liveblog
NOS NieuwsAangepast

VN-commissie: oorlogsmisdaden op meerdere plekken in Oekraïne

  • VN-onderzoeksgroep: reeks oorlogsmisdaden gepleegd in Oekraïne.
  • Meerdere aanvallen gemeld op Oekraïense steden.
  • Veel Oekraïense elektriciteitscentrales afgelopen week verwoest.
  • Beelden van schade aan Nord Stream 1-gaspijpleiding.
liveblog gesloten

Iran stuurt Rusland technische ondersteuning voor drones

Iran heeft leden van de Islamitische Revolutionaire Garde naar de geannexeerde Krim gestuurd om de Russen te helpen met het oplossen van problemen met de Iraanse drones die Rusland gebruikt. Dat meldt The New York Times op basis van Amerikaanse functionarissen. De Iraniërs zouden gestationeerd zijn op een Russische basis op de Krim waar veel van de Iraanse drones zich nu bevinden.

Oekraïne heeft de afgelopen dagen te maken gehad met zware luchtaanvallen van Rusland. De Russen gebruiken onder meer kamikazedrones die ze van Iran kopen op burgerdoelen en Oekraïense elektriciteitscentrales. Volgens de Oekraïense president Zelensky heeft Rusland inmiddels bijna een derde van alle centrales in Oekraïne verwoest.

De Islamitische Revolutionaire Garde is het elitekorps van het Iraanse regime, opgericht in 1979, het jaar van de Islamitische Revolutie. De krant legt de aanwezigheid van de Iraniërs op de Russische basis uit als een verdere toenadering tussen Rusland en Iran.

Russische generaal in Oekraïne spreekt van 'gespannen situatie' in Oekraïne

Sergej Soerovikin, die nieuwe Russische generaal voor Oekraïne spreekt van een 'gespannen situatie' in Oekraïne.

"Het Oekraïense regime wil door onze verdediging heen breken", zegt hij in gesprek met staatspersbureau TASS. "Om dit voor elkaar te krijgen, stuurt het Oekraïense leger alle mogelijke reserves naar de frontlinie." Volgens hem worden vooral de regio Koepjansk en Lyman in Oost-Oekraïne bestookt en het gebied bij Mykolajiv en Kryvy Rih in de regio Cherson.

De afgelopen tijd heeft het Oekraïense leger veel terreinwinst geboekt in de bezette gebieden. Soerovikin stelt dat dit tot grote verliezen leidt aan Oekraïense kant: "Iedere dag zijn er zo'n 600 tot 1000 doden aan vijandelijke kant". Of dit klopt is niet duidelijk. Over de verliezen aan Russische kant zei hij niets.

De generaal werd op 8 oktober door president Poetin aangesteld als nieuwe bevelhebber van de Russische troepen in Oekraïne. Zijn opdracht is om het tij te keren.

VN-onderzoeksgroep: reeks oorlogsmisdaden gepleegd in Oekraïne

Een door de VN ingeschakelde onderzoeksgroep concludeert dat er "gegronde redenen" zijn om aan te nemen dat Rusland een reeks oorlogsmisdaden heeft gepleegd in Oekraïne.

De Independent International Commission of Inquiry, een onafhankelijk onderzoeksorgaan, keek naar gebeurtenissen in de regio Kiev, Charkov, Soemy, en Tsjernihiv. De commissie bezocht 27 dorpen en sprak met 191 slachtoffers en getuigen.

Volgens de commissie werden in bevolkte gebieden die werden aangevallen door Russische strijdkrachten willekeurig explosieve wapens ingezet. Ook werd door Russische soldaten geschoten op burgers die probeerden te vluchten.

Hoewel het leeuwendeel van de oorlogsmisdaden volgens de commissie werd gepleegd door Russische strijdkrachten, zijn er ook gevallen waarbij Oekraïense soldaten "in strijd handelden met het humanitair recht". In twee gevallen zou het gaan om oorlogsmisdaden waarbij soldaten "mensen buiten de strijd neerschoten, verwondden en martelden". De bevindingen van de commissie zijn gestuurd naar de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties.

Uit eerdere onderzoeken was al naar voren gekomen dat Rusland zich in Oekraïne aan oorlogsmisdaden heeft schuldig gemaakt, onder meer in Boetsja, vlak bij Kiev.

Oekraïne wil diplomatieke banden met Iran verbreken

De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Koeleba wil de diplomatieke banden met Iran verbreken. Aanleiding is de golf van Russische aanvallen waarbij volgens Kiev Iraanse drones worden ingezet.

Rusland ontkent dat het Iraanse drones inzet. Iran zegt ook geen drones te leveren aan Rusland. Maar Oekraïne heeft diverse video's en foto's van drone-inslagen, in beslag genomen Shaheds of Mohajers en brokstukken van neergehaalde toestellen gepubliceerd

Volgens Koeleba staat het dan ook vast dat het om Iraanse drones gaat, en wil hij een "zak vol met bewijs" geven aan Europese landen die daar nog over twijfelen. Hij gaat nu de Oekraïense president Zelensky adviseren de banden met Iran formeel te verbreken.

Eind september besloot de Oekraïense regering al de accreditatie van de Iraanse ambassadeur in Kiev in te trekken.

'Afgelopen week bijna derde van alle elektriciteitscentrales verwoest'

Apple zet twee Russische apps terug in App Store

Twee belangrijkste Russische apps, VKontakte (het Russische Facebook) en Mail.ru, zijn door Apple weer teruggeplaatst in de App Store. Dat meldt de Britse krant The Guardian. Drie weken geleden werden de apps nog uit de App Store van het Amerikaanse techconcern gehaald.

Waarom de apps weer zijn teruggeplaatst is niet bekend. De apps werden uit de store gehaald vanwege Britse sancties. In de tussentijd is er niets veranderd. Zo hebben VKontakte en Mail.ru nog steeds dezelfde eigenaren.

Kremlin: geannexeerde gebieden vallen onder onze nucleaire bescherming

Rusland zegt dat de vier Oekraïense gebieden die het heeft geannexeerd, vallen onder de 'nucleaire bescherming van de Russen. Een woordvoerder van het Kremlin stelt dat de gebieden in het oosten en zuiden van Oekraïne "onlosmakelijke delen van de Russische Federatie" zijn en daarmee door Rusland beschermd worden.

De annexatie van de deels bezette gebieden is in strijd met het internationale recht. De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties heeft de annexatie een paar dagen geleden veroordeeld

Beelden van schade aan Nord Stream 1-gaspijpleiding

Op onderwaterbeelden gemaakt door een Noors bedrijf is de schade te zien aan de Nord Stream 1-gaspijpleiding. Eind september raakte de leiding beschadigd door explosies. Algemeen wordt aangenomen dat de ontploffingen door sabotage zijn veroorzaakt.

Beelden van schade aan de Nord Stream 1

Verwoesting na raketaanval op Mykolajiv

Verwoesting na raketaanval op Mykolajiv

Veel Oekraïense elektriciteitscentrales afgelopen week verwoest

De Oekraïense president Zelensky zegt dat in een week tijd dertig procent van de Oekraïense elektriciteitscentrales is verwoest door Russische luchtaanvallen.

De aanvallen hebben volgens hem geleid tot "grootschalige stroomuitval" in heel Oekraïne. "Er is geen ruimte meer om te onderhandelen met het regime van Poetin", schrijft hij op Twitter.

Burgemeester Kiev: ga spaarzaam om met water en stroom

De burgemeester van Kiev heeft zijn inwoners opgeroepen vandaag spaarzaam om te gaan met elektriciteit en water. In een bericht op Telegram zegt hij dat twee belangrijke infrastructurele gebouwen door Russische raketaanvallen beschadigd zijn geraakt.

Volgens burgemeester Klitsjko is de stroom- en watervoorziening in delen van de stad verstoord. In sommige huizen kan de waterdruk volgens hem lager zijn, of is er helemaal geen water.

"Ik roep alle inwoners van Kiev op om zoveel mogelijk energie te besparen", schrijft hij. "Zet grote stroomverbruikers als airco's, waterkokers en magnetrons niet aan." Volgens Klitsjko doen de autoriteiten er alles aan om de situatie "zo snel mogelijk te stabiliseren".

Denen na onderzoek: grote schade aan Nord Stream-pijpleidingen

Deense functionarissen bevestigen dat er "grote schade" is aan de Nord Stream-gaspijpleidingen in de Oostzee. De Deense politie en de Deense inlichtingendiensten doen samen onderzoek naar de zaak. Volgens de Denen zijn "krachtige explosies" de oorzaak van de schade.

In een verklaring zegt de politie in Kopenhagen dat er inmiddels veel voorlopige onderzoeken zijn gedaan. Maar wanneer het onderzoek is afgerond, kan de politie niet zeggen.

Eerder deze maand zei de Zweedse binnenlandse veiligheidsdienst na onderzoek dat er serieuze verdenkingen zijn van sabotage. Op de plaats delict is volgens de Zweden bewijs verzameld.

De vier lekkages vonden plaats in een internationaal gebied, maar in de economische zone van Denemarken en Zweden. De lekken leidden tot de uitstoot van grote hoeveelheden methaan.

In beeld: rook boven Kiev

Boven de Oekraïense hoofdstad Kiev zijn rookwolken te zien na inslagen eerder vanochtend. Het gaat volgens Oekraïne om aanvallen op de energie-infrastructuur.

  • Reuters
  • Reuters

'Twee medewerkers kerncentrale Zaporizja ontvoerd'

Het Oekraïense staatsbedrijf Energoatom zegt dat Rusland twee medewerkers van de kerncentrale in Zaporizja heeft ontvoerd. Het gaat volgens het bedrijf om het Hoofd IT en een assistent van de directeur van de centrale. Zij zouden gisteren zijn meegenomen door de Russen.

"Op dit moment weten we niet waar ze zijn en ook niet hoe ze eraan toe zijn", schrijft het bedrijf. Eerder werd de directeur van de centrale al eens door Rusland ontvoerd. Hij werd later weer vrijgelaten.

De kerncentrale staat in een gebied dat door het Russische leger bezet wordt gehouden. De centrale draait wel met Oekraïens personeel. Door de oorlog ligt de omgeving van de centrale geregeld onder vuur. Daardoor is ook schade aan de centrale ontstaan.

Meerdere aanvallen gemeld op Oekraïense steden

Uit meerdere Oekraïense steden komen berichten over nieuwe Russische aanvallen. Onder meer uit Kiev komen meldingen van explosies. Volgens getuigen is er rook te zien in het noordelijke deel van de stad. Het gaat volgens een adviseur van president Zelensky om drie aanvallen op de energie-infrastructuur. Of er slachtoffers zijn, is niet bekend.

Ook uit Dnipro komen berichten van aanvallen op de infrastructuur, net als uit Kryvyi Rih en Zjytomyr. De burgemeester van die plaats zegt dat de stad zonder elektriciteit en water zit na de aanvallen van vanochtend.

Ook in de zuidelijke havenstad Mikolajiv is een aanval geweest. Daar heeft een Russische raket een appartementencomplex geraakt, meldt persbureau Reuters. De raket heeft een vleugel van het gebouw volledig verwoest. Hulpdiensten hebben het lichaam van een man onder het puin vandaan gehaald.

De gouverneur van de regio Charkov zegt dat Rusland vanuit de stad Belgorod acht raketten heeft afgevuurd op de regio. Er zijn volgens de eerste berichten geen gewonden, meldt hij.

Verwoestingen na de aanval op Mikolajev

'EU, VS overwegen mee te betalen aan Starlink voor Oekraïne'

De Europese Unie en het Amerikaanse ministerie van Defensie overwegen mee te betalen aan de Starlink-internetverbindingen voor Oekraïne. Dat melden Politico en de Financial Times.

Vorige week zei Starlink-topman Elon Musk dat het bedrijf de kosten voor Starlink in Oekraïne niet meer kan dragen, maar een dag later kwam hij terug van die uitspraak en zei hij de kosten toch te willen betalen. Per maand geeft het bedrijf 20 miljoen dollar uit aan de satellietdiensten. Ook heeft het bedrijf voor 80 miljoen dollar aan apparatuur naar Oekraïne gestuurd.

De Starlink-diensten zijn van groot belang voor het Oekraïense leger, dat in conflictgebieden online kan blijven dankzij de satellietverbindingen.

Volgens de Financial Times maken EU-functionarissen zich zorgen over de wispelturigheid van Musk. "Laten we nu blij zijn dat hij ervoor blijft betalen. Maar we moeten de veilige kant kiezen", zegt een van de EU-functionarissen tegen de krant.

De Litouwse minister van Buitenlandse Zaken zegt bij Politico dat de verbindingen niet overgelaten kunnen worden aan "een enorm machtig" persoon "die op een dag wakker wordt en denkt: dit is niet wat ik nog langer wil doen".

Zelensky tegen troepen: arresteer meer mensen

De Oekraïense president Zelensky heeft zijn troepen opgeroepen om meer mensen aan te houden. Op deze manier wordt het volgens hem eenvoudiger om Oekraïense militairen die door de Russen zijn opgepakt vrij te krijgen.

Gisteren ruilden Rusland en Oekraïne in totaal 218 gevangenen met elkaar. Onder hen waren 108 Oekraïense vrouwen. Twaalf van hen zijn burgers. Een deel van de vrouwen werd door Rusland gevangengenomen bij de inname van de Azovstal-fabriek in Marioepol.

"Hoe meer Russische gevangenen we hebben, hoe sneller we onze helden vrij kunnen krijgen", zei Zelensky in een boodschap. "Iedere Oekraïense soldaat moet zich dat goed in de oren knopen."

Dodental van vliegtuigcrash in Jejsk loopt op

Het dodental van de vliegtuigcrash in de Russische stad Jejsk is opgelopen naar zeker dertien, schrijven Russische media. Onder de doden zijn drie kinderen. De lichamen werden gevonden onder het puin. Zeker negentien mensen zijn gewond geraakt.

Gisteravond crashte een Sukhoi Su-34-gevechtsvliegtuig van de Russische luchtmacht in een flat van negen verdiepingen. De twee bemanningsleden konden zichzelf in veiligheid brengen.

Volgens het ministerie van Defensie in Moskou gebeurde het ongeluk tijdens een trainingsvlucht.

Russisch gevechtsvliegtuig crasht in flat

Welkom

Goedemorgen en welkom in het liveblog over de oorlog in Oekraïne van dinsdag 18 oktober. Het blog van gisteren teruglezen? Dat kan hier.