Het demissionaire kabinet wil het ronselen van volmachtstemmen harder aanpakken en strenger bestraffen. Minister De Jonge van Binnenlandse Zaken heeft een wetsvoorstel klaar, waarin ook het online oproepen van mensen om een volmacht af te geven strafbaar wordt. Iemand die zich schuldig maakt aan ronselen, kan een maximale straf krijgen van zes maanden cel. Nu is dat nog één maand.
De Jonge benadrukt dat het initiatief voor een volmacht altijd van de kiezer zelf moet uitgaan en dat het ronselen van stemmen in strijd is met dat uitgangspunt. Maar uit onderzoek van de Kiesraad blijkt dat het in de praktijk lastig is om het verschijnsel echt aan te pakken.
Sociale media
Het kabinet wil de omschrijving van ronselen meer bij de tijd brengen. Op dit moment is de wet gebaseerd op de klassieke vorm van ronselen: het huis-aan-huis en in persoon verzamelen van volmachten. Maar volgens de minister zit het risico tegenwoordig meer in oproepen via sociale media.
Die zijn vaak niet zozeer persoonlijk en stelselmatig, zoals nu in de wet staat, maar wel heel laagdrempelig en gevaarlijk voor de democratie, vindt De Jonge: "Met de aanscherping willen we het grote grijze gebied dat er nu is in een scherper zwart-wit indelen."
Het voorstel gaat nu eerst voor advies naar de Raad van State en geldt dus nog niet bij de komende Tweede Kamerverkiezingen. "Maar dit is wel een mooi moment om nog eens te onderstrepen wat wel en niet mag", zegt de minister.
Twee weken geleden noemde de Kiesraad uitspraken van Forum voor Democratie-leider Baudet onwenselijk. Die riep zijn achterban onlangs op via volmachten namens anderen te stemmen. De Kiesraad zei toen desgevraagd dat het aan het Openbaar Ministerie is om te bepalen of dat strafbaar is. Bij de verkiezingen van 2021 speelde een soortgelijke kwestie rond Baudet. Het OM vond toen dat er geen bewijs was van ronselen.
