schouder aan schouder en riepen klappend "You are not alone". Het protest was een initiatief van de lokale partijvoorzitters Charifa Soulami (GroenLinks) en Matthijs Kleij (PvdA).

Demonstranten bij de solidariteitsactie rond het Utrechtse stadhuis

Aansluitend was er een demonstratie die volgens de gemeente was georganiseerd door de linkse beweging Antifa, waar volgens persbureau ANP zo'n vierhonderd mensen op af waren gekomen. Die betoging was niet bij de gemeente aangekondigd.

Daar was ook een groep van enkele tientallen tegenbetogers. Volgens de gemeente was het daardoor even onrustig, maar is die groep uiteindelijk vertrokken. De politie was aanwezig met onder meer paarden. Van confrontaties was geen sprake, zegt een politiewoordvoerder.

De politie hield tegendemonstranten op afstand

Op de Dam in Amsterdam hebben zich ook demonstranten verzameld voor een protest naar aanleiding van de verkiezingsuitslag. Stadsomroep AT5 meldt dat er zo'n duizend mensen aanwezig zijn.

Russische staatstelevisie content met winst PVV

Op de Russische staatstelevisie wordt verheugd gereageerd op de overwinning van Geert Wilders. In een filmpje op X is een fragment te zien van een talkshow waar propaganda van het Kremlin wordt verkondigd.

"Hij gaat stoppen met het helpen van Oekraïne, wil dat er onmiddellijk onderhandeld wordt met Rusland en hij wil dat alle Oekraïense vluchtelingen Nederland verlaten", is er te horen.

Burgemeester Arnhem teleurgesteld over opkomst

Burgemeester Marcouch van Arnhem is teleurgesteld dat ondanks een uitgebreide campagne de verkiezingsopkomst in zijn stad onder het landelijke gemiddelde is gebleven. 72,1 procent van de kiezers ging in Arnhem naar de stembus. Landelijk nam 77,8 procent van de stemgerechtigden de moeite om naar een stemlokaal te gaan.

"Dat is verdrietig", zegt Marcouch tegen persbureau ANP. "Het waren er nog minder dan bij de landelijke verkiezingen in 2021, hoewel het landelijke opkomstcijfer woensdag ook lager was. Toch betekent het dat ongeveer 35.000 stemgerechtigden niet naar de stembus zijn gegaan en dat vind ik te veel."

Marcouch zette zich de afgelopen tijd in om de opkomst op te krikken. Zo ging hij in gesprek met jongeren die voor het eerst mochten stemmen en seilde hij ab van de Eusebiuskerk.

Marcouch met jongeren in gesprek over de verkiezingen, begin deze maand

Ook na fractieoverleg NSC geen duidelijkheid over PVV

NSC-voorman Pieter Omtzigt hult zich ook na het eerste overleg van zijn fractie in nevelen over een mogelijke samenwerking met de PVV van Geert Wilders. "Wij zullen ons standpunt aan de verkenner duidelijk maken", zei Omtzigt. "U moet beseffen dat wij in het proces zitten en dat we morgenochtend een volgende fractievergadering hebben."

Omtzigt herhaalde dat hij wil meedenken over de vorming van een coalitie. "Als je twintig zetels hebt dan kun je niet op dag 1 zeggen: we doen niet mee."

Voor de verkiezingen was hij terughoudend over samenwerking met de PVV vanwege de standpunten over de islam en de rechtsstaat. Wie de verkenner wordt, moet morgen duidelijk worden.

Omtzigt: 'Verantwoordelijkheid van volksvertegenwoordigers om regering te vormen'

Uitslagen laatste gemeenten druppelen binnen

Vrijwel alle gemeenten zijn klaar met tellen. De afgelopen uren kwam de uitslag van West Betuwe en Huizen binnen. In beide gemeenten is de PVV de grootste geworden, gevolgd door de VVD. Daarmee is 99,8% procent van alle stemmen geteld. De nieuwste uitslagen veranderen niets aan de voorlopige prognose van het ANP, waarin de PVV op 37 zetels blijft staan.

In Amsterdam is 85 procent van de stemmen geteld, de einduitslag wordt morgen verwacht. Ook de uitslagen van de gemeenten in Caribisch Nederland, Saba, Sint-Eustatius en Bonaire, moeten nog binnenkomen.

De keuzes van de briefstemmers uit het buitenland worden pas volgende week bekend.

Minder animo voor verkiezingen onder jongeren

In de leeftijdsgroep 18 tot 35 jaar gingen dit keer minder mensen naar de stembus dan bij de vorige Tweede Kamerverkiezingen, in 2021. Toen kwam ruim 80 procent van de jonge mensen opdagen, deze keer was dat 73 procent.

De PVV kreeg in de jongste leeftijdsgroep de meeste stemmen, gevolgd door GroenLinks-PvdA, VVD en NSC.

Lees er meer over in dit artikel:

Omtzigt laat weinig los over mogelijke samenwerking met PVV

Pieter Omtzigt van nieuwkomer NSC laat voorafgaand aan de eerste fractievergadering van zijn partij weinig los over samenwerking met de PVV. "We gaan zo als fractie een lijn bespreken van hoe we omgaan met de formatie", aldus Omtzigt, die herhaalde dat hij een ingewikkelde coalitievorming verwacht. "Daarom is het belangrijk dat wij eerst als fractie bespreken hoe dit moet."

NSC wordt genoemd als een van de partijen in een mogelijke coalitie met PVV, VVD en BBB. Omtzigt zei gisteravond na de eerste resultaten dat het land bestuurd moet worden en zijn partij beschikbaar is.

Hij had het over "over de schaduw heen stappen", een uitdrukking die Wilders in de speech voor zijn aanhang ook gebruikte. Omtzigt zei voor de fractievergadering tegen journalisten dat "een aantal van u" gisteren "te snel de conclusie heeft getrokken of wij iets wel of niet gaan doen".

Hij zei ook dat hij de grondwettelijke eed die hij als Kamerlid zal afleggen, erg belangrijk vindt. Daarbij sprak hij over de bescherming van grondrechten als de vrijheid van godsdienst, een censuurverbod en vrijheid van meningsuiting. "U kunt mij daar elke dag op aanspreken."

De bijeenkomst van de nieuwe NSC-fractie, die met twintig zetels in de Kamer komt, werd gevierd met gebak.

Pieter Omtzigt (NSC) staat de pers te woord voorafgaand aan de eerste fractievergadering

Greenpeace voert actie in Hofvijver

Actievoerders van Greenpeace voeren in de Hofvijver in Den Haag actie bij de werkkamer van demissionair premier Rutte. Vanuit het water houden ze een spandoek omhoog met de tekst "Geen klimaatontkenner in het Torentje". Bij de actie zijn vier betogers betrokken.

De actie is vanwege de uitslag van de verkiezingen, die gisteren met grote overmacht werden gewonnen door de PVV van Geert Wilders. Volgens Greenpeace ontkent die partij de ernst van de klimaatcrisis en sluit de PVV mensen uit.

"We hebben een verbinder nodig in het Torentje, niet iemand die bevolkingsgroepen als tweederangsburgers beschouwt en die niet de waarheid vertelt over de klimaatcrisis", zegt Greenpeace-directeur Andy Palmen in een toelichting. "Wilders heeft laten zien dat hij daarvoor niet de juiste persoon is."

Volgens Greenpeace deed demissionair premier Rutte even het raam open om met de actievoerders te praten.

Bij de actie zijn vier betogers betrokken

Nog een minderjarige vast voor mishandeling Baudet

Voor de mishandeling van Forum voor Democratie-leider Baudet is een tweede minderjarige jongen uit Groningen aangehouden als verdachte, laat het Openbaar Ministerie weten. Er zat al een jongen van 15 vast.

Baudet werd maandagavond bij een bijeenkomst in een café in Groningen met een bierfles op zijn hoofd geslagen. Op welke manier de tweede verdachte betrokken zou zijn bij het incident, wil het OM niet zeggen.

Yesilgöz: initiatief bij PVV en NSC

VVD-leider Yesilgöz vindt dat het initiatief in de formatie moet liggen bij de volgens haar twee grote winnaars, PVV en NSC. Na een vergadering met de nieuwe fractie wees ze erop dat haar partij tien zetels heeft verloren: "De kiezer heeft de PVV de grootste gemaakt en Omtzigt van nul naar twintig laten groeien." Volgens haar gaat de VVD nu eerst "de rekening opmaken en het laten bezinken".

Ze voegde eraan toe dat ze nu eerst wil zien waar de winnaars mee komen en dat de VVD niet "in the lead" is.

Op de vraag of de VVD in een coalitie wil stappen onder leiding van PVV-voorman Wilders als premier, antwoordde ze dat de VVD het nu eerst zorgvuldig stap voor stap bekijkt. Dinsdag zei Yesilgöz nog dat ze niet met zo'n kabinet wil regeren. Volgens haar is er nu een nieuwe werkelijkheid. Yesilgöz benadrukte dat ze er dinsdag aan toevoegde dat ze niet zag dat Wilders de grootste zou worden en dat ze hem ook geen meerderheid zag vormen. "Hij is wel de grootste geworden en fors ook", zei ze vandaag.

Volgens haar wil de VVD eerst nu even bekijken wat er precies is gebeurd en wat de kiezer heeft gezegd: "We zijn nog midden in die balans."

Yesilgöz bij de fractievergadering van de VVD

In beeld: de lange weg van Wilders

PVV na bijna 20 jaar de grootste: de lange weg van Geert Wilders

Veel nieuwe Kamerleden; wie zijn ze?

De komende dagen wordt bekend wie op basis van voorkeursstemmen recht heeft op een zetel. Het is al wel duidelijk dat er veel nieuwe gezichten in de Kamer komen. En er komen opnieuw meer mannen dan vrouwen in het parlement.

Wat weten we verder over de achtergrond van de nieuwe Kamerleden?

Stichting Vluchteling: 'regering door partij die mensen uitsluit onacceptabel'

"We vinden het onacceptabel dat Nederland geregeerd dreigt te worden door een partij die mensen uitsluit", reageert Stichting Vluchteling op de verkiezingsuitslag.

De organisatie zegt dat de uitslag een grote impact heeft op het werk en de mensen voor wie de organisatie zich inzet. "Wij zullen er alles aan doen om te blijven strijden voor de meest kwetsbaren", zegt de organisatie in een verklaring. "De politiek roepen we op er voor iedereen te zijn."

Lijsttrekker Bikker: 'natuurlijk' geen taart bij de ChristenUnie

Bij de fractievergadering van de ChristenUnie was "natuurlijk" geen taart vanmiddag. "Wij hadden graag een groter team gehad", zegt fractievoorzitter Mirjam Bikker. Als de prognose klopt, gaat de partij van 5 naar 3 zetels.

Desondanks houdt de ChristenUnie koers, zegt Bikker. "Hier staat geen verslagen partij, maar een partij vol kracht en hoop. Vertrouwen komt te voet, daar bouwen wij aan voort."

SGP: met D66 moeilijker samen te werken dan met PVV

De SGP denkt dat het nu eerst aan de grote partijen is om te kijken of ze samen een kabinet kunnen vormen en dat de PVV daarbij het voortouw moet nemen. SGP-leider Stoffer zei dat hijzelf geen enkele partij uitsluit om in een coalitie mee samen te werken. Hij ziet voor de SGP bij samenwerking met D66 een veel grotere drempel dan met de PVV.

Stoffer is "dankbaar" voor de drie zetels die de SGP haalt in de prognose (net zoveel als het huidige zeteltal): "Wij hebben een trouwe achterban en die heeft ons heldere christelijke geluid en het geluid voor gewone mensen in Nederland gewaardeerd."

Denk gelooft woorden over gematigde toon Wilders niet, '1 miljoen moslims weggezet'

Denk heeft zijn drie zetels in de Tweede Kamer behouden en is daar trots op, maar met "mixed feelings", zegt partijleider Van Baarle. De partij zet zich in tegen discriminatie en racisme en vreest de komst van een kabinet onder leiding van de PVV.

"Er worden 1 miljoen Nederlandse moslims weggezet en daar is heel veel angst over." Zijn partij wil zich de komende tijd hard inzetten om een "schild" te zijn voor die Nederlandse moslims.

CDA sluit kabinetsdeelname niet helemaal uit

CDA-leider Bontenbal sluit deelname van zijn partij aan een nieuw kabinet niet helemaal uit. "Maar het is nu echt eerst aan partijen die gewonnen hebben", zegt hij voorafgaand aan een bijeenkomst met zijn fors gekrompen fractie.

Hij zegt nog steeds "verschrikkelijk te balen" van de vijf zetels die de partij kreeg. Toch ziet Bontenbal heel veel enthousiasme in zijn club en is hij er "heilig van overtuigd" dat het CDA de weg terug zal vinden. De uitslag heeft volgens Bontenbal laten zien dat het land een partij nodig heeft zoals "de onze, die mensen verbindt".

Voor de verkiezingen zei Bontenbal dat hij niet met de PVV in een coalitie wil zitten. Op de vraag vandaag of hij Geert Wilders uitsluit zegt hij "ik sluit Geert Wilders niet uit, ik heb gezegd dat ik niet met de PVV in een coalitie wil zitten. Dat zeg ik voor de verkiezingen en dat zeg ik dus ook na de verkiezingen".

Lijsttrekker Bontenbal bij de fractievergadering van het CDA

Van der Plas ziet coalitie met PVV wel zitten

BBB-leider Caroline van der Plas wil graag in een coalitie met de VVD, NSC en PVV, "mits Geert een beetje meebeweegt". Dat zei ze op een partijbijeenkomst in Deventer.

PVV-leider Geert Wilders heeft volgens Van der Plas beloofd dat hij milder zou worden. "Het is belangrijk of hij dat echt gaat doen." Ze wijst onder meer op plannen om de Koran te verbieden en een nexit, PVV-plannen die wat de BBB betreft "onuitvoerbaar en onhaalbaar" zijn.

Voor de rest zegt Van der Plas zich weinig zorgen te maken over de formatie. "NSC, VVD en BBB liggen niet zover uit elkaar", aldus de BBB-leider.

Hoewel de BBB numeriek niet nodig is voor een meerderheid in de Tweede Kamer- PVV, VVD en NSC hebben samen voldoende zetels- denkt de partijleider dat er toch bij haar aangeklopt gaat worden, omdat de BBB veel zetels heeft in de Eerste Kamer. "Alle ballen liggen bij Geert."

Buitenlandse tv-zenders reageren op winst PVV

Buitenlandse media over winst PVV: 'Er is een bom ingeslagen in Nederland'

Yesilgöz: met fractie praten over deelname aan kabinet onder Wilders

VVD-lijsttrekker Yesilgöz wil nog niet zeggen of zij een plaats voor haar partij ziet in een kabinet met PVV-voorman Wilders als premier. Voor de eerste vergadering van de nieuwe fractie zei ze dat ze dat eerst met haar partijgenoten wil bespreken.

Yesilgöz kreeg ook weer de vraag of ze heeft bijgedragen aan de verkiezingsoverwinning van de PVV door die partij niet langer uit te sluiten als coalitiepartner. "De zorgen van die mensen leven al veel langer. Dat is niet even twee weken campagne. Het kabinet is niet voor niets gevallen. Mensen vragen zich af: 'Is mijn land nog wel mijn land?' Daar gaat het over", antwoordde ze.

Yesilgöz erkende dat het een flinke teleurstelling is dat de VVD zoveel zetels heeft verloren, al benadrukte ze ook dat zo'n anderhalf miljoen mensen op haar partij hebben gestemd. Ze zei verder dat de partij de "vooruitgang wil vormgeven en dat ons nieuwe hoofdstuk nu begint".

VVD-leider Yesilgöz voor de fractievergadering

Afdelingen PvdA en GroenLinks Utrecht kondigen demonstratie aan

De lokale afdelingen van de PvdA en GroenLinks in Utrecht roepen mensen op om vanmiddag naar het stadhuis van Utrecht te komen naar aanleiding van de verkiezingsuitslag. "Deze verkiezingsuitslag is een klap. Nooit zullen wij accepteren dat mensen als minder worden gezien, worden uitgesloten en gediscrimineerd. Wij laten ons niet uit elkaar spelen. Zeker niet in onze stad", melden de afdelingen op X .

"Wij laten vandaag aan Nederland zien dat we niemand in de steek laten en voor de rechten vechten van iedereen." De organisatie wil bij het stadhuis "schouder aan schouder" staan. "Samen houden we elkaars hand vast rondom ons huis van de democratie. We laten niemand los!"

Kabinet met PVV nu een optie door Wilders' andere opstelling

Steevast was de PVV een van de grootste partijen in de Tweede Kamer, maar nooit dé grootste. Tot nu, want Geert Wilders heeft alle verwachtingen overtroffen en dat is mede te danken aan zijn nieuwe constructievere opstelling. De komende tijd zal blijken of beoogde coalitiepartners zijn mildheid overtuigend vinden.

Europese Commissie: geen reden om nexit te vrezen

Een woordvoerder van de Europese Commissie vreest geen nexit na de verkiezingsuitslag van gisteren, waar PVV de grootste partij werd. De Europese Commissie "blijft rekenen op een sterke Nederlandse rol in de EU".

Wilders was jarenlang voorstander van uittreding uit de Europese Unie voor Nederland. Ook dit jaar werd er in zijn verkiezingsprogramma gesproken over een nexit. Daarnaast wil Wilders dat er minder geld naar Brussel gaat.

Verslagenheid bij progressieve partijen: 'In dit land leven we nu'

Op de dag na de verkiezingen heerst vooral teleurstelling bij de progressieve partijen GroenLinks-PvdA, D66, Partij voor de Dieren en Volt.

Verslagenheid bij progressieve partijen: 'In dit land leven we nu'

Turkse media: vijand van de islam

Media in Turkije schrijven dat Nederland heeft gestemd voor "een vijand van de islam" die veelvuldig minachtend over Turkije en de Turken heeft gesproken. Verschillende media verwijzen naar een toespraak van Wilders waarin hij zegt dat "degenen die op Erdogan stemmen zouden moeten teruggaan naar hun land".

Ook toont een nieuwssite een video waarop Wilders ooit de Turken in het Engels kort maar krachtig heeft toegesproken: "Ik heb een boodschap voor de Turken, jullie zijn geen Europeanen en jullie zullen het nooit worden".

Ook media uit Marokko ontgaat de verkiezingswinst van de PVV niet. De Frans-Marokkaanse nieuwssite le360.ma haalt de minder-minder-uitspraak van Wilders uit 2014 aan. En de Marokkaanse nieuwssite Médias24 schrijft dat hoewel Wilders zich verzoenend opstelt hij toch anti-Marokkaans is.

De site verwijst naar het PVV-partijprogramma dat zich onder meer tegen islamitische scholen, de Koran en moskeeën uitlaat.

Er is gestemd en bijna alle stemmen zijn geteld, wat gebeurt er nu?

Er is gestemd en bijna alle stemmen zijn geteld, wat gebeurt er nu?

Ouwehand (PvdD): verkiezingsuitslag 'heel verdrietig' VVD schuldig aan 'zondepolitiek'

De leider van de Partij voor de Dieren Ouwehand werd wakker met "pijn en gevoel van verdriet". Ze noemt bij het begin van de fractievergadering de verkiezingsuitslag 'heel verdrietig'. "Een miljoen Nederlanders worden weggezet als tweedehands burgers, de klimaatcrisis wordt genegeerd er wordt laatdunkend gedaan over de natuur."

Ouwehand wijst de vinger naar de VVD, die "ruim baan heeft gegeven aan zondepolitiek. Dat valt hen zwaar aan te rekenen." Zij denkt dat haar partij zetels heeft verloren door de "dynamiek en de peilingen". "Mensen waren doodsbang en zijn strategisch gaan stemmen en daar hebben progressieve partijen last van gehad."

Haar positie als partijleider staat niet ter discussie, zegt ze.

Dassen met zwaar gemoed wakker geworden

Volt-leider Dassen is vanochtend met een zwaar gemoed wakker geworden. "De grootste partij is de partij die lijnrecht staat tegenover alles waar wij voor staan. De PVV is voor een nexit en wil het klimaatbeleid stoppen en de PVV sluit groepen uit in de samenleving", zei hij in de Tweede Kamer.

Volgens hem hebben veel partijen meegepraat met "de retoriek" dat de problemen in Nederland vooral komen door "externen". Dassen zei dat Volt veel heeft gewaarschuwd voor wat er in Polen en Slowakije is gebeurd. "En nu hebben we hier ook een partij die de grootste is geworden die ook anti-rechtsstatelijk is. Daar moeten we ons grote zorgen over maken."

De Volt-voorman vindt ook dat door de deur open te laten voor de PVV de VVD medeschuldig is aan de "kant die we nu opgaan".

Gemeente West Betuwe nog bezig met tellen: 'Gewoon toeval'

In de gemeente West Betuwe worden nog steeds stemmen geteld. En dat is opvallend. Niet alleen omdat het met ruim 50.000 inwoners een relatief kleine gemeente is, maar ook omdat de gemeente eerdere deze week besloten had om pas vandaag te beginnen met tellen. De Kiesraad en het ministerie van Binnenlandse Zaken floten de gemeente toen terug omdat het tegen de regels is.

Toch benadrukt de woordvoerder van de gemeente op NPO Radio 1 dat het puur toeval is dat nog niet alle stemmen zijn geteld. "We hebben gisteren niet rustig aan gedaan, onze vrijwilligers hebben zich enorm ingespannen. Maar bij acht stembureaus is een hertelling nodig vanwege een onverklaarbaar verschil."

90 procent van de stemmen is inmiddels geteld. En ook in West Betuwe lijkt de PVV de grootste te worden, gevolgd door VVD en GroenLinks-PvdA.

Lees hier het verhaal over dat West Betuwe niet pas een dag na de verkiezingen mocht tellen:

Remkes: bel mij niet om verkenner te worden

Bij Sven op 1 zegt VVD-prominent Johan Remkes dat het hem "niet goed denkbaar" lijkt dat hij morgen wordt aangesteld als verkenner in de kabinetsformatie. "Bel mij niet", is zijn boodschap, al zegt hij erbij dat hij wel altijd opneemt als de telefoon gaat.

PVV-leider Wilders zal iemand moeten voordragen om de eerste fase van de formatie te begeleiden. Remkes, die een lange staat van dienst heeft als bemiddelaar, vindt dat die verkenner vooral 'neutraal' moet zijn. Hij zou het niet verstandig vinden als Wilders iemand uit zijn eigen fractie voordraagt. "Dat zo iemand boven de partijen staat, moet doorslaggevend zijn." Bij de vorige formatie ging het juist mis, omdat de verkenners, Jorritsma (VVD) en Ollongren (D66) te weinig afstand tot de dagelijkse politiek hadden.

Remkes gaat ook in op de positie van zijn eigen partijleider, Dilan Yesilgöz. Eergisteren zei ze nog dat de VVD niet in een kabinet gaat onder premier Wilders. "Dat vond ik op zich een verstandige uitspraak", zegt Remkes. Nu adviseert hij haar en de andere lijsttrekkers om "een time-out van een paar dagen" te nemen voordat ze besluiten nemen, om de uitslag eerst eens goed te analyseren en door te laten dringen.

FNV wil opkomen voor gelijkwaardige samenleving na overwinning PVV

Vakbond FNV wil naar aanleiding van de verkiezingsuitkomst strijden voor mensen voor wie de positie in de samenleving niet langer vanzelfsprekend is. "Wij zullen niet wijken van jullie zijde en met hand en tand jullie rechten verdedigen", zegt FNV-voorzitter Tuur Elzinga.

FNV, de grootste vakbond van het land, heeft een moeizame relatie met de winnaar van de verkiezingen, de PVV. De leider van die partij, Geert Wilders, noemde de vakbond in het verleden onderdeel van de linkse kerk. Binnen de vakbond is er vaker verzet geweest tegen gezamenlijk optrekken met de PVV, bijvoorbeeld rond protestacties tegen het verhogen van de pensioenleeftijd.

Voorzitter Elzinga zegt dat het verkiezingsresultaat duidelijk maakt hoe groot de onvrede in Nederland is. "Mensen voelen zich in de steek gelaten en verkeren in onzekerheid omdat ze moeilijk rondkomen of geen huis kunnen vinden. Tegelijkertijd ervaren wij nu de grote zorgen van onze vele leden en hun collega's die weten dat hun positie in de samenleving niet langer vanzelfsprekend is."

Elzinga maakt zich zorgen dat grondrechten en de democratische rechtsstaat op het spel staan. "FNV zal die altijd verdedigen en zich daar elke dag voor inzetten", aldus Elzinga.

Baudet wil bijdragen aan rechts kabinet

FvD-leider Thierry Baudet zegt op X dat hij hoopt dat het "lukt om een rechtse regering te vormen". "Mochten wij daar op een of andere manier aan kunnen bijdragen, dan zullen we dat vanzelfsprekend graag doen."

Hij feliciteert PVV-voorman Wilders met "een uitzonderlijk goed resultaat". Hij zegt verder door te gaan met het werk van zijn partij in de Kamer, ondanks de tegenvallende uitslag. Hij beschouwt de uitslag meer "als momentopname die het gevolg was van een 'strijd om de grootste', dan als algemeen teken van vertrouwensverlies van kiezers in Forum voor Democratie."

Timmermans (GL-PvdA) ziet rol in oppositie: 'Wilders moet het maar laten zien'

Ook de gezamenlijke fractie van GroenLinks-PvdA is bij elkaar en ondanks de verkiezingswinst staan de gezichten bedrukt. In zijn speech benadrukt partijleider Timmermans meerdere malen dat hij zich de komende jaren met volle kracht gaat inzetten voor "iedereen die het gevoel heeft er niet meer bij te horen". "Wij laten niemand buiten spel zetten en zullen daar schouder aan schouder voor knokken."

Timmermans zegt dat de campagne voor 'verenigd links' nu is begonnen. Hijzelf verwacht dat vanuit de Kamer te gaan doen. "Ik vermoed dat wij in de oppositie terechtkomen."

De verkiezingsuitslag laat volgens hem zien dat "heel veel mensen denken dat rechts de oplossing in handen heeft". Het is nu aan PVV-leider Wilders om te kijken hoe een kabinet gevormd wordt. Timmermans wil niet met Wilders samenwerken. "Hij zet een hele religie buitenspel."

Lijsttrekker Frans Timmermans tijdens een fractievergadering van GroenLinks/PvdA

Gemengde reacties op winst PVV: 'Ik schaam me diep' en 'Hij kiest voor het land'

Gemengde reacties op winst PVV: 'Ik schaam me diep' en 'Hij kiest voor het land'

Amnesty: racistische partij heeft gewonnen

Mensenrechtenorganisatie Amnesty heeft geschokt gereageerd op de verkiezingsuitslag. Op X zegt de organisatie dat de mensenrechten hebben verloren. "Een racistische partij heeft de Nederlandse verkiezingen gewonnen. Een partij die specifieke bevolkingsgroepen wegzet door ze als minderwaardig te bestempelen."

Volgens Amnesty is de PVV "een partij die, blijkt ieder verkiezingsprogramma weer, bereid om de rechtsstaat en de grondwet te ondermijnen". De organisatie zegt ook dat de PVV "mensen op de vlucht in de steek laat".

Wilders: 'Het gaat gebeuren dat de PVV in het kabinet komt'

PVV-leider Wilders heeft nog eens gezegd dat hij wil samenwerken met andere partijen. Voor de eerste vergadering van zijn nieuwe fractie zei hij dat de PVV dat graag doet en ook wil laten zien dat zijn partij het kan. "Gisteren hadden we feest, vandaag drinken we champagne, maar daarna gaan we keihard aan het werk. De Nederlander verdient het en het gaat gebeuren dat de PVV in een volgend kabinet komt."

Bij zijn binnenkomst scandeerden de nieuwe fractieleden de partijnaam en was de sfeer opgetogen. De aanwezigen reageerden blij op de prognose van 37 zetels voor de partij.

Wilders zei dat de tijd van campagne voeren en verschillen zoeken nu voorbij is: "De kiezer heeft gesproken, de verhoudingen liggen vast en nu is het belangrijk dat we zoeken naar overeenkomsten." Hij heeft er vertrouwen in dat dat gaat lukken.

Op de vraag wat hij vindt van islamitische Nederlanders die zich zorgen maken na de overwinning van de PVV, antwoordde hij dat er ook veel moslims op zijn partij hebben gestemd: "Het beeld is genuanceerder en als ik premier zou worden, zal ik dat zijn voor alle Nederlanders, ongeacht hun geloof, seksuele voorkeur, kleur, gender of wat dan ook. Als je premier bent, heb je een andere rol dan als leider van de oppositie."

Als een van de belangrijkste punten die hij wil gaan doen als de PVV aan de macht komt, noemde Wilders het fors beperken van de asielinstroom en de migratie. Maar hij herhaalde dat ook bestaanszekerheid, zorg en veiligheid van belang zijn.

Feest bij eerste PVV-fractievergadering: 'Tafel zit meer dan vol'

CIDI: hoop op rust rond debat over Gaza

Het CIDI, het Centrum Informatie en Documentatie Israël, hoopt dat de verkiezingswinst van de PVV bijdraagt aan rust in Nederland rond de oorlog tussen Hamas en Israël, meldt ANP.

"Het is mooi om te zien dat Wilders Israël steunt en dat hij tegen antisemitisme is, maar wij zijn tegen alle vormen van uitsluiting. Wij hopen dan ook dat dit wordt meegenomen in de formatie", aldus directeur Naomi Mestrum.

Ze zegt uit te kijken naar de formatie en hoopt dat Nederland niet verder polariseert.

D66-Kamerleden bijeen, applaus voor Jetten: 'Het is een harde klap'

In de Tweede Kamer komen de meeste politieke partijen bijeen met hun eigen fracties om de verkiezingsuitslag te bespreken. Een van de eerste vergaderingen is bij D66, waar partijleider Jetten met applaus is ontvangen. Jetten zegt chagrijnig wakker te zijn geworden. Hij vindt D66 wel een goede campagne heeft gevoerd, maar dat zijn partij veel minder zetels heeft gewonnen dan gedacht. Hij spreekt over een harde klap.

"We hebben te weinig mensen thuis laten zien dat we in het kabinet iedere dag politieke strijd hebben gevoerd." D66 wil niet in een kabinet met de PVV. Verder gaat hij afwachten hoe een nieuw kabinet gevormd gaat worden. "Ons past bescheidenheid."

Lijsttrekker Rob Jetten tijdens een fractievergadering van D66

Vijf gemeenten hebben nog geen uitslag

Inmiddels is bijna 99 procent van de stemmen geteld. Vijf gemeenten hebben nog geen uitslag doorgegeven aan de Verkiezingsdienst van het ANP: Huizen, Schiedam, West Betuwe, Valkenburg aan de Geul en Halderberge.

Enkele gemeenten hebben een tussenstand doorgegeven. Zo heeft Amsterdam heeft 85 procent van de stemmen geteld en Houten 72 procent. In de hoofdstad wordt vrijdag de uitslag gemeld.

Ook de uitslagen van de bijzondere gemeenten Bonaire, Sint-Eustatius en Saba zijn nog niet binnen, evenals de stemmen van Nederlanders die in het buitenland wonen.

'Uitslag heeft gevolgen voor toon in EU'

EU-correspondent Ardy Stemerding:

"Vanuit de officiële kanalen blijft het nog stil, maar deze uitslag zal intern voor reactie zorgen. De nieuwe rol van Nederland in Europa zal afhangen van wat voor kabinet er komt. Tot die tijd zit Rutte hier nog. Maar los daarvan zal je zien dat de uitslag gevolgen zal hebben op andere partijen en de toon van het debat in de EU.

Dat zagen we al na de uitslag van de Provinciale Verkiezingen, toen de BBB de grootste werd, dat er ineens veel meer weerstand kwam tegen het natuur- en klimaatbeleid hier. Uit angst van partijen voor een soortgelijk effect en dat je wordt afgestraft als je dat beleid aanhangt. Zeker als je weet dat er volgend jaar verkiezingen zijn voor het Europees Parlement."

39 procent van de kiezers wil coalitie over rechts

39 procent van de kiezers ziet een rechtse coalitie zitten, blijkt uit een onderzoek van Ipsos. PVV-stemmers willen het liefst samenwerken met de BBB.

39 procent van de kiezers wil coalitie over rechts

Farmers Defence Force: boeren opgelucht door uitslag

Boerenactiegroep Farmers Defence Force zegt tegen persbureau ANP dat boeren opgelucht zijn door de verkiezingsuitslag. "Goed nieuws", zegt een woordvoerder over de winst van de PVV. "Nederland heeft heel duidelijk aangegeven dat de route die de laatste jaren gevolgd is door de coalitie, absoluut niet te willen volgen."

FDF ziet nog wel problemen met het formeren van een kabinet. "Maar het kan in ieder geval echt niet zo zijn dat partijen de grootste partij links laten liggen. Dan krijg je een opstand", stelt de woordvoerder. Volgens haar is er gisteren "een aantal goede dingen gebeurd".

"De partijen die de soevereiniteit van Nederland willen afnemen en Nederlanders en bedrijven hele onredelijke eisen willen opleggen zijn geminimaliseerd. En het risico dat mijnheer Timmermans onze premier zou worden is voor heel veel mensen denk ik net even iets te veel geweest."

De organisatie ziet wel mogelijkheden om samen te werken met de PVV op het gebied van landbouwbeleid. "Wij hebben altijd goed kunnen praten met de PVV, ik denk dat we daar onze energie in gaan steken."

D66 verliest in alle gemeenten

D66 heeft in alle gemeenten waarvan de uitslag bekend is terrein verloren, meldt de ANP-verkiezingsdienst. In geen enkele gemeente wist de partij te winnen of gelijk te blijven met de vorige verkiezingen.

In Utrecht ging de partij het hardst onderuit. Twee jaar geleden stemde nog 25,9 procent van de stemgerechtigden op D66, gisteren daalde dat naar 11,5 procent.

Tot nu toe hebben 330 van de 342 gemeenten hun uitslag aan de verkiezingsdienst doorgegeven.

Regeringspartijen krijgen klappen: 'Ze hadden een heel moeilijk verhaal'

De regeringspartijen zijn collectief afgestraft door de kiezer. VVD, D66, CDA en de ChristenUnie verloren opgeteld 37 zetels ten opzichte van de uitslag van 2021. Politiek verslaggever Albert Bos legt uit wat er voor die partijen mis ging.

Regeringspartijen krijgen klappen: 'Ze hadden een heel moeilijk verhaal'

Rotterdam heeft laagste opkomst: 64,3 procent

Rotterdam heeft met 64,3 procent de laagste opkomst bij de verkiezingen genoteerd van Nederland. De PVV is er de grootste geworden met 22 procent van de stemmen. GroenLinks-PvdA volgt met 19,8 procent.

De landelijke opkomst was 77,8 procent met 98 procent van de stemmen geteld. Bij de vorige verkiezingen was dat 78,9 procent. Bekijk alle uitslagen hier.

Franse minister van Financiën: 'Uitslag is angst die we in Europa kunnen zien'

De Franse minister van Financiën Le Maire is geschrokken van de overwinning van Wilders. Hij noemt het "een gevolg van alle angst die we in Europa kunnen zien". Le Maire zegt vooral te doelen op thema's als immigratie en economie. "Maar Nederland is Frankrijk niet", zei hij tegen de Franse radio.

Le Maire is lid van Macrons Renaissance-partij. Die lijkt qua idealen in Nederland het meest op D66.

Gisteravond feliciteerde de radicaal-rechtse Marine Le Pen Wilders al op sociale media.

PVV in Den Haag twee keer zo groot

Ten opzichte van de vorige Tweede Kamerverkiezingen is in Den Haag de PVV verdubbeld. In 2021 haalde de partij in Geert Wilders' woonplaats nog 11,1 procent van de stemmen, nu is dat 21,8 procent.

Omdat de opkomst lager is dan in 2021, is PVV niet in absolute aantallen stemmen verdubbeld.

Bekijk hier de uitslagen per gemeente.

Nergens zoveel op PVV gestemd als in Rucphen: 53,8 procent

In geen enkele gemeente in Nederland is zoveel op de PVV gestemd als in Rucphen, in Brabant. Daar stemde 53,8 procent van de 19.078 stemgerechtigden op de partij van Geert Wilders. De opkomst was 74,8 procent.

Bekijk hier de uitslagen per gemeente.

Veel aandacht in buitenlandse media voor overwinning Wilders

Ook in de buitenlandse media is er veel aandacht voor de overwinning van de PVV. De Vlaamse VRT denkt dat het vormen van een regering 'aartsmoeilijk' gaat worden. Het Laatste Nieuws noemt Wilders "een kat met negen levens". "Wilders leek uitgeteld maar werd toch de grootste", aldus de krant.

In het Verenigd Koninkrijk schrijft de BBC dat de overwinning van de PVV voor een schok heeft gezorgd, maar de omroep ziet ook dat Wilders andere partijen moet overtuigen om een coalitie te vormen. Ook The Guardian twijfelt of het vormen van een coalitie kan gaan lukken.

De Duitse ARD ziet dat de uitslag inslaat als een bom, terwijl dagblad Die Welt zoekt naar redenen voor het succes van Wilders.

Ook in de Verenigde Staten blijft de overwinning niet onopgemerkt. CNN ziet een trend in Europa waar steeds vaker rechtspopulisten aan de macht komen. Ook beschrijft de tv-zender de ideeën die Wilders heeft over de islam en hoe hij die de afgelopen jaren publiekelijk heeft gedeeld.

Kaart van Nederland krijgt PVV-kleuren: 'Echt wel een verschuiving'

Presentator Malou Petter toont hoe groot de toename van PVV-stemmers in het hele land is.

Kaart van Nederland krijgt PVV-kleuren: 'Echt wel een verschuiving'

Vakbond CNV: partijen moeten nu werken aan bestaanszekerheid

Vakbond CNV zegt in een eerste reactie op de verkiezingsuitslag dat de politieke partijen "dringend moeten werken aan een betere bestaanszekerheid voor miljoenen Nederlanders". Volgens de vakbond kan alleen op die manier het vertrouwen in de politiek worden hersteld.

"Met deze uitslag rekent de kiezer af met het beleid van de afgelopen jaren", zegt CNV-voorzitter Piet Fortuin. "De coalitiepartijen verliezen de helft van hun zetels. Het vertrouwen in de politiek is historisch laag. Een tendens die het CNV al jaren signaleert."

De vakbond roept de partijen die hebben gewonnen op om "te werken aan meer bestaanszekerheid. "De armoede is hoog onder veel Nederlanders. Werken moet weer lonen. Het verschil tussen bruto- en nettoloon moet kleiner worden. We roepen de winnende partijen op om ervoor te zorgen dat mensen weer rond kunnen komen en zeker zijn van hun inkomen en daarmee hun bestaan", aldus Fortuin.

'Al mijn geld gaat naar iedereen, behalve naar mijzelf'

Mensen in de provincie Groningen geven vanochtend hun eerste reactie op de winst van de PVV in de Tweede Kamerverkiezingen van gisteren.

'Al mijn geld gaat naar iedereen, behalve naar mijzelf'

SGP lijkt groter te worden dan ChristenUnie

Het lijkt er volgens de ANP-verkiezingsdienst op dat de SGP voor het eerst groter wordt dan de ChristenUnie. De twee christelijke partijen hebben volgens de voorlopige prognose allebei drie zetels, maar de SGP heeft voorlopig meer stemmen binnengehaald dan de ChristenUnie. De SGP staat nu op ruim 212.000 stemmen en de ChristenUnie 207.000.

Kranten spreken van 'rechtse directe' en zien schokgolf

Bijna alle landelijke ochtendbladen hebben, uiteraard, een breeduit lachende Geert Wilders op de voorpagina. Alleen de Volkskrant kiest voor verbijsterde GroenLinks-PvdA-leden. "rechtse directe", kopt het AD. De krant ziet een verrassend grote overwinning van de PVV, maar denkt dat een coalitie vormen en eventueel regeren lastig gaat worden.

De Telegraaf kopt "Nederland rechtsaf". De krant ziet dat de uitslag een schokgolf veroorzaakt heeft bij de andere partijen. De Volkskrant schrijft over een opzienbarende comeback van de PVV die op het Binnenhof voor grote dilemma's zorgt.

Trouw ziet dat Nederland zich aansluit bij een Europese rechts-populistische trend. NRC vraagt zich af hoe nu verder.

'Ongekende uitslag, heel sterke campagne van Wilders'

Politiek verslaggever Albert Bos over de zege van de PVV van Geert Wilders, de ochtend na de verkiezingen.

'Ongekende uitslag, heel sterke campagne van Wilders'

PVV krijgt meer stemmen dan VVD twee jaar geleden

Dit jaar hebben meer mensen op de PVV gestemd dan op de VVD bij de laatste twee Tweede Kamerverkiezingen. De partij van Geert Wilders kreeg gisteren 2,3 miljoen stemmen. Toen de VVD in 2021 en 2017 de grootste partij werd stemden 2,2 miljoen kiezers op de partij.

GroenLinks-PvdA werd woensdag de tweede partij met 1,57 miljoen stemmen, gevolgd door de VVD met 1,53 miljoen stemmen.

De partij op het stemformulier met het minste aantal stemmen is de Politieke Partij voor Basisinkomen. Die staat op iets meer dan duizend stemmen.

Nog 9 gemeenten niet doorgegeven, verkiezingsopkomst iets lager

Nog negen gemeenten hebben nog geen uitslag voor de Tweede Kamerverkiezingen doorgegeven aan de Verkiezingsdienst van het ANP. Ook de uitslagen van de bijzondere gemeenten Bonaire, Sint-Eustatius en Saba zijn nog niet binnen, evenals de stemmen van Nederlanders die in het buitenland wonen.

In Nederland ontbreken de stemmen van de gemeenten Sittard-Geleen, Schiedam, Huizen, Valkenburg aan de Geul, Halderberge, West Betuwe, Brummen, Beuningen en Bergen in Noord-Holland nog. Huizen en West Betuwe hadden eerder aangegeven pas een dag later te zullen tellen, die laatste gemeente was daarvoor teruggefloten door de Kiesraad en is gisteravond wel begonnen met tellen.

Wel is al duidelijk dat de verkiezingsopkomst dit jaar iets lager uitvalt dan bij eerdere jaren. Op basis van iets meer dan 97 procent getelde stemmen is de opkomst 77,8 procent. Dat was in 2021 nog 78,7 procent. Vanwege de pandemie duurde de stembusgang toen drie dagen. In Nederland was in Rotterdam en Rijswijk de opkomst woensdag het laagste met 64,3 procent. Schiermonnikoog had de hoogste opkomst met ruim 117 procent. Dat is mogelijk doordat er ook veel toeristen hier stemmen.

Rechts kabinet in het verschiet

Met de grote overwinning van de PVV is het aannemelijk dat er in het formatieproces gezocht zal worden naar een rechts kabinet. De PVV staat nu op 37 zetels, van de benodigde 76 zetels voor een meerderheidskabinet. Het aan boord krijgen van andere grote partijen zal lastig worden, maar er lijkt toch wel ruimte.

Nog dertien uitslagen te gaan

Inmiddels zijn volgens de ANP-verkiezingsdienst 333 van de 346 uitslagen binnen, goed voor 97,7 procent van het geheel. Rond 4.15 uur verschenen de gemeenten Sittard-Geleen en Voorne aan Zee in de uitslagenkaart . In beide gemeenten werd de PVV met rond de 34 procent veruit de grootste.

Nog niet alle uitslagen zijn binnen

Bij de verkiezingsdienst van persbureau ANP zijn nog niet alle uitslagen van gemeenten binnen. Er missen nog zestien uitslagen.

Het gaat onder meer om de gemeenten Beuningen, Bergen (NH), Brummen, Huizen, Sittard-Geleen, West-Betuwe en Wijchen. Ook ontbreken de briefstemmen vanuit het buitenland en de eilanden Bonaire, Saba en Sint Eustatius.

Veel steun voor NSC in Twente

In Twente is de NSC van Pieter Omtzigt in veel gemeenten de grootste partij geworden. Omtzigt komt uit Enschede, waar hij 27,7 procent van de stemmen kreeg en de grootste werd.

Zijn nieuwe partij kreeg in Losser 33,1 procent van de stemmen, in Dinkelland 32,9 procent en in Tubbergen 32,6 procent. Ook in Oldenzaal (32,2 procent), Borne (32,1 procent) en Haaksbergen (31,3) stemde ongeveer een derde van de kiezers op Nieuw Sociaal Contract.

De partij kreeg de minste steun in Urk (6,0 procent), Amsterdam (6,6 procent) en Utrecht (7,1 procent).

Omtzigt reageerde gisteravond op de uitslag:

Omtzigt over PVV: 'Uitslag is onverwacht en ingewikkeld, alle opties zijn open'

Ook ChristenUnie en D66 verliezen overal

Met 326 van de 346 gemeentes geteld, hebben ook voormalig coalitiepartijen ChristenUnie en D66 in alle gemeenten verloren. Het verlies voor de ChristenUnie was het grootst in Bunschoten (min 11,1 procent) en het kleinst in Druten (min 0,2 procent). De ChristenUnie haalde de meeste stemmen in Oldebroek: 12,3 procent, gevolgd door Bunschoten en Hardinxveld-Giessendam (10,9 procent).

D66 verloor ook overal. In Utrecht was het verlies met 14,4 procent het grootst, gevolgd door Groningen (min 14 procent), Wageningen en Leiden (min 12,9 procent) en Amsterdam (min 12,8 procent). Op Urk verloor D66 0,3 procent. De partij kreeg er 20 stemmen, goed voor 0,2 procent van het totaal. Op Urk won de SGP (48,3 procent).

Alleen winst voor VVD in Laren, CDA verliest overal

De VVD heeft vooralsnog alleen in de gemeente Laren meer stemmen gekregen dan bij de vorige Tweede Kamerverkiezingen. In de Gooise gemeente wint de partij 1,6 procentpunt en komt uit op 41 procent, blijkt uit gegevens van de Verkiezingsdienst van het ANP. In Tubbergen verliest de VVD het meest: 14,5 procent. De partij komt daar uit op 10,5 procent. In Bloemendaal bleef de VVD gelijk.

In Tubbergen is het verlies voor het CDA ook enorm. De Twentse plaats was voorheen een CDA-bolwerk, maar is nu bijna 30 procent van de stemmen kwijt. Het CDA komt er uit op 3,6 procent. NSC kreeg daar 32,6 procent, de PVV 26,5 procent en de BBB 17,4 procent.

Volgens het ANP heeft het CDA voorlopig in elke gemeente verloren.

VVD-leider Yesilgöz vindt de uitslag teleurstellend:

Dilan Yesilgöz: 'De uitslag valt tegen, het voortouw ligt nu niet bij ons'

Veel steun voor GroenLinks-PvdA in studentensteden en provinciehoofdsteden

GroenLinks-PvdA heeft in veel provinciehoofdsteden en studentensteden de meeste stemmen gekregen. De combinatiepartij kreeg in Wageningen bijvoorbeeld 36,7 procent van de stemmen, in Utrecht 35 procent en in Nijmegen 34,9 procent. Ook in Amsterdam werd GroenLinks-PvdA de grootste, met 33,6 procent van de stemmen.

In studentensteden als Leiden (31,2 procent), Groningen (30,4 procent) en Delft (25,9 procent) werd de partij van Frans Timmermans ook de grootste. En ook in provinciehoofdsteden als Arnhem (27,6 procent), Haarlem (27,6 procent), Leeuwarden (22,3 procent), Middelburg (18,2) en Zwolle (22 procent) kozen de meeste stemmers voor GroenLinks-PvdA.

Timmermans riep zijn achterban gisteravond op elkaar te steunen:

Timmermans: 'Nu is het moment om de democratie te verdedigen'

PVV de grootste in veruit de meeste gemeenten

De PVV is in veruit de meeste gemeenten de grootste geworden. Dat geldt onder meer voor veel kleinere gemeenten, maar ook voor steden als Apeldoorn, Den Haag, Rotterdam en Zoetermeer. De partij van Geert Wilders behaalde in het Noord-Brabantse Rucphen een absolute meerderheid en kreeg daar 53,8 procent van de stemmen.

Ook in Zuid-Limburgse gemeenten als Kerkrade (43,7 procent), Landgraaf (42,5 procent) en Brunssum (42,4 procent) kreeg de partij van Wilders veel steun. Ook in Groningen gingen veel stemmen naar de PVV. In de gemeente Pekela kreeg de PVV 42 procent, in Oldambt 32,8 procent en in Stadskanaal 32,7 procent. Verder was er veel steun voor de PVV in Edam-Volendam (42,9 procent).

Voor de PVV was veel minder steun in Amsterdam (9,5 procent) en Utrecht (9,9 procent). In Rozendaal kwam de partij van Wilders uit op 8 procent.

Wilders reageerde gisteravond op de overwinning van zijn partij:

'Zo'n mega overwinning moet gerespecteerd worden'

Kijk terug: de verkiezingsavond in twee minuten

Dit was de verkiezingsavond met Wilders als dé grote winnaar

Nieuwe prognose ANP: PVV naar 37, GL/PvdA 25, VVD 24

In de laatste prognose van persbureau ANP stijgt de PVV naar 37 zetels en zakt D66 naar 9 zetels. Ook de BBB stijgt ten opzichte van de vorige prognose, en komt nu uit op 7 zetels. 93,9 procent van de stemmen is geteld.

Forum voor Democratie en Partij voor de Dieren dalen een zetel en komen allebei op 3 zetels. Verder zijn er geen wijzigingen. GroenLinks-PvdA blijft tweede met 25 zetels, de VVD staat op 24 zetels en NSC op 20 zetels. Het CDA en de SP staan op 5, de SGP en Denk staan op 3, Volt op 2 en JA21 op 1.

Welkom!

Welkom in dit liveblog over de Tweede Kamerverkiezingen van gisteren, die zijn gewonnen door de PVV. Gisteren iets gemist? Lees het terug in ons liveblog van gisteren .