Yesilgöz: ik speel nooit de vrouwenkaart • PvdD: we regeren alleen mee bij 'echte koerswijziging'

VVD-leider Yesilgöz: ik zal nooit zeggen: 'ik ben vrouw, dus stem op mij'

Als de VVD de grootste partij wordt bij de Tweede Kamerverkiezingen wordt Dilan Yesilgöz waarschijnlijk de eerste vrouwelijke premier van Nederland. In de campagne wil ze de 'vrouwenkaart' - ik ben vrouw, dus een goede premier - alleen niet gebruiken, zei Yesilgöz bij Op1.

Bij de vorige Tweede Kamercampagne in maart 2021 sprak D66-lijsttrekker Sigrid Kaag nadrukkelijk uit dat zij de eerste vrouwelijke premier van Nederland wilde worden. Ze benadrukte geregeld dat het belangrijk was dat er een vrouw in het Torentje zou komen.

Yesilgöz wil die nadruk niet leggen, maakt ze duidelijk. "Ik ga niet zeggen: ik ben vrouw, dus ga voor mij stemmen. Ik heb mijn eigen capaciteiten", aldus de VVD-lijsttrekker.

Ouwehand wil principes niet gemakkelijk loslaten voor regeringsdeelname

PvdD-leider Ouwehand staat niet te springen om mee te regeren in een nieuw kabinet, maar ze sluit het niet uit. Dit bleek het interview in Nieuwsuur. Ouwehand benadrukte dat de partij is opgericht om leven van dieren, het klimaat en de natuur te verbeteren. De Partij voor de Dieren zag jarenlang niets in regeringsdeelname, omdat de partij geen compromissen wilde sluiten.

Ouwehand is minder principieel, maar benadrukt wel dat regeringsdeelname alleen kan "bij een echte koerswijziging" op het gebied van dierenwelzijn, de natuur en het klimaat. Ze kan zich een kabinet voorstellen met D66, GroenLinks-PvdA, Volt en de SP.

Ouwehand over interne ruzie: professionalisering gaat niet in een keer

In Nieuwsuur wordt eerst stilgestaan bij de recente interne ruzie binnen de Partij voor de Dieren, waarbij de positie van partijleider Ouwehand enige tijd wankelde. Het oude bestuur wilde Ouwehand opzijschuiven als beoogd lijsttrekker, de leden kwamen daartegen in verzet en na een onderzoek kon Ouwehand weer terugkomen.

Ouwehand zegt dat er intern een conflict is over het professionaliseren van de twintig jaar oude partij. "Het ging om basisdemocratie, om niet top-down lokale afdelingen vertellen wat ze moeten doen, autonomie en inclusiviteit", aldus de lijsttrekker van de Partij voor de Dieren. "Ik weet nu dat niet alles in een keer gaat."

Straks bij Nieuwsuur, de lijsttrekker van de Partij voor de Dieren

Kijken: Rondje Binnenhof, ook over gewichtheffen op hakken en andere sportfilmpjes

NSC-leider Omtzigt spreekt voor het eerst honderden partijleden toe

NSC-leider Omtzigt heeft voor het eerst een volle zaal met ongeveer 800 leden toegesproken op de eerste ledenbijeenkomst in Amersfoort. Hij benoemde daarin de thema's uit zijn verkiezingsprogramma, zoals het hervormen van het bestuur in Nederland. "Wat scheef is gegroeid gaan wij alleen niet met een snelle belofte rechtzetten. Dat is een lastige en moeilijke weg die wij hebben gekozen, maar ik ben zo blij dat we daarin niet alleen zijn", herhaalde Omtzigt daarbij.

In zijn toespraak vroeg hij de leden van zijn partij om 'vrijwilliger te worden' en mee te werken. "U bent geen passief toehoorder, ik ga u aanspreken op het sociale contract. Het gaat erom dat u meedoet en vrijwilliger wordt. Dat u gaat meewerken aan de integratie van nieuwkomers, dat u vrijwilliger wordt bij de voetbalvereniging, de wijk ingaat, dat u betrokken bent. Als dat niet gebeurt, is dit project kansloos."

Omtzigt zei daar wel vertrouwen in te hebben. "Met het enthousiasme dat ik vandaag heb gezien, kunnen we dit doen. Ik heb er vertrouwen in. En we gaan nu vragen of Nederland hierin vertrouwt."

Poep scheppen met Ouwehand

In aanloop naar de verkiezingen gaat het Jeugdjournaal op pad met lijsttrekkers, vandaag met Esther Ouwehand van de Partij voor de Dieren. Zij wilde afspreken bij een opvangplek voor dieren om daar drollen op te ruimen:

Toespraak van Omtzigt op NSC-ledenbijeenkomst te zien op NPO Politiek en Nieuws

Kabinet wil ronselen van stemmen harder aanpakken

Het demissionaire kabinet wil harder optreden tegen het ronselen van stemmen. Minister De Jonge vindt de huidige regels te ouderwets en hij wil ze meer in overeenstemming brengen met de huidige tijd. Zo moet volgens hem ook het mensen online oproepen een volmacht af te geven strafbaar worden. De maximale straf voor ronselen gaat van één maand cel naar zes maanden.

Het voorstel voor een wetswijziging gaat nu voor advies naar de Raad van State en geldt dus nog niet bij de komende verkiezingen.

NSC gaat ook meedoen aan Europese verkiezingen

Nieuw Sociaal Contract gaat volgend jaar ook meedoen aan de verkiezingen voor het Europees Parlement, zegt partijvoorzitter Bert van Boggelen aan het begin van de eerste ledendag van de partij. "We willen een route gaan bedenken om samen met inbreng van de leden kandidatenlijsten en een verkiezingsprogramma op te stellen."

Van Boggelen kondigde ook aan dat NSC vanaf vandaag ook een jongerenafdeling heeft: Jong Sociaal Contract. Eva Brandemann is benoemd als voorzitter. Ook wil NSC een wetenschappelijk instituut oprichten. "Dat is belangrijk voor een partij die op de inhoud ingaat", zegt Van Boggelen tegen de leden.

Op de ledenbijeenkomst van NSC in Amersfoort zijn 800 leden afgekomen. In totaal heeft NSC nu ruim 7200 leden.

GL-PvdA krijt regenboog voor abortuskliniek waar SGP actie wilde voeren

GroenLinks-PvdA noemt het goed dat de SGP afziet van de actie om in gesprek te gaan met anti-abortusdemonstranten. Kandidaat-Kamerlid Diederik van Dijk was van plan om vanmorgen bij de ingang van een abortuskliniek in Utrecht te staan, maar besloot de actie te verplaatsen. Volgens de SGP hadden zich "tientallen pro-abortusdemonstranten" bij de kliniek verzameld.

"Mogelijk is het feit dat we de stoep en het fietspad hebben volgetekend met regenbogen de reden voor de SGP om het gesprek elders te voeren", zegt GroenLinks-PvdA. Op sociale media heeft Kamerlid Corinne Ellemeet foto's geplaatst, waaruit blijkt dat ze samen met oud-PvdA-fractievoorzitter Lilianne Ploumen de stoep heeft volgekrijt met een regenboog en teksten als "jouw lichaam, jouw keuze":

"SGP-politici sluiten zich aan bij anti-abortusdemonstranten voor de klinieken. Dit gaat te ver. Veel te ver. Iedere vrouw moet zich vrij en veilig voelen op weg naar een abortuskliniek. Om hun een hart onder de riem te steken hebben wij vanochtend vroeg onze steun getekend en geschreven op de stoep voor de kliniek", schrijft Ellemeet bij de foto's. "We waren weer weg voordat de deuren geopend werden."

Jetten (D66) sluit zich aan bij kritiek op Omtzigt

D66-lijsttrekker Rob Jetten sluit zich aan bij de kritiek op Pieter Omtzigt van NSC, die nog geen duidelijk antwoord geeft op de premiersvraag en zijn verkiezingsprogramma niet heeft laten doorrekenen. "Ik ben ook teleurgesteld", zei de demissionair minister voor Klimaat en Energie voor aanvang van de ministerraad. "Als je zelf altijd pleit voor maximale transparantie en daar anderen ook enorm op aanspreekt, zou het goed zijn om voor jezelf dezelfde meetlat te hanteren."

Jetten vindt het ook jammer dat Omtzigt en GroenLinks-PvdA-voorman Frans Timmermans het RTL Verkiezingsdebat van aanstaande zondag hebben afgezegd. "Je moet de kiezers duidelijk maken dat er wat te kiezen valt en dat er verschillen zijn tussen partijen en dat doe je door de strijd aan te gaan en niet door weg te blijven bij debatten."

Een ander kritiekpunt op Omtzigt is voor Jetten dat hij begin deze week de mogelijkheid van een kabinet over rechts met onder meer de SGP opperde. "Een coalitie met partijen die uit de euro willen, waar vrouwenrechten onder druk komen te staan, waar homorechten niet worden versterkt."

Gisteren openden de VVD en GroenLinks-PvdA de aanval op Omtzigt. VVD-lijsttrekker Dilan Yesilgöz zei onder meer dat de NSC-lijsttrekker "oerconservatieve ideeën" heeft. Vanmorgen zei de demissionaire minister van Justitie en Veiligheid nogmaals dat hij openheid moet geven over de vraag wie zijn premierskandidaat wordt. Ze vindt dat er niet na de verkiezingen een "ongekozen premier" uit de hoge hoed mag worden getoverd. "Als je bij zo'n zwaar ambt zo lang twijfelt, dan wil je het denk ik niet."

SGP-kandidaat Van Dijk niet naar abortuskliniek Utrecht

De SGP ziet af van een bezoek aan betogers bij een abortuskliniek in de provincie Utrecht. De bedoeling was dat kandidaat-Kamerlid Van Dijk, net als partijleider Stoffer gisteren, vanochtend daar in gesprek zou gaan met anti-abortusdemonstranten. Maar volgens de partij hebben zich ook tientallen pro-abortusdemonstranten verzameld bij de kliniek in Utrecht.

De partij zegt dat Van Dijk daarom op een andere plek in gesprek gaat met een van de betogers. "Eens te meer blijkt dat de wakers onze volle steun nodig hebben bij hun belangrijke en levensreddende werk. Voor moeder en kind", zegt Van Dijk, de nummer twee op de kandidatenlijst van de SGP. Waar hij nu heen gaat is niet duidelijk.

Gisteren sprak partijleider Stoffer met anti-abortusdemonstranten voor een kliniek in Zuid-Holland. Dat kwam hem op veel kritiek te staan van andere partijen.

Kijk hier de Q&A met BoerBurgerBeweging-leider Van der Plas terug

BoerBurgerBeweging-leider Van der Plas beantwoordde vanmorgen vragen die gesteld werden op het Instagram-kanaal van de NOS.

Van der Plas op Radio 1: kabinet moet langetermijnvisie maken

BBB-lijsttrekker Van der Plas wil dat een nieuwe coalitie met een langetermijnvisie komt voor Nederland en dat er geen regeerakkoord wordt gesloten, maar 'een regieakkoord' op hoofdlijnen. Dat antwoordde ze in het NOS Radio 1 Journaal op de vraag wat ze minimaal wil bereiken als ze meedoet aan een kabinet. Ze voegde eraan toe dat het vertrouwen in de politiek moet worden hersteld. Volgens haar gaat het daar in de campagne nu te weinig over.

Van der Plas verbaast zich erover dat er in de media deze week zoveel wordt gepraat over welke partijen hun verkiezingsprogramma door het Centraal Planbureau hebben laten doorrekenen en welke niet. BBB hoort bij die laatste groep. Volgens Van der Plas heeft Nederland grote problemen en moet het gaan over de vraag wat investeringen Nederland op langere termijn opleveren. Ze zei dat een nieuw kabinet misschien de schuld iets moet laten oplopen. Als voorbeeld gaf ze dat de mondzorg terug moet in het basispakket. Volgens haar kost dat 500 miljoen euro, maar levert dat uiteindelijk 3 miljard op omdat dat goed is voor de gezondheid van mensen.

BBB wil graag meeregeren en Van der Plas zei dat de partij in de coalitieonderhandelingen een belangrijke partner wordt, ook omdat BBB in de Eerste Kamer veel zetels heeft. "Wij hebben er zestien en Pieter heeft er nul", zei ze over NSC, de partij van Omtzigt. Van der Plas denkt dat ze in een coalitie goed met NSC kan samenwerken. Ze herhaalde dat ze Omtzigt een goede politicus vindt.

De BBB-leider zei op de radio verder dat in de discussie over de natuur 'stikstof' niet het grootste probleem is en dat daar niet de focus op moet liggen: "Wij zijn geen partij die natuur wil vernietigen. Maar het gekke is dat je natuurgebieden hebt met veel veehouderij, en waar het wel goed gaat met de natuur. Maar er zijn ook natuurgebieden met weinig veehouderij waar het niet goed gaat met de natuur."

Luister of kijk het hele gesprek met Van der Plas terug op de site van NPO Radio 1.

Maandag is in het NOS Radio 1 Journaal PVV-leider Wilders te gast.

De BoerBurgerBeweging (BBB): luisteren naar het platteland

De BoerBurgerBeweging (BBB) bestaat nog niet lang. De partij werd in 2019 opgericht door onder anderen het gezicht van de partij, Caroline van der Plas. De boerenprotesten tegen het stikstofbeleid waren net begonnen en de BBB steunde die (maar nam afstand van al te radicale uitingen). De partij vindt dat er te weinig wordt geluisterd naar de mensen op het platteland.

Bij de verkiezingen in 2021 haalde BBB 1 zetel in de Tweede Kamer. Van der Plas werd al snel een BN'er, die met haar pragmatische 'boerenverstand'-standpunten de boel wist op te schudden. Bij de Provinciale Statenverkiezingen, eerder dit jaar, won de BBB met overmacht. De partij werd in alle provincies en in de Eerste Kamer in één klap de grootste en daardoor een factor van belang in de Nederlandse politiek.

Caroline van der Plas in het kort, om 8.30 uur in NOS Radio 1 Journaal

BBB-lijsttrekker Caroline van der Plas (56) groeide op in Deventer. Ze heeft een Ierse moeder, vandaar haar Engelse voornaam. Ze was een poos communicatieadviseur voor de agrarische sector en merkte toen dat boeren "te weinig weerwoord" hadden tegen 'stadse' partijen die de veestapel willen inkrimpen.

Ze was actief lid van het CDA, maar ook die partij deed wat haar betreft te weinig voor de mensen op het platteland. Daarom besloot ze een eigen partij te beginnen: de BoerBurgerBeweging. Van der Plas viel meteen op door haar geheel eigen stijl van politiek bedrijven, waarbij ze zich niks aantrekt van 'regeltjes'.

Mocht haar partij het Torentje veroveren, dan bedankt ze voor de eer om premier te worden. Niets voor haar, zegt ze, om in nette kleren de wereld over te vliegen.

Podcast De Campagne Stemming over de kritiek op Omtzigt

In de dagelijkse podcast De Campagne Stemming staan Xander van der Wulp en Joost Vullings stil bij de aanval van VVD en GroenLinks-PvdA op NSC. En ze gaan ook in op de manier waarop NSC-voorman Omtzigt daarop reageert.

Verder hebben Van der Wulp en Vullings gemerkt dat SP-lijsttrekker Marijnissen contact heeft gehad met GroenLinks-PvdA-voorman Timmermans.

Samenvatting van donderdag

Pieter Omtzigt heeft de afgelopen tijd de premiersvraag liever niet willen beantwoorden, maar gisteren gaf de NSC-leider meer duidelijkheid, mede op aandringen van andere politieke partijen. Hij wil het liefst geen premier worden maar in de Tweede Kamer blijven, als fractievoorzitter van NSC. "Ik heb de stellige voorkeur om in de Tweede Kamer te blijven en die voorkeur heb ik al heel lang", zei hij in Op1.

Omtzigt weet naar eigen zeggen nog niet wie namens zijn partij premier moet worden mocht hij de Tweede Kamerverkiezingen winnen. Hij wil eerst wachten op de uitslag.

Eerder op de dag hadden VVD-lijsttrekker Yesilgöz en GroenLinks-PvdA-lijsttrekker Timmermans de aanval op de NSC-leider geopend. Yesilgöz vindt dat Omtzigt een aantal "oerconservatieve ideeën" heeft, onder meer over de rechten van vrouwen. Timmermans mist bij Omtzigt duidelijkheid over waar hij met zijn partij heen wil. "Als je de ambitie hebt om het land te besturen, moet je ook keuzes maken."

De SP wil meeregeren. In Nieuwsuur vertelde partijleider Marijnissen hoe ze meer zetels wil halen.

Welkom

Welkom in het liveblog over de campagne van de Tweede Kamerverkiezingen. Het blog van gisteren lees je hier terug.