Oekraïne wil doorvoer van Russisch gas naar EU in 2025 stoppen • Brand in Russische olieraffinaderij

Oekraïne wil doorvoer van Russisch gas naar EU in 2025 stoppen

Oekraïne zal vanaf 2025 geen Russisch gas meer naar het westen doorlaten, zegt Olexij Tsjernisjkov, hoofd van het Oekraïense staatsenergieconcern Naftogaz. Het transitverdrag van Oekraïne met het Russische Gazprom loopt eind 2024 af. Volgens Tsjernisjkov zal Oekraïne mogelijk al eerder een eind maken aan de doorvoer, omdat Gazprom niet volledig voldoet aan zijn betalingsverplichtingen.

Ondanks de oorlog in Oekraïne levert Gazprom nog steeds via pijpleidingen door Oekraïne gas aan EU-landen. De hoeveelheid gas die door de Oekraïense leidingen stroomt is nog een derde van het vooroorlogse niveau. Oekraïne werkt mee omdat het wil voldoen aan de vraag van EU-landen en omdat het daartoe contractueel verplicht is.

Het doel van de EU is om vanaf 2027 geen fossiele brandstoffen uit Rusland meer te importeren. Oekraïne zelf is al onafhankelijk van Russisch gas.

Brand in Russische olieraffinaderij

In een olieraffinaderij in het zuiden van Rusland is afgelopen nacht brand uitgebroken. De brand is inmiddels geblust en de autoriteiten in de regio Krasnodar maken geen melding van slachtoffers of schade aan infrastructuur.

De oorzaak is nog niet bekend, maar in een aantal Russische media wordt gespeculeerd dat er een drone-aanval aan voorafging. Oekraïne reageert doorgaans niet op dit soort incidenten. De regio Krasnodar ligt in het zuidwesten en is via de Krimburg verbonden met de geannexeerde Krim.

Eerder zei het Russische ministerie van Defensie dat er boven de Zwarte Zee en het noordwesten van Krim 36 Oekraïense drones onschadelijk zijn gemaakt. Details werden niet gegeven.

Gesprekken op Malta begonnen, maar zonder Rusland

Op Malta is een tweedaagse bijeenkomst begonnen over de oorlog in Oekraïne. Vertegenwoordigers van ongeveer 65 landen praten op het eiland over een plan van Oekraïne voor vrede. Rusland is er niet bij en het is niet duidelijk of er een Nederlandse vertegenwoordiging is in het hotel waar de top wordt gehouden.

De gesprekken gaan over het tienpuntenplan van president Zelensky van Oekraïne om een einde aan de oorlog te maken. In dat plan staat onder meer dat Rusland zich moet terugtrekken uit Oekraïne en dat de energievoorziening gewaarborgd moet worden.

Het is de derde bijeenkomst dit jaar voor het vredesplan, dat door Rusland eerder is afgewezen. Eerder kwamen delegaties bijeen in Denemarken en Saudi-Arabië.

Rusland: Oekraïense drone komt neer op opslaglocatie kernafval in Koersk

Rusland beschuldigt Oekraïne van een drone-aanval die heeft geleid tot een explosie bij een opslagplaats voor nucleair afval in de Russische stad Koersk. De muur van het gebouw zou daarbij beschadigd zijn geraakt.

Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken stelt ook dat twee andere drones een bijgebouw op het nucleaire complex hebben geraakt. Oekraïne heeft nog niet gereageerd op de beschuldiging. Ook is nog niet onafhankelijk vastgesteld of er een drone-aanval is geweest.

Het Kremlin spreekt van een poging tot "nucleair terrorisme". Volgens de berichtgeving lijkt er geen ernstige schade te zijn aan het nucleaire complex. Koersk ligt op zo'n honderd kilometer afstand van de grens met Oekraïne.

Zware verliezen gemeld bij Oekraïens en Russisch offensief

In het oosten en zuidoosten van Oekraïne wordt nog altijd hevig gevochten. Beide partijen zeggen dat de andere zware verliezen heeft geleden de afgelopen dag.

Volgens denktank Institute for the Study of War heeft Oekraïne marginale terreinwinst behaald in de regio Cherson. Deze week kwam het Oekraïense offensief bij de rivier Dnjepr in de schijnwerpers te staan. Ook verder oostwaarts in de regio Zaporizja en Donetsk is een Oekraïense aanval in volle gang.

Rusland stelt dat Oekraïne bij Zaporizja vandaag tachtig militairen en een Leopard-tank heeft verloren. Bij Cherson zijn twee Oekraïense straaljagers neergehaald en 36 drones, zegt het Kremlin. De informatie kan niet onafhankelijk worden gecontroleerd.

Andersom stelt Oekraïne dat Rusland deze week "significant" meer slachtoffers heeft geleden dan voorheen. Het zou gaan om 740 slachtoffers in een dag tijd. Bij Avdiivka, waar Rusland een groot offensief heeft gelanceerd, heeft Rusland "waarschijnlijk een van de grootste verliezen geleden van 2023", zegt het Britse ministerie van Defensie in een update over de oorlog.

Oekraïense vrijwilligers maken kleding voor militairen met amputaties

In Oekraïne maken vrijwilligers van 'Shveina Rota', een organisatie die het leger ondersteunt met naaiwerk, kleding speciaal voor gewonden en militairen met amputaties. Naarmate de winter nadert is er steeds meer behoefte aan kleding voor deze groep. De naaipatronen verspreidden ze via sociale media zoals Instagram en de stoffen, garens en klittenband krijgen de vrijwilligers gedoneerd.

Zelensky: Zwarte Zee-corridor blijft, ondanks dreigingen

Het gebruik van de Zwarte Zee-corridor voor graantransporten wordt niet opgeschort. De Oekraïense president Zelensky spreekt eerdere beweringen daarover tegen. Hij heeft het over het gebruik van de corridor gehad met de Britse premier Sunak, laat de regering van Zelensky weten.

Een investeringsadviesbureau in Kiev zei gisteren dat de corridor tijdelijk wordt opgeschort vanwege de dreiging van Russische gevechtsvliegtuigen. De Russische president Poetin gaf vorige week opdracht aan de luchtmacht om boven de Zwarte Zee te patrouilleren. Er varen al enkele dagen geen schepen meer door de corridor.

Schepen met graan voor de Afrikaanse en Aziatische markten maken gebruik van de 'humanitaire corridor'. Die kunnen zo de blokkade omzeilen die was ontstaan nadat Rusland uit de graandeal was gestapt.

'Oekraïense pro-Russische politicus op intensive care na schietpartij'

De Oekraïense pro-Russische politicus Oleh Tsarjov ligt op de intensive care nadat hij is neergeschoten. Dat melden Russische persbureaus, die verwijzen naar een Telegram-bericht van de door Rusland geïnstalleerde functionaris Vladimir Rogov in Zaporizja. De aanval zou hebben plaatsgevonden op de Krim.

Rogov zegt op Telegram dat de toestand van Tsarjov "zeer ernstig is". Er zou twee keer zijn geschoten en Tsarjov zou veel bloed hebben verloren.

Tsjarjov zat tussen 2002 en 2014 in het Oekraïense parlement en deed ook een poging president te worden. Na het uitbreken van de oorlog in Oost-Oekraïne in 2014 werd de pro-Russische politicus daar voorzitter van het door separatisten opgerichte parlement. Ook vocht hij tegen Oekraïense troepen.

Oekraïne: acht gewonden bij Russische raketaanval op brandweerkazerne

Bij een Russische raketaanval op de Oekraïense regio Charkiv zijn acht mensen gewond geraakt, meldt de Oekraïense minister van Binnenlandse Zaken op Telegram. Bij de aanval zou een brandweerkazerne in de stad Izium zijn geraakt en de gewonden zouden reddingswerkers zijn.

Vier gewonden liggen volgens minister Klymenko in het ziekenhuis. Ook het gebouw zelf en meerdere apparaten zijn beschadigd, schrijft hij.

Op beelden is te zien hoe de brandweerkazerne, met daarin ook een Nederlands voertuig, grote schade heeft opgelopen:

Komend weekend overleg op Malta over rol Nederland bij veiligheid Oekraïne

Nederlandse en Oekraïense vertegenwoordigers gaan komend weekend bespreken wat Nederland kan doen om Oekraïne ook op de lange duur tegen Rusland te beschermen. Het overleg moet uitmonden in afspraken over bijvoorbeeld steun voor de luchtmacht en de luchtafweer. Nederland wil Oekraïne van F-16's voorzien en heeft onder meer Patriot-afweergeschut naar het land gestuurd.

Dit weekend beginnen de gesprekken tussen de twee nationale veiligheidsadviseurs op Malta, zei demissionair premier Rutte voorafgaand aan de EU-top in Brussel, waar naast de situatie in het Midden-Oosten ook de oorlog in Oekraïne aan bod komt. "We kijken in de eerste plaats naar lucht, dus F-16's, we kijken naar luchtafweer."

Rutte tekent aan dat de Nederlandse bijdrage aan de veiligheidsgaranties voor Oekraïne "natuurlijk bescheiden" is.

Nederland wil de besprekingen zo snel mogelijk afronden. De afgelopen maanden is er volgens Rutte achter de schermen al veel voorbereidend werk verzet. "Het is vitaal dat we niet de aandacht laten verslappen voor deze strijd voor onze veiligheid en onze waarden, want dat stopt niet met Oekraïne als Poetin succesvol is."

Russisch parlement stemt over recordverhoging Defensiebudget

De Russische Staatsdoema heeft een wetsvoorstel in behandeling genomen dat voorziet in een recordverhoging van de militaire uitgaven. De parlementsleden stemden met 320 tegen 80 stemmen vóór het aannemen van de begroting. Er volgen nog twee stemmingen in het Russische Lagerhuis voordat het voorstel naar het Hogerhuis gaat.

Persbureau AFP meldt dat de defensie-uitgaven in 2024 bijna een derde van alle Russische staatsuitgaven zullen uitmaken, een stijging van 68 procent tot 10,8 biljoen roebel (109 miljard euro).

De militaire uitgaven zullen daarmee, uitgaande van het aandeel in het BNP, het hoogste niveau bereiken sinds de ineenstorting van de Sovjet-Unie. Volgens het Kremlin is de stijging van de uitgaven essentieel in het licht van de Westerse steun voor Kiev.

Vóór de stemming zei de minister van Financiën, Anton Siluanov, tegen de wetgevers dat de voorgestelde begroting "gericht was op de belangrijkste taak van vandaag: het verzekeren van onze overwinning."

Sommige parlementariërs haalden er slogans uit de Tweede Wereldoorlog bij. Een van hen citeerde een oorlogsboodschap uit de jaren 40: "Alles voor het front, alles voor de overwinning."

Bakkerij in Kyiv bereidt zich voor op strenge winter

Vorige winter viel de stroom regelmatig uit, tot frustratie van de bakkers. Met een nieuwe generator, geschonken door mensen uit Noorwegen, verwacht 'Good Bread From Good People' regelmatig brood te kunnen leveren aan het front.

Rusland onderschept Noors verkenningsvliegtuig

Rusland heeft een MiG-31-gevechtsvliegtuig ingezet om een Noors Poseidon-verkenningsvliegtuig boven de Barentszee te escorteren. Dat heeft het Russische ministerie van Defensie tegen staatspersbureau RIA gezegd. Er was volgens het ministerie geen sprake van het schenden van het Russische luchtruim.

Het is de laatste van een reeks incidenten waarbij Rusland gevechtsvliegtuigen onderschept die in de buurt van het land komen. Eerder gebeurde dat ook bij Amerikaanse en Britse toestellen.

Oekraïne belangrijk onderwerp op EU-top

Door de ontwikkelingen in het Midden-Oosten is de oorlog in Oekraïne wat op de achtergrond geraakt. Om die ook weer bovenaan de agenda te krijgen, voeren Europese leiders op de EU-top in Brussel vandaag een groot deel van de middag overleg over Oekraïne. Daaraan neemt ook de Oekraïense president Zelensky deel.

Volgens diplomaten willen de leiders de boodschap uitdragen dat Oekraïne centraal blijft staan in het beleid van de EU en dat ze het land willen steunen "zo lang als nodig is", meldt The Guardian.

Premier: Slowakije stopt met militaire hulp aan Oekraïne

De nieuwe premier van Slowakije, Robert Fico, heeft gezegd dat zijn regering stopt met het geven van militaire hulp aan Oekraïne. Hij liet dat parlementariërs weten voordat hij vertrok naar een EU-top in Brussel. Hij zei dat Slowakije wel humanitaire hulp wil blijven leveren aan buurland Oekraïne.

Slowakije heeft eerder wapens, munitie en MiG-gevechtsvliegtuigen aan Oekraïne geleverd. Het stoppen van de wapenleverenties was een verkiezingsbelofte van de Rusland-gezinde Fico. Hij noemt dat "de beste oplossing" voor Oekraïne. "De EU moet veranderen van een wapenleverancier in een vredestichter", aldus de premier.

Fico zei ook dat hij niet voor nieuwe sancties tegen Rusland zal stemmen, tenzij hij een analyse krijgt van de impact ervan op Slowakije. "Als er sancties komen die ons schade berokkenen, zoals bij de meeste sancties het geval is, zie ik geen reden om ze te steunen."

'Oekraïne schort graantransporten via Zwarte Zee-corridor op'

Oekraïne heeft het gebruik van de Zwarte Zee-corridor voor graantransporten tijdelijk opgeschort vanwege de dreiging van Russische gevechtsvliegtuigen, zegt een investeringsadviesbureau in Kiev.

De opschorting geldt voor vandaag en kan worden verlengd, meldt het bureau op Telegram. Sinds twee dagen varen er al geen schepen meer via de corridor. Dat zou op verzoek van het Oekraïense leger zijn, dat meer activiteit van Russische militaire vliegtuigen ziet. President Poetin gaf vorige week opdracht aan de Russische luchtmacht om boven de Zwarte Zee te patrouilleren.

Oekraïne heeft de 'humanitaire corridor' in het leven geroepen voor schepen met graan voor de Afrikaanse en Aziatische markten. Die konden zo de de facto blokkade omzeilen die was ontstaan doordat Rusland uit de graandeal was gestapt.

Oekraïne heeft het opschorten van de corridor nog niet bevestigd. Landbouwminister Vysotsky zei gisteren nog dat de hoeveelheid graan die via de corridor wordt verscheept deze maand meer dan een miljoen kubieke ton zou kunnen overstijgen.

'Oekraïne weerstaat Russische pogingen om Avdiivka te omsingelen'

Oekraïne zegt dat het er tot nu toe in slaagt om Russische pogingen om de stad Avdiivka in de regio Donetsk te omsingelen, af te weren.

"Onze soldaten houden de verdediging goed vol en brengen aanzienlijke verliezen toe aan de vijand", aldus een woordvoerder van de generale staf van het Oekraïense leger.

Volgens hem heeft de Oekraïense luchtmacht sinds dinsdag zeven aanvallen uitgevoerd op Russische troepen, waarbij munitiedepots, artillerie-eenheden en een luchtverdedigingsradarstation werden getroffen.

Door de zware gevechten ligt Avdiivka grotendeels in puin:

Zweedse rechtbank: Sergej Skvortsov niet schuldig aan spionage

Een Zweedse rechtbank heeft bepaald dat Sergej Skvortsov, een Zweeds-Russische man die in november vorig jaar in een voorstad van Stockholm werd opgepakt, niet schuldig is aan spionage voor Rusland. De in Rusland geboren man, die sinds 2012 een Zweeds paspoort heeft, werd vervolgd voor spionage-activiteiten tussen 2013 en 2022. In de aanklacht was hem het "ongeautoriseerd verkrijgen van westerse technologie" ten laste gelegd. Dat zou hij hebben gedaan voor de Russische geheime dienst GRU.

Volgens de rechtbank hield de 60-jarige Skvortsov zich inderdaad bezig met het verkrijgen van technologie voor Rusland, maar is niet bewezen dat die activiteit ook gericht was op het verwerven van gevoelige gegevens. Daarom wordt hij niet langer vervolgd.

De arrestatie van Skvortsov en zijn vrouw op 22 november baarde veel opzien. Bij de aanhouding werden twee Black Hawk-legerhelikopters ingezet en de politie kreeg hulp van Amerikaanse FBI-agenten.

Britse inlichtingen: Noord-Korea steeds belangrijker als wapenleverancier voor Rusland

Noord-Korea wordt steeds belangrijker als wapenleverancier voor Rusland, meldt het Britse ministerie van Defensie op basis van eigen inlichtingen. Hoewel Rusland de wapenleveringen ontkent is het vrijwel zeker dat Noord-Koreaanse munitie naar depots in het westen van Rusland zijn gebracht. Het zou gaan om meer dan 1000 containers in de afgelopen weken.

"Als Noord-Korea op dezelfde schaal en snelheid deze transporten voor militaire doeleinden volhoudt, wordt het een van Ruslands belangrijkste wapenleveranciers, naast Iran en Belarus", aldus het Britse ministerie.

Het is onduidelijk wat Noord-Korea terugkrijgt voor de wapenleveranties, volgens de Britten kan het gaan om financiële of economische compensatie en samenwerking op technologisch gebied.

De VS, Zuid-Korea en Japan, die ook over aanwijzingen voor wapenleveringen vanuit Noord-Korea zeggen te beschikken, hebben de Noord-Koreaanse wapenleveringen aan Rusland scherp veroordeeld.

Spelers Sjachtar Donetsk in Spanje bij gewonde Oekraïense militair

Veel bezoek uit Oekraïne krijgt hij niet. Vitaly Shumei raakte als militair zwaargewond door een granaatscherf die een deel van zijn schedel verwoestte. Na een coma wordt hij nu verzorgd in een ziekenhuis in de Spaanse stad Barcelona, op kosten van de Oekraïense voetbalclub Sjachtar Donetsk. Vitaly is nog altijd zwaargewond en het is zeer de vraag of hij nog helemaal zal herstellen.

Sjachtar speelt woensdag in de Champions League tegen Barcelona. Voor de aanvoerder van Sjachtar en de trainer een goede reden om hun gewonde landgenoot, en zijn vader, een bezoek te brengen in het ziekenhuis:

Oekraïne wil tienduizenden drones per maand gaan maken

De Oekraïense regering wil de productie van drones voor het eind van het jaar opvoeren tot tienduizenden stuks per maand. Drones spelen een grote rol in de oorlog met Rusland. Ze worden door beide kanten zowel voor verkenningen als voor aanvallen ingezet.

Oekraïne wil ook meer andere wapens en munitie zelf gaan maken. Dat maakt het land minder afhankelijk van leveringen uit het buitenland. Het zoekt daarvoor de samenwerking met westerse wapenfabrikanten.

Gisteren werd een joint venture met het Duitse Rheinmetall gesloten voor onderhoud en reparaties van door het Westen geleverde wapens. De hoop is dat investeringen in de wapenindustrie een stimulans voor de hele economie opleveren.

Zelensky: Oekraïne slaat terug bij Russische 'winterbombardementen'

President Zelensky zegt dat Oekraïne zich voorbereidt op een nieuwe winter met Russische aanvallen op het energienet. "Dit jaar zullen we niet alleen onszelf verdedigen, maar ook reageren", zei Zelensky op Telegram. "De vijand weet dat", voegde hij eraan toe.

Afgelopen winter richtten de Russische drones en raketten zich op het Oekraïense elektriciteitsnet. Door burgers in de kou te laten zitten, hoopten ze de wil van Oekraïne om zich te verdedigen te verkleinen.

Italiaanse premier: steun Israël mag niet ten koste gaan van Oekraïne

Premier Meloni van Italië vindt dat de Europese steun aan Israël niet ten koste mag gaan van die voor Oekraïne.

"We mogen niet de fout maken onze gemeenschappelijke steun aan Oekraïne af te zwakken", zei Meloni tegen de Italiaanse senaat, in de aanloop naar een top van leiders van de Europese Unie, morgen en overmorgen.

Russisch hogerhuis stemt in met intrekken ratificatie nucleair verdrag

Na het Russische lagerhuis, de Doema, is nu ook het hogerhuis akkoord met het intrekken van de Russische ratificatie van het Alomvattend Kernstopverdrag (CTBT), dat als doel heeft kernproeven tegen te gaan. In de federatieraad stemden alle 156 leden voor het voorstel.

President Poetin moet het besluit nog ondertekenen, maar dat is een formaliteit. Hij had zelf aangedrongen op het intrekken van de ratificatie. Poetin wil dat Rusland dezelfde status krijgt als de Verenigde Staten, die het verdrag wel hebben ondertekend maar niet geratificeerd. Rusland blijft dus ondertekenend partij van het CTBT en is daarmee nog steeds gecommitteerd aan de uitgangspunten ervan.

Rusland benadrukt alleen nucleaire testen te hervatten als de VS ook weer kernproeven gaat uitvoeren. De Russen hebben er nog geen plannen voor, zeggen ze. Oekraïne beschrijft het besluit als "nucleaire chantage" door Moskou.

Gewonden en beschadigde infrastructuur bij drone-aanval in westen

In Chmelnytsky, in het westen van Oekraïne, zijn zestien gewonden gevallen door brokstukken na een Russische drone-aanval. Dat zegt Sehi Tjoerin, een hoge ambtenaar van de regio, op Telegram.

Volgens hem zijn alle elf aanvallen door Oekraïne afgewend. De brokstukken hebben tevens gebouwen en infrastructuur beschadigd, zegt hij.

Finse politie: Chinees anker op plek van beschadigde gaspijplijn

De Finse politie heeft een groot anker gevonden op de plek in de Finse Golf waar eerder deze maand een gaspijplijn beschadigd raakte. Het onderzoek richt zich nu op een Chinees vrachtschip, dat ten tijde van de beschadiging in de buurt voer. Finse onderzoekers zeggen dat ze hebben vastgesteld dat bij het Chinese schip, de Newnew Polar Bear, een van de ankers ontbreekt. Er zou tevergeefs zijn geprobeerd om in contact te komen met de bemanning.

De Finnen hebben eerder gezegd dat de pijplijn en ook telecomkabels door "externe activiteiten" zijn beschadigd. Eerder werd ook gekeken naar de betrokkenheid van een Russisch vaartuig, maar volgens de Finse politie gaan ze daar niet meer van uit.

Rond dezelfde tijd als dat de schade ontstond aan de Finse onderzeese infrastructuur meldde ook Zweden dat een onderzeese communicatiekabel, tussen Zweden en Estland, was beschadigd. De Zweedse premier Kristersson zei vandaag dat sprake was van doelbewuste sabotage, zonder in detail te treden. Zweden heeft onder meer met duikers onderzoek gedaan.

De NAVO heeft inmiddels extra patrouilles ingesteld in de regio. Ook na de vermoedelijke sabotage van de Nord Stream-pijpleidingen, vorig jaar september, tussen Rusland en Duitsland trof het militair bondgenootschap maatregelen om verdere schade tegen te gaan.

Oekraïne werkt samen met Duitse wapenproducent

Oekraïne is een samenwerkingsverband aangegaan met de Duitse wapenproducent Rheinmetall. De joint venture zal zich vestigen in Kyiv en zal in eerste instantie militaire voertuigen repareren. Daarnaast zullen er binnenkort Rheinmetall-producten in Oekraïne worden gemaakt.

De Oekraïense premier Sjmyhal heeft de samenwerking bekendgemaakt op een bijeenkomst in Berlijn.

Sinds vorig jaar levert Duitsland via Rheinmetall allerlei militair materieel aan Oekraïne, zoals Leopard-tanks.

Kremlin: niets aan de hand met gezondheid Poetin

Het Kremlin heeft opnieuw ontkend dat er iets mis is met de gezondheid van president Poetin. In een Russisch Telegram-kanaal werd gesuggereerd dat de 71-jarige Poetin zondagavond een hartstilstand had gehad en gereanimeerd moest worden. Dat werd opgepikt door sommige westerse media.

Kremlin-woordvoerder Peskov zei in een reactie op vragen van journalisten dat alles goed gaat met Poetin. Ook werd hem gevraagd of de president dubbelgangers inzet, waar al jaren over wordt gespeculeerd. Peskov ontkende dat stellig en noemde het al lachend een "absurde hoax", aldus persbureau Reuters.

Poetin ontkende het gebruik van dubbelgangers zelf ook al in een interview in 2020. Al voegde hij er destijds wel aan toe dat hij ooit een aanbod daarvoor had gekregen.

Ontmoeting buitenlandminister Rusland en Iraanse president

De Russische minister Lavrov van Buitenlandse Zaken heeft gisteren onder meer de Iraanse president Raisi ontmoet. Lavrov, die kort na een reis naar China en Noord-Korea naar de Iraanse hoofdstad Teheran ging, besprak energie- en logistieke projecten met zijn Iraanse ambtgenoot Amirabdollahian.

Er is verder weinig bekendgemaakt over het bezoek van Lavrov. Bekend is dat Iran Shahed-kamikaze-drones aan Rusland levert voor de oorlog tegen Oekraïne. Kyiv heeft er bij Teheran op aangedrongen te stoppen met het leveren van drones, die Moskou gebruikt om Oekraïense steden en infrastructuur aan te vallen.

De VS heeft ook zorgen geuit over het 'ontluikende defensiepartnerschap' tussen Iran en Rusland, dat niet alleen risico's met zich meebrengt voor Oekraïne maar ook voor de buurlanden van Iran.

Rusland rekruteert vrouwen voor gevechtsmissies

Rusland is begonnen met het rekruteren van vrouwen voor gevechtsmissies in de oorlog in Oekraïne. Het Russische Istories schrijft dat het leger onder meer vraagt om sluipschutters en dronebestuurders. Tot nu toe hebben vrouwen in het Russische leger alleen gewerkt in medische functies en als keukenpersoneel.

De vrouwelijke militairen krijgen een halfjaarcontract aangeboden met een maandsalaris van circa 2200 euro. Als ze gewond raken, krijgen ze 30.000 euro uitgekeerd. Bij overlijden moet er ongeveer 50.000 euro worden uitgekeerd aan de nabestaanden.

Rusland voert inmiddels al twintig maanden oorlog tegen Oekraïne, met aan beide kanten grote verliezen. Volgens het Britse ministerie van Defensie zijn er aan Russische zijde zeker 150.000 militairen gedood of ernstig gewond geraakt. Moskou heeft hier al maanden geen officiële informatie over bekendgemaakt. Vanwege de grote verliezen kondigde de Russische president Poetin vorig najaar officieel de mobilisatie van 300.000 reservisten aan.

Deskundigen gaan ervan uit dat het Kremlin verdere mobilisatie tot die tijd wil vermijden vanwege de presidentsverkiezingen die gepland zijn voor het voorjaar van 2024.

Washington Post: tientallen liquidaties door Oekraïense geheime dienst

The Washington Post heeft een onthullend artikel gepubliceerd over de Oekraïense veiligheidsdienst SBU. Volgens de krant is de dienst verantwoordelijk voor tientallen liquidaties tijdens de oorlog, zoals de autobom in Moskou die vorig jaar de dochter van politiek denker Aleksandr Doegin doodde. Het artikel suggereert dat zijn 29-jarige dochter onbedoeld werd gedood; de 61-jarige Doegin was volgens functionarissen het daadwerkelijke doelwit.

De krant vertelt in detail hoe de bomaanslag werd uitgevoerd. Ook wordt geschreven dat de SBU achter de drone-aanslag op het dak van het Kremlin zat, en ook achter twee aanslagen op de Krimbrug. Oekraïense betrokkenheid bij deze acties werd al aangenomen, maar is niet eerder zo stellig naar buiten gebracht als nu.

Verder beschrijft het artikel een nauwe verbondenheid tussen de CIA en de SBU. De Amerikaanse geheime dienst zou de afgelopen jaren tientallen miljoenen dollars hebben geïnvesteerd in de Oekraïense dienst. Het gaat volgens de auteurs om training en het aanleveren van apparatuur. Nog altijd is de CIA "significant" aanwezig in Kyiv, aldus functionarissen. Volgens de krant wordt directe betrokkenheid tussen de CIA en de liquidatie- en sabotageoperaties stellig ontkend.

The Washington Post baseert zich op gesprekken met tientallen huidige en voormalige functionarissen. Het gaat om Oekraïense, Amerikaanse en westerse anonieme bronnen.

Zweeds NAVO-lidmaatschap voorgelegd aan Turks parlement

De verdere uitbreiding van de NAVO is een stap dichterbij. De Turkse president Erdogan heeft een wetsvoorstel voor het Zweedse lidmaatschap ter ratificatie bij het parlement ingediend. Vorig jaar, na de invasie van Rusland in Oekraïne, dienden zowel Finland als Zweden een aanvraag in voor toetreding tot de NAVO, maar onder meer Turkije lag dwars.

President Erdogan beschuldigde de Scandinavische landen ervan te weinig te doen tegen organisaties als de Koerdische PKK, die door Turkije, de EU en de VS wordt gezien als terroristische organisatie.

In april werd Finland al toegevoegd aan het verdragsgenootschap. Na goedkeuring van het Turkse parlement zal Zweden snel lid kunnen worden van de NAVO.

Rusland schroeft defensiebudget verder op

Rusland geeft steeds meer geld uit aan defensie. Dat zegt het Britse ministerie van Defensie. De Russen begroten komend jaar 112 miljard dollar extra voor defensie, een stijging van 68 procent, meldt persbureau Bloomberg. In anderhalf jaar tijd heeft Rusland volgens zakenblad Forbes 167 miljard dollar uitgegeven aan de oorlog met Oekraïne.

Ondertussen worden de uitgaven voor onderwijs en gezondheidszorg bevroren. En dat terwijl er meer geld nodig is voor de revalidatie van gewonde soldaten. Volgens de Russische minister Vovchenko van Arbeid moet ruim de helft van de gewonde soldaten een amputatie ondergaan.

Kremlin herhaalt: niets te maken met schade aan gaspijpleiding

Het Kremlin heeft nogmaals gezegd dat Rusland niets te maken heeft met de schade aan een gaspijpleiding tussen Finland en Estland. Kremlin-woordvoerder Peskov zei daarnaast dat hij dreigementen tegen Rusland door de Letse president onaanvaardbaar vindt.

President Rinkevics zei vorige week in een tv-interview dat de NAVO de Oostzee zou moeten sluiten voor de scheepvaart, mocht Rusland verantwoordelijk blijken voor de schade aan de gaspijpleiding. Door de pijpleiding werd via Estland ook gas doorgevoerd naar Letland.

De beschadiging aan de pijpleiding werd twee weken geleden ontdekt. Ook telecomkabels gingen kapot. Het is volgens de Finnen en Esten nog onduidelijk wie daarvoor verantwoordelijk is en of de beschadigingen met opzet gebeurden. Estland heeft in het onderzoek de hulp van China ingeroepen.

Russen blijven aanvallen bij Avdiivka

Rusland blijft inzetten op de verovering van de Oekraïense stad Avdiivka in de regio Donetsk. Volgens de Oekraïense generale staf zijn de stad en dorpen gisteren twintig keer aangevallen. Van de stad is weinig meer over.

Avdiivka is van symbolische en strategische betekenis. Hij was in 2014 even in handen van pro-Russische separatisten, maar werd door het Oekraïense leger heroverd. Daarna zijn er uitgebreide verdedigingswerken aangelegd, waaronder mijnenvelden. Als de stad valt, kan Rusland heel de regio Donetsk in handen krijgen. President Zelensky noemt de strijd om Avdiivka "bijzonder hard". Rusland valt daar veel aan, maar de Oekraïners houden stand, zei hij.

Rusland zwijgt over de strijd bij Avdiivka, maar zegt dat het succes boekt bij het noordelijker gelegen Bachmoet, een stad die in mei in Russische handen viel. Oekraïne probeert de stad te heroveren. Oekraïne zegt dat het daar Russische militairen en Russisch materieel heeft vernietigd. Over verliezen aan eigen kant wordt niets gezegd.

Oekraïne legt nieuwe begraafplaatsen aan voor omgekomen militairen

Oekraïne legt in heel het land nieuwe militaire begraafplaatsen aan, om de militairen die gesneuveld zijn in de meer dan 600 dagen oorlog te begraven.

Op deze nieuwe begraafplaats bij Lviv liggen al meer dan honderd omgekomen militairen. Er is plaats voor meer dan duizend.

Familieleden bij het graf van hun geliefde op een nieuwe militaire begraafplaats in Lviv:

Luchtalarm in Kyiv

De afgelopen nacht ging in Kyiv twee uur lang het luchtalarm af vanwege een Russische droneaanval. De Oekraïense luchtmacht zegt dat alle door Rusland afgeschoten luchtwapens zijn onderschept, waaronder een kruisraket. Ook zouden veertien Russische drones zijn vernietigd.

Vanuit het meerdere plaatsen langs het 1000 kilometer lange front worden gevechten gemeld. In het zuiden, in de regio Cherson, heeft Rusland meerdere dorpen beschoten, zegt de Oekraïense gouverneur van dat gebied. Over doden of gewonden daar, is niets bekend.

Nieuw liveblog

Dit is een nieuw blog. Lees hier het vorige Oekraïne-blog terug.